Πολιτικός σεισμός στη Γαλλία, νίκη ΕΛΚ στην Ευρώπη
10 Ιουνίου 2024Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών για τις 30 Ιουνίου και τις 7 Ιουλίου μετά τη σαρωτική νίκη του ακροδεξίου «Εθνικού Συναγερμού» (Rassemblemant National) και της Μαρίν Λεπέν στις ευρωεκλογές. «Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Γαλλία απαιτούν σαφήνεια και οι Γάλλοι αξίζουν σεβασμό. Στο τέλος αυτής της ημέρας δεν μπορώ να προσποιούμαι ότι δεν συμβαίνει τίποτα» ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος.
Με αυτόν τον τρόπο ο Μακρόν ουσιαστικά ανταποκρίνεται στο αίτημα του κορυφαίου υποψηφίου του «Εθνικού Συναγερμού» Ζορντάν Μπαρντελά που είχε ζητήσει την προκήρυξη εκλογών. Το ποσοστό του ακροδεξιού κόμματος στις ευρωεκλογές κυμαίνεται γύρω στο 32%, υπερδιπλάσιο από το φιλοευρωπαϊκό κόμμα του Μακρόν (Renew Europe) που περιορίζεται στο 15%, μόλις μία ποσοστιαία μονάδα πάνω από τους Σοσιαλιστές. Η Μαρίν Λεπέν κάνει λόγο για ένα «ιστορικό αποτέλεσμα» και διαβεβαιώνει: «Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την εξουσία εάν οι Γάλλοι μας χαρίσουν την εμπιστοσύνη τους».
Όλοι συμφωνούν ότι οι εκλογές, οι οποίες μάλιστα γίνονται λίγο πριν τη σύγκληση της νέας Ευρωβουλής στο Στρασβούργο, αλλά και την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, αποτελούν κίνηση υψηλού ρίσκου. Πολλοί επισημαίνουν ωστόσο ότι ο Εμανουέλ Μακρόν δεν είχε άλλη επιλογή».
Σημαντική άνοδος της Ακροδεξιάς
Σημαντική άνοδο σημείωσαν τα ακροδεξιά κόμματα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι ενδεικτικό ότι σε πέντε από τα έξι ιδρυτικά κράτη-μέλη της ΕΕ (μοναδική εξαίρεση αποτελεί το Λουξεμβούργο) ακροδεξιά κόμματα κατέκτησαν την πρώτη ή τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές. Στην Ιταλία, σύμφωνα με τα έξιτ πολς της RAI, το κόμμα της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι αναδεικνύεται πρώτη δύναμη με 26-30% των ψήφων και διεκδικεί ρόλο ρυθμιστή για την επανεκλογή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην προεδρία της Κομισιόν.Επιτυχία θεωρείται πάντως και η δεύτερη θέση του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος υπό την Έλι Σλάιν με ποσοστό μεταξύ 21-25%.
Εντυπωσιακή είναι η επικράτηση του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ) στην Αυστρία. Για πρώτη φορά σε εκλογική αναμέτρηση εθνικής εμβέλειας αναδεικνύεται πρώτη δύναμη με 25,5% έναντι 24,7% του συντηρητικού και παραδοσιακά φιλοευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ÖVP). «Σταματήστε την παράνοια της ΕΕ» ήταν το κεντρικό σύνθημα του FPÖ στον προεκλογικό αγώνα (το «πλέον αηδιαστικό σε όλη την Ευρώπη», σύμφωνα με την Bild).
Στην Ολλανδία ο συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών (PvdA) και Πρασίνων (GroenLinks) πανηγυρίζει μία μάλλον ανέλπιστη πρωτιά. Tο ακροδεξιό κόμμα PVV του Γκέερτ Βίλντερς, αν και είχε αναδειχθεί πρώτη δύναμη στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, περιορίζεται στη δεύτερη θέση.Προεκλογικά ο Βίλντερς είχε δηλώσει ότι δεν επιμένει στην παλαιότερη θέση του για έξοδο της Ολλανδίας από την ΕΕ, αλλά θα επιδιώξει να υπονομεύσει την Ευρώπη εκ των έσω.
Σημαντική αύξηση στα ποσοστά του εμφανίζει και το ακροδεξιό κόμμα Vox στην Ισπανία, πλησιάζοντας το 10%. Σύμφωνα με τα έξιτ πολς, την πρώτη θέση καταλαμβάνει το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα της αντιπολίτευσης με 34%, έναντι 30% του κυβερνώντος σοσιαλιστικού κόμματος.
Φον ντερ Λάιεν: «Κερδίσαμε»
Στο σύνολο των 27 κρατών-μελών το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), η πολιτική ομάδα της Κεντροδεξιάς, παραμένει πρώτη δύναμη και την επόμενη πενταετία. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τα ξημερώματα της Δευτέρας, το ΕΛΚ αναμένεται να συγκεντρώσει 189 έδρες επί συνόλου 720. Ακολουθούν Σοσιαλιστές και Φιλελεύθεροι με 135 και 80 έδρες αντιστοίχως. Ο μεγάλος χαμένος της βραδιάς είναι οι Πράσινοι που καταγράφουν σημαντικές απώλειες και περιορίζονται σε 50 έδρες.
Ενισχυμένες θα είναι στα επόμενα πέντε χρόνια οι δύο μεγάλες ομάδες των υπερσυντηρητικών και ακροδεξιών. Πρόκειται για τους «Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές» (ECR) και την ομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID). Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις μετεκλογικές εξελίξεις και μία ενδεχόμενη δεύτερη θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν;
«Κερδίσαμε, φίλοι μου» δήλωσε το βράδυ της Κυριακής στις Βρυξέλλες η πρόεδρος της Κομισιόν, προειδοποιώντας παράλληλα ότι «καμία πλειοψηφία δεν μπορεί να σχηματιστεί χωρίς το ΕΛΚ» και ότι η ίδια θα υψώσει ανάχωμα «απέναντι στους ακραίους στη δεξιά, αλλά και στην αριστερή πλευρά του πολιτικού φάσματος». Υπέρ της φον ντερ Λάιεν είναι ασφαλώς το ότι οι 13 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ προέρχονται από την Κεντροδεξιά. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Όπως εκτιμά το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa) θα πρέπει να εξασφαλίσει την υποστήριξη άλλων τριών μεγάλων χωρών, προκειμένου να επανεκλεγεί. Για παράδειγμα της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας. Ή μήπως θα στραφεί στην Ιταλία και στην Τζόρτζια Μελόνι;
Μιλώντας στη γερμανική τηλεόραση (ARD) και απαντώντας στο ερώτημα, εάν θα επιδιώξει να προσεταιριστεί τις ψήφους των ακραίων πολιτικών δυνάμεων, ο επικεφαλής του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ κάλεσε τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους «να σεβαστούν το εκλογικό αποτέλεσμα και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υποστηρίξουν την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως πρόεδρο της Κομισιόν».