Πτήση MH370: Τι απέγινε το μαλαισιανό αεροσκάφος;

Για περισσότερες από 3.600 ημέρες, συγγενείς και φίλοι 239 ανθρώπων από 14 χώρες περιμένουν απαντήσεις. Που δεν έρχονται. Παραμένει μυστήριο τί απέγινε η πτήση ΜΗ370 των Μαλαισιανών Αερογραμμών που εκτελούσε δρομολόγιο από την Κουάλα Λουμπούρ προς το Πεκίνο. Ήταν 8 Μαρτίου του 2014, όταν το αεροσκάφος εξαφανίστηκε από τα ραντάρ. Ήταν ατύχημα; Ήταν σκόπιμη συντριβή; Αεροπειρατεία; Mήπως το αεροσκάφος καταρρίφθηκε; 10 χρόνια μετά φαίνεται να υπάρχει μια αχτίδα ελπίδας για τις οικογένειες να αποκτήσουν επιτέλους κάποια βεβαιότητα μέσα σε όλες τις εικασίες. 

«Καληνύχτα, Πτήση 370»

Πριν μερικές ημέρες ο υπουργός Μεταφορών της Μαλαισίας Άντονι Λόκε εξήγγειλε ότι ίσως ξαναρχίσει η έρευνα για το αεροπλάνο. Μία εξειδικευμένη αμερικανική εταιρεία σε τέτοιες αναζητήσεις, η Ocean Infinity, πρότεινε μια ακόμη επιχείρηση αναζήτησης, για την οποία θα πληρωθεί μόνο εφόσον βρει αυτό που ψάχνει. «Το υπουργείο Μεταφορών προτίθεται να καλέσει την Ocean Infinity στη Μαλαισία, για να συζητήσει την πρόταση σε αυτήν τη βάση» είπε ο Λόκε. «Χάρη στα πιο πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα και τις προηγμένες τεχνολογίες, σημειώνεται πρόοδος στην επίλυση του μυστηρίου». Ωστόσο, δεν έδωσε καμία λεπτομέρεια ή ακριβές χρονοδιάγραμμα. «Μόλις η τελική πρόταση της Ocean Infinity είναι διαθέσιμη, θα υποβληθεί στο υπουργικό συμβούλιο για έγκριση», εξήγησε ο υπουργός, προσθέτοντας ότι ελπίζει ότι το αεροσκάφος θα μπορέσει επιτέλους να εντοπιστεί, ώστε να αποκαλυφθεί η αλήθεια μετά από πολλά χρόνια αβεβαιότητας.

Αλλά πως ξεκίνησε το μυστήριο; Το βράδυ εκείνης της ημέρας, το Boeing 777 απογειώνεται κανονικά από το διεθνές αεροδρόμιο της Κουάλα Λουμπούρ. Στις 1.19 π.μ., ο έμπειρος κυβερνήτης Ζαχάρι Αχμάντ Σαχ ακούγεται για τελευταία φορά από την καμπίνα του πιλότου: "Καληνύχτα, Πτήση Τρία Επτά Μηδέν". Λίγο αργότερα, απενεργοποιείται ο αναμεταδότης, μια συσκευή που μεταδίδει δεδομένα αναγνώρισης στον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας στο έδαφος. Ποιος πάτησε το κουμπί απενεργοποίησης και γιατί, παραμένει άγνωστο μέχρι σήμερα.

Περίπου δύο ώρες μετά την απογείωση το αεροσκάφος εξαφανίζεται από τις οθόνες των ραντάρ. Στη συνέχεια ένας δορυφόρος συνεχίζει να λαμβάνει σήματα ping από το αεροσκάφος για επτά ώρες. Τόσος είναι ο χρόνος που θα χρειαζόταν για να αδειάσει η δεξαμενή καυσίμων. Αργότερα, στις ακτές του Ινδικού Ωκεανού ξεβράζονται συντρίμμια. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα ίχνος της κύριας ατράκτου του αεροσκάφους, των επιβατών ή του καταγραφέα πτήσης. Η Μαλαισία, η Κίνα και η Αυστραλία ξεκινούν μια διετή υποβρύχια έρευνα, η οποία σταματά το 2017 χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Μια επιχείρηση έρευνας από την Ocean Infinity εκείνη την εποχή επίσης δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν υποψίες ότι το Boeing συνετρίβη στη θάλασσα και τώρα βρίσκεται στο βυθό, κάπου σε μεγάλο βάθος.

Εικασίες επί εικασιών

Με πάνω από 150 επιβάτες ο αριθμός των ανθρώπων από την Κίνα ήταν ο υψηλότερος μεταξύ των θυμάτων. Πολλοί προέρχονταν από τη Μαλαισία, την Ινδονησία και την Αυστραλία. Στο Πεκίνο, όπου το αεροπλάνο δεν έφτασε ποτέ, υπήρξαν επανειλημμένες διαμαρτυρίες από οικογένειες που θρηνούσαν τα χρόνια που ακολούθησαν το δυστύχημα. Κάποιοι δεν ήθελαν να δεχτούν την εξήγηση ότι το αεροπλάνο είχε εξαφανιστεί, ήλπιζαν ότι είχε μεταφερθεί σε άγνωστη τοποθεσία και ότι οι συγγενείς τους ήταν ακόμη ζωντανοί. Πέρυσι τον Νοέμβριο ξεκίνησαν νομικές διαδικασίες στην κινεζική πρωτεύουσα. Οι συγγενείς των επιβατών ζητούν αποζημίωση. Η αεροπορική εταιρεία έχει ήδη καταβάλει χρήματα, τα οποία στα μάτια τους είναι μάλλον πολύ λίγα. Παραμένει ασαφές τί μπορούν να πετύχουν.

Σε άλλες χώρες τα δικαστήρια έχουν απορρίψει τέτοιες διαδικασίες, με την αιτιολογία ότι οι αγωγές θα πρέπει να εκδικάζονται στη Μαλαισία. Κατά την έναρξη της δίκης το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας τόνισε ότι θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα επόμενα βήματα στην υπόθεση MH370. Επειδή δεν υπήρχαν ίχνη του αεροσκάφους και τα σωστικά συνεργεία δεν μπόρεσαν να βρουν το σημείο συντριβής, έγιναν πολλές εικασίες προς όλες τις κατευθύνσεις σχετικά με το τι είχε συμβεί.

Έκανε το γύρο του διαδικτύου κάθε είδους εξήγηση, από αεροπειρατεία, αυτοκτονία του πιλότου μέχρι και πυρκαγιά με τοξικά αέρια στο αεροσκάφος. Αλλά μια εικασία ήταν ιδιαίτερα επίμονη: το αεροπλάνο θα μπορούσε να είχε καταρριφθεί σκόπιμα ή τυχαία από στρατιωτικούς. Ωστόσο, για καμιά από τις θεωρίες αυτές δεν υπήρχαν αποδείξεις. Σε ένα βιβλίο η Γαλλίδα δημοσιογράφος Φλοράνς ντε Σανζί ανακάτεψε μάλιστα τον αμερικανικό στρατό και μία κατασκοπευτική συσκευή, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να έχει παρέμβει κάποιος τρίτος, επειδή πιθανώς εντοπίστηκε αμερικανική κατασκοπευτική τεχνολογία υψηλής ποιότητας στο φορτίο του αεροπλάνου. "Μια συσκευή που οι Κινέζοι ήθελαν απεγνωσμένα να πάρουν στα χέρια τους", όπως έγραψε.

Προκάλεσε την πτώση ο πιλότος;

Σύμφωνα με την δική της εκδοχή, μόλις οι ΗΠΑ αντιλήφθηκαν την κλοπή και έμαθαν ότι η πολύτιμη συσκευή βρισκόταν καθ' οδόν προς το Πεκίνο, χτύπησε καμπανάκι, αναχαιτιστικά αεροσκάφη συνόδευσαν το αεροπλάνο και τελικά το κατέρριψαν. Πιθανότατα συνετρίβη στη θάλασσα βόρεια του Βιετνάμ. Άλλοι πάλι εξέτασαν τη διαδρομή και βρήκαν ένα πιθανό στοιχείο. Σε ένα ντοκιμαντέρ του 2022 με τίτλο "MH370: The Final Search" του Πίτερ Στεφάνοβιτς, παρουσιαστή του Sky News και ερευνητή δημοσιογράφου, Αυστραλοί ειδικοί ανέφεραν ότι μια κυκλική γραμμή 22 λεπτών στην πορεία πτήσης του Μπόινγκ θα μπορούσε να είναι το κλειδί για την επίλυση του μυστηρίου. Δεν υπήρχε κανένας λόγος για τον κυβερνήτη Σαχ να κάνει κύκλο στα ανοικτά των ακτών της Σουμάτρας, εκτός αν υπήρχαν "κάποιες διαπραγματεύσεις" μεταξύ αυτού και κάποιου άλλου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δήλωσε στο ντοκιμαντέρ ο συγγραφέας αεροπλοΐας και πρώην πιλότος Μάικ Γκλιν. Ο ίδιος εκτιμά ότι ο πιλότος μπορεί να προκάλεσε το περιστατικό από θυμό για μια καταδίκη του τότε ηγέτη της μαλαισιανής αντιπολίτευσης και σημερινού επικεφαλής της κυβέρνησης Ανβάρ Ιμπραχίμ την προηγούμενη ημέρα.

Λέγεται ότι ο κυβερνήτης Σαχ είχε μακρινή συγγένεια μαζί του. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί αμφισβητούν αυτό το κίνητρο. Πάντως, ο Στεφάνοβιτς ήταν ήδη από το 2022 πεπεισμένος ότι η περιοχή αναζήτησης θα μπορούσε να περιοριστεί σε μερικές εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα ωκεανού με τη βοήθεια νέων ευρημάτων τελευταίας τεχνολογίας - αλλά μόνο αν η κυβέρνηση της Μαλαισίας συγκεντρώσει αρκετά χρήματα για την επανέναρξη των ερευνών. Ο χρόνος ίσως να έχει έρθει.

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου