Πώς η ουκρανική αεράμυνα αποκρούει τις ρωσικές επιθέσεις

Είναι μια μέρα χωρίς σύννεφα στην όχθη ενός ταμιευτήρα κοντά στο Κίεβο. Κάποιοι ψαράδες κάθονται στην ακτή και αρκετές οικογένειες απολαμβάνουν τον ήλιο. Ξαφνικά, εμφανίζεται ένα στρατιωτικό όχημα Hummer με αντιαεροπορικό σύστημα Stinger. Οι άνθρωποι, μαθημένοι πια στην καθημερινότητα του πολέμου, μαζεύουν γρήγορα τα πράγματά τους και κοιτάζουν τα κινητά τους τηλέφωνα για να δουν αν υπάρχει προειδοποίηση για πυραύλους.

Δύο στρατιωτικοί βγαίνουν από το αυτοκίνητο και καθησυχάζουν τον κόσμο. Αυτή τη φορά επρόκειτο μόνο για άσκηση. Ωστόσο ο Ολεκσάντρ, ο επικεφαλής διοικητής, επισημαίνει ότι σε περίπτωση αεροπορικής επίθεσης όλοι θα πρέπει να εγκαταλείψουν αμέσως την όχθη. «Είναι επικίνδυνο να βρισκόμαστε σε ανοιχτό χώρο κοντά σε μια υδάτινη μάζα, επειδή κατά καιρούς πέφτουν εδώ ρωσικοί πύραυλοι και ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed, τα οποία αναχαιτίζουμε», λέει ο 36χρονος στην DW. Ένας συστρατιώτης του, ο Ιβάν, εξετάζει προσεκτικά τα πάντα στο νερό, στην απέναντι όχθη και στη γύρω περιοχή.

«Χρειάζεται καλή όραση και εφευρετικότητα»

Το φορητό σύστημα αεράμυνάς τους, το Dual Mount Stinger, μπορεί να καταρρίψει πυραύλους, αεροπλάνα και ελικόπτερα σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων και μέχρι τριών χιλιομέτρων σε ύψος. Ο Ιβάν και ο Ολεκσάντρ αναπαριστούν τις συνθήκες μάχης που έχουν περάσει πολλές φορές στο παρελθόν: βγάζουν γρήγορα κουτιά με ρουκέτες από το όχημα και τοποθετούν τα βλήματα στον εκτοξευτή. Ο Ολεκσάντρ πηδά στο περιστρεφόμενο κάθισμα στην οροφή του οχήματος και επιθεωρεί τον εναέριο χώρο. «Μπορώ να εκτοξεύσω δύο πυραύλους σε πέντε δευτερόλεπτα», εξηγεί. «Το ραντάρ σηματοδοτεί έναν στόχο στον αέρα πριν τον δω, μεταδίδει τις συντεταγμένες και λέει πού πρέπει να στοχεύσουμε στο περίπου. Όταν δω τον στόχο, ανοίγουμε πυρ». Με εξαίρεση τους υπερηχητικούς πυραύλους, μπορεί να καταρρίψει «πραγματικά τα πάντα». Το μόνο παραπάνω που αποκαλύπτει είναι αυτό: «Χρειάζεται καλή όραση και εφευρετικότητα, καθώς το σύστημα μπορεί να στοχεύσει και ένα σύννεφο πάνω από κάποιο drone».

Τις τελευταίες εβδομάδες, οι περισσότερες ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις στην περιοχή πραγματοποιήθηκαν τη νύχτα. Ο Ολεκσάντρ και ο Ιβάν παραδέχονται ότι οι νύχτες αυτές ήταν πολύ τεταμένες. Τότε είναι πολύ δυσκολότερο να εντοπιστούν οι στόχοι, οι οποίοι επιπλέον είναι πάρα πολλοί. Σύμφωνα με τον Ιβάν, ο ρωσικός στρατός θέλει να αποδυναμώσει τα αποθέματα αεράμυνας της Ουκρανίας, αλλά και το ηθικό της. Όμως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί: «Έχουμε αρκετούς πυραύλους και έχουμε επίσης μάθει να μην κοιμόμαστε τη νύχτα», λέει ο Ιβάν.

«Είμαι υπεύθυνος για πολλές ζωές»

Όταν τον ρωτούν πώς αισθάνεται όταν αποτυγχάνει να καταρρίψει έναν στόχο, ο Ολεκσάντρ δυσκολεύεται να απαντήσει. Ψυχολογικά, είναι πολύ δύσκολο όταν βλέπει πως έχουν χτυπηθεί κατοικίες, σχολεία ή νοσοκομεία. «Τότε συνειδητοποιώ ότι απέτυχα να σώσω ζωές. Είμαι υπεύθυνος για πολλές ζωές». Για κάθε εχθρικό στόχο που καταρρίπτεται, ζωγραφίζουν μια τρίαινα, το εθνικό έμβλημα της Ουκρανίας, στο όχημά τους. Δώδεκα τρίαινες κοσμούν το Hummer.

Μέχρι στιγμής η Διοίκηση Αεράμυνας του ουκρανικού στρατού δεν έχει δώσει στον Τύπο καμία πληροφορία σχετικά με το έργο αυτών των κινητών ομάδων. Τους πρώτους μήνες του πολέμου, ο Ολεκσάντρ διηγείται πως κατέρριψε δύο αεροσκάφη Su-25 και δύο ελικόπτερα Κ-52 στην περιοχή του Κιέβου. Τα ελικόπτερα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να χτυπηθούν, εξηγεί, διότι μπορούν να εκτρέπουν τους πυραύλους με λέιζερ. «Μας έλεγαν ότι δεν μπορούν να καταρριφθούν, όμως με προσπάθεια όλα είναι δυνατά. Άλλαζα συνεχώς θέση, δέχθηκα πυρά, αλλά τελικά τα κατάφερα», αναφέρει.

Ανακούφιση χάρη στα συστήματα IRIS-T και Patriot

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, η ουκρανική αεράμυνα αποκρούει πλέον επιτυχώς και μαζικές πυραυλικές επιθέσεις στο Κίεβο. Τα κινητά, φορητά συστήματα αεράμυνας εντοπίζονται δύσκολα και μπορούν να συναρμολογηθούν και να αποσυναρμολογηθούν γρήγορα. Γι' αυτό και ήταν μια ανακούφιση όταν η Ουκρανία παρέλαβε τα ισχυρά συστήματα αεράμυνας IRIS-T και Patriot από τους εταίρους της.

Ο Ολεκσάντρ ήταν επαγγελματίας στρατιώτης προτού ξεσπάσει ο πόλεμος και συμμετείχε στην προστασία του εναέριου χώρου της Ουκρανίας: «Πήγα στον πόλεμο για να προστατεύσω την Ουκρανία, την οικογένειά μου - τη γυναίκα μου και το παιδί μου, τα οποία δεν έχω δει εδώ και οκτώ μήνες». Ο Ιβάν, από την άλλη πλευρά, εκπαιδεύτηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το κίνητρό του να υπηρετήσει στην αεράμυνα έχει να κάνει με το επάγγελμά του, καθώς πριν τον πόλεμο ήταν στην πολιτική προστασία, όπου επίσης έσωζε ανθρώπινες ζωές.

Δεν αποκαλύπτουν πόσες τέτοιες κινητές μονάδες αεράμυνας προστατεύουν την περιοχή του Κιέβου, όμως δεν είναι λίγες. Υπόσχονται να πουν τα πάντα μετά τον πόλεμο - πόσες αποστολές ήταν επιτυχείς, αλλά και τι απώλειες υπήρξαν.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς