Σε καλό κλίμα η συνάντηση Ομπάμα-Mέρκελ

Αυτό που χαρακτηρίζει τόσο τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα όσο και τη γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ είναι το γεγονός ότι είναι ρεαλιστές και πραγματιστές που θέλουν άμεσα αποτελέσματα. Αυτή η στάση φάνηκε και στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν, όπου το πρώτο και σημαντικότερο θέμα στο οποίο αναφέρθηκαν και οι δύο ήταν η επίτευξη εμπορικής συμφωνίας μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ. Μια τέτοια συμφωνία ενδιαφέρει άμεσα και τις δύο χώρες, επειδή η οικονομία τους εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές.

Ανάλογα πραγματιστική ήταν και η θεώρηση του θέματος της παρακολούθησης των τηλεπικοινωνιών και του ίντερνετ από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, αλλά και στη Γερμανία. Η υπόθεση προκάλεσε έντονες συζητήσεις στη γερμανική κοινή γνώμη. Όπως φάνηκε στη συνέντευξη, το ζήτημα δεν αποτέλεσε θέμα πρώτης γραμμής και αυτό επειδή και οι γερμανικές αρχές έχουν ωφεληθεί από αυτές τις παρακολουθήσεις, καθώς έχουν αποτραπεί τρομοκρατικές επιθέσεις από ισλαμιστές. Οι δύο ηγέτες υποσχέθηκαν, πάντως, στενότερη συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών και ότι θα εξετάσουν κατά πόσο στο παρελθόν παραβιάστηκαν νόμοι.

Σχετικά με τα διεθνή θέματα, το κυριότερο εδώ ήταν η κατάσταση στη Συρία. Παρά τις διαφορές αναφορικά με τον εφοδιασμό όπλων στην ταντιπολίτευση, τον οποίο θέλουν οι ΗΠΑ και απορρίπτει η Γερμανία, οι δύο ηγέτες έχουν, όπως είπε ο κ. Ομπάμα, «από κοινού την επιθυμία, να βρεθεί μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων». Από την πλευρά της η καγκελάριος επισήμανε την αναγκαιότητα, στη βάση του ανακοινωθέντος των G8 και σε συνεργασία με τη Ρωσία, να συγκροτηθεί μια μεταβατική κυβέρνηση στη Συρία. Για την κατάσταση στο Αφγανιστάν ο αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι παρά τη διακοπή των συνομιλιών από το καθεστώς Καρζάι ως προς την αποχώρηση των διεθνών στρατιωτικών δυνάμεων, η Ουάσινγκτον επιμένει στην πρόθεσή της να ξεκινήσει διάλογο με τους Ταλιμπάν.

Ο Ομπάμα δεν είναι Κένεντι

Στο μεταξύ, πολύς λόγος έγινε, λίγο πριν την επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα στο Βερολίνο για την ομιλία του στην Πύλη του Βρανδεμβούγου το απόγευμα της Τετάρτης, αν δηλαδή θα έχει την ίδια σημασία με αυτή του Τζων Φ. Κένεντι πριν από 50 χρόνια. Υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά με την επίσκεψη Κένεντι του 1963: τότε, στον Ψυχρό Πόλεμο, οι σχέσεις της Δυτικής Γερμανίας και συγκεκριμένα του Δυτικού Βερολίνου με τις ΗΠΑ είχαν υπαρξιακό χαρακτήρα, σήμερα οι σχέσεις της ενωμένης Γερμανίας με τις ΗΠΑ έχουν ουσιαστικό χαρακτήρα. Τότε οι δύο Γερμανίες ήταν εξαρτώμενες από τις μεγάλες δυνάμεις, σήμερα η ενωμένη Γερμανία είναι μια ανεξάρτητη χώρα.

Γιαυτό το λόγο λοιπόν η ομιλία του κ. Ομπάμα μπροστά από την Πύλη Βρανδεμβούργου δεν θα έχει αυτή τη σημασία, τη βαρύτητα και φόρτιση όπως είχε η ομιλία του Τζων Φ. Κένεντι του 1963 λόγω των τότε ιστορικών δεδομένων , αλλά και ούτε αυτή που είχε η ομιλία του Ρόναλντ Ρέιγκαν το 1987, όταν καλούσε τον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ να γκρεμίσει το Τείχος. Παρ' όλα αυτά ο Μπαράκ Ομπάμα δεν θα απογοητεύσει τις προσδοκίες. Αναμένεται ότι κεντρικό σημείο της ομιλίας του θα είναι, όπως έχει διαρρεύσει από αμερικανικές πηγές, η πρόταση προς τη Ρωσία για μείωση του αριθμού των πυρηνικών κεφαλών των δύο χωρών κατά ένα τρίτο.

Εκτός αυτού αναμένεται ότι θα αναφερθεί και στην αναγκαιότητα διεθνούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και της τρομοκρατίας. Επίσης, απευθυνόμενος στις χώρες του «δυτικού κόσμου», θα τις καλέσει να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την καθιέρωση των δημοκρατικών αξιών σε όλη την οικουμένη.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη