Σερβία-Κόσοβο: Ένα βήμα μπρος, δύο πίσω
28 Φεβρουαρίου 2023Άλλη μια συνάντηση μεταξύ του προέδρου της Σερβίας και του πρωθυπουργού του Κοσσυφοπεδίου χθες βράδυ στις Βρυξέλλες δεν κατέληξε στο ποθητό αποτέλεσμα, Την υπογραφή συμφωνίας 11 σημείων για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ. Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος, κάτι που διαφάνηκε και από τις δηλώσεις του Ζοζέπ Μπορέλ, του Ύπατου Εκπρόσωπου για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ.
Το περιεχόμενο
«Και οι δύο ηγέτες επέδειξαν υπεύθυνη συμπεριφορά και ετοιμότητα για την εξεύρεση λύσεων» τόνισε, «Και είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι ο πρόεδρος Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός Κούρτι συμφώνησαν ότι δεν χρειάζονται κι άλλες συζητήσεις για την πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια πρόταση που βασίζεται σε ένα μίνιμουμ συναίνεσης καθοδόν προς την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας». Όπως διευκρίνισε αργότερα ο Μπορέλ αυτό το μίνιμουμ αφορά κυρίως στους πολίτες της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου και όχι την ΕΕ. Ορίζει μεταξύ άλλων ότι οι άνθρωποι μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα μεταξύ των δύο χωρών κάνοντας χρήση των δικών τους διαβατηρίων, αμοιβαία αναγνωρισμένων, ταυτοτήτων και πινακίδων αυτοκινήτων. Εκτός αυτού θα μπορούν να σπουδάζουν και να εργάζονται με τους τίτλους σπουδών αναγνωρισμένους και από τις δύο πλευρές.
Από την πλευρά της, η Σερβία προβλέπει ότι το Βελιγράδι δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη του Κοσσυφοπεδίου σε διεθνή οργανισμό, βασικό αίτημα της Πρίστινας, και ότι καμία πλευρά δεν θα βάζει εμπόδια στην πρόοδο της άλλης πλευράς στην ευρωπαϊκή της πορεία. Ευαίσθητο σημείο για το Κοσσυφοπέδιο είναι η παραχώρηση κατάλληλου επίπεδου αυτοδιοίκησης για τη σερβική κοινότητα του Κοσσυφοπεδίου και η δυνατότητα οικονομικής στήριξης της από τη Σερβία.
Οι προσπάθειες συνεχίζονται
Σύμφωνα με το γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο DPA, η συμφωνία προσομοιάζει με την «Βασική Συνθήκη» ανάμεσα στη Δυτική και Ανατολική Γερμανία διότι παραμερίζει το ζήτημα-αγκάθι της αμοιβαίας αναγνώρισης και δίνει τη δυνατότητα στις δύο κυβερνήσεις παρόλα αυτά να συνομιλούν. Τώρα οι δύο πλευρές έχουν προθεσμία μέχρι τον Μάρτιο για να κλείσουν τις διαφορές τους. Ο Σέρβος πρόεδρος δεν εμφανίστηκε αισιόδοξος. «Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός Κούρτι δεν ήταν έτοιμος να δεχθεί τη συμφωνία, αν θα το κάνει στο μέλλον, θα φανεί. Σε κάθε περίπτωση ελπίζω ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποιο συμβιβασμό, αλλά ανησυχώ μήπως κολλήσουμε σε κάτι που έχει υπογραφεί εδώ και καιρό και θα έπρεπε να είχε ικανοποιηθεί μέχρι σήμερα».
Από την πλευρά του, ο κοσοβάρος πρωθυπουργός Κούρτι δήλωσε οργισμένος που οι προτάσεις της ΕΕ δεν υπογράφηκαν από τη Σερβία, αν και ο ίδιος ήταν έτοιμος να το πράξει. Τα ηνία των συνομιλιών ξαναπαίρνει ο απεσταλμένος της ΕΕ Μίροσλαβ Λάιστακ. Από αύριο θα συνεχίσει να πηγαινοέρχεται ανάμεσα σε Βελιγράδι και Πρίστινα. «Είναι πολύ σημαντικό να καταλήξουμε συμφωνία» ξεκαθάρισε χθες ο Μπορέλ.
Ειρήνη Αναστασοπούλου / APTV / dpa / afp