Το ελληνικό σινεμά επιστρέφει στο Βερολίνο

Είναι πλέον ένα αγαπημένο και γνωστό ραντεβού στη γερμανική πρωτεύουσα κάθε χρόνο, όχι μόνο για το ελληνόφωνο κοινό αλλά και για σινεφίλ από κάθε γωνιά του πλανήτη, μαζί με την έλευση της άνοιξης, στον παλιό βερονιλέζικο κινηματογράφο Babylon.Ένα φεστιβάλ που έχει χτίσει πια το πιστό κοινό του από το 2016 που πρωτοξεκίνησε, υπό άλλη τότε μορφή, στην απαιτητική πατρίδα της Μπερλινάλε. «Φέτος θα έχουμε τους περισσότερους καλεσμένους από ποτέ. Στα τριάντα slot της διοργάνωσης θα έχουμε 22 συζητήσεις με ερωτήσεις και απαντήσεις (Q&A) και πραγματικά πολλούς σκηνοθέτες, 17 θα είναι παρόντες. Είμαστε πάρα πολύ περήφανοι που καταφέραμε να τους φέρουμε» αναφέρει σε συνέντευξή της στην DW, λίγο πριν από την έναρξη του φεστιβάλ, η δραστήρια διευθύντριά του Σοφία Σταυριανίδου.  

Κλασικές ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ, ταινίες μικρού μήκους, η σταθερή ενότητα με ΛΟΑΤΚΙ+ περιεχόμενο, μια ενότητα για τη σχέση μας με το χρόνο, την ενηλικίωση, το μεγάλωμα, ταινίες για εφήβους και νεανικό κοινό κι ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα στις ελληνικές ταινίες τρόμου συνθέτουν ένα πλούσιο πρόγραμμα με μότο «We choose the bloody BIG screen». Ένα μότο με διπλή ανάγνωση: από τη μια προτροπή για επιστροφή στη μεγάλη οθόνη που τα τελευταία χρόνια, ειδικά εξαιτίας της πανδημίας, έχει «ματώσει» και από την άλλη ένα κάλεσμα για να δει κανείς αναπάντεχες ταινίες τρόμου ελληνιστί.

Συστήνοντας στο γερμανικό κοινό τoν Παπαδιαμάντη 

Δυναμική όμως αναμένεται και η έναρξη του φεστιβάλ με την ελληνική ταινία της χρονιάς, τη «Φόνισσα», βασισμένη στο ομώνυμο εμβληματικό μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, σε σκηνοθεσία της Εύας Νάθενα, η οποία θα είναι παρούσα στην διεθνή πρεμιέρα της ταινίας στο Βερολίνο. Μια δύσκολη ταινία που αποτυπώνει με ορμή στη μεγάθη οθόνη τον σύνθετο και γεμάτο συμβολισμούς και βαθιά νοήματα κόσμο του Παπαδιαμάντη.  

«Για μένα είναι μια πολύ φεμινιστική ταινία και εμείς εδώ στο Βερολίνο είμαστε μια ομάδα γυναικών πίσω από το Φεστιβάλ. Επίσης ο τίτλος και μόνο, Φόνισσα, ταιριάζει με τη φετινή θεματική μας. Και βέβαια πρόκειται για μια πολύ επιτυχημένη ταινία φέτος» αναφέρει η Σοφία Σταυριανίδου, συμπληρώνοντας όμως ως προς την ουσία της ταινίας: «Πέραν αυτού όμως είναι ένα κλασικό μυθιστόρημα που θα βάλει και τους Γερμανούς λίγο μέσα στην νεοελληνική γραμματεία, σε ένα έργο με πρωταγωνίστρια μια γυναίκα, η οποία ήταν πιο μπροστά από την εποχή της. Μια γυναίκα φτωχή από ένα χωριό, ένα νησί στην περιφέρεια της Ελλάδας, μια γυναίκα με βαθιά συναισθηματική νοημοσύνη, εξαιτίας της οποίας πέρασε σε αποτρόπαιες πράξεις εναντίον του ίδιου του φύλου της» παρατηρεί η Σοφία Σταυριανίδου. 

«Cult» ελληνικές ταινίες τρόμου στο Βερολίνο 

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο μίνι αφιέρωμα σε ελληνικές ταινίες τρόμου, ένα δύσκολο είδος, με φανατικούς λάτρεις αλλά και πολλούς «haters» και βέβαια λίγους, αλλά εξαιρετικά επίμονους εκφραστές του στην Ελλάδα. «Θα παίξουμε ‘Το Κακό’, που είναι μια ‘cult’ σχεδόν ταινία του Γιώργου Νούσια από το 2005, που θα είναι και παρών στο Βερολίνο και το ‘Μινόρε’ μια νέα ταινία του Κωνσταντίνου Κουτσολιώτα. Μια πολύ ωραία ταινία, ένας πάρα πολύ περίεργος συνδιασμός, με μπαγλαμαδάκι... αλλά και τέρατα»  λέει χαρακτηριστικά η Σοφία Σταυριανίδου, τονίζοντας ότι  πρόκειται για ένα «εξειδικευμένο είδος που σπανίζει».  

Ταυτόχρονα οι ταινίες αυτές, κλασικές ή νεότερες, έχουν επίσης και πολλά «αστεία στοιχεία», που αποτελούν τρόπον τινά επίσης βασικό στοιχείο της ύπαρξής τους, είτε πρόκειται για το «Κακό» και την κάθοδο ζόμπι στην Αθήνα είτε για το «Μινόρε», όπου το παραδοσιακό στοιχείο συμπλέκεται με μεταφυσικούς εισβολείς.

Δυνατά ντοκιμαντέρ, masterclass, βραβεία 

Κάθε χρόνο βέβαια οφείλουμε ειδική αναφορά στα διαλεχτά ελληνικά ντοκιμαντέρ που προβάλλονται στο Βερολίνο, τραβώντας την προσοχή και του γερμανικού κοινού. Μέσα από αυτά αναδύονται πτυχές μιας άγνωστης ελληνικής πραγματικότητας ή τουλάχιστον εκείνης της πραγματικότητας που βρίσκεται πέρα και πίσω από τα κλισέ περί «ελληνικής ταυτότητας».

«ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η Ιστορία μιας Επανάστασης» του Ιωσήφ Βαρδάκη για το χρονικό του πρώτου ομοφυλοφιλικού κινήματος στην Ελλάδα, «Λεσβία» της Τζέλης Χατζηδημητρίου, «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» των Βασίλη Λούρα και Μιχάλη Ασθενίδη, «Η Αfrin στο καιρό της πλημμύρας» του Άγγελου Ράλλη για την οδύσσεια μιας 11χρονης που χάνει τους γονείς της στις πλημμύρες μεταξύ Ινδίας και Μπαγκλαντές - αυτά είναι μερικά από τα έξι φετινά ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν, όπως μας λέει η Σοφία Σταυριανίδου, με όλους τους δημιουργούς στο Βερολίνο.

Μεταξύ άλλων διοργανώνεται masterclass για την έννοια του «Liquid Staging», της «ρευστής σκηνογραφίας», από τον βραβευμένο εμπνευστή της Αστέρη Κούτουλα. Μια πρόταση για το θέαμα και την παρουσίασή του, που συνενώνει στοιχεία από διαφορετικές τέχνες και μέσα πχ σινεμά, θέατρο, χορό, ψηφιακή τεχνολογία κ.ά. 

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος απονένονται τα βραβεία Emerging Greeks Award για πέντε ταινίες που συμμετέχουν στο διαγωνιστικό τμήμα, Βραβείο Ντοκιμαντέρ από τη Musou Music Group, αλλά και Βραβείο Μικρού Μήκους από το Illuseum Berlin.

Το κλείσιμο του φεστιβάλ αναμένεται εξίσου δυνατό, με τη γερμανική πρεμιέρα της ταινίας «Καλοκαίρι της Κάρμεν» του Ζαχαρία Μαυροειδή, ένα καλοδουλεμένο ελληνικό queer drama, που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι στο διαγωνιστικό τμήμα Giornate Degli Autori του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας. 

* Η DW είναι χορηγός επικοινωνίας του The Greek Film Festival in Berlin