Τώρα και αεροπλάνα με ηλεκτροκίνηση

Ο Μόρελ Βέστερμαν έχει ένα όραμα: οι πτήσεις να εκτελούνται με κλιματικά ουδέτερο τρόπο πριν το 2030. «Η πτήση με ηλεκτρισμό είναι σήμερα εκεί όπου βρισκόταν η ηλεκτροκίνηση των αυτοκινήτων προ δεκαετίας», λέει ο Βέστερμαν, ο οποίος είναι ο ίδιος πιλότος και αυτοαποκαλείται μελλοντολόγος. Ως υπεύθυνος για ένα σχέδιο εκτέλεσης ηλεκτρικών πτήσεων, πέτυχε μία σπουδαία πρωτιά στο αεροδρόμιο του Ανόβερου, όπου προσγειώθηκε την Τετάρτη το "Elektra Trainer", το πρώτο ηλεκτρικό αεροσκάφος που υπήρξε ποτέ.

Το κίτρινο αεροσκάφος, που παρουσιάστηκε στο Ανόβερο χθες Πέμπτη, θυμίζει εξωτερικά περισσότερο ντρόουν, παρά ένα κανονικό αεροπλάνο. Αν και στο σκάφος χωράνε μονάχα δύο άτομα, η εσωτερική λειτουργία του είναι επαναστατική, καθώς είναι εξοπλισμένο με δέκα μπλοκ μπαταριών και μπορεί να διανύσει περίπου 250 χιλιόμετρα με ταχύτητα 120 χιλιομέτρων την ώρα.

Το αεροσκάφος αναπτύχθηκε από την εταιρεία Elektra Solar της Βαυαρίας, η οποία ιδρύθηκε το 2013. Σύμφωνα με την εταιρεία, το ηλεκτρικό αεροσκάφος διαθέτει άδεια κυκλοφορίας από τις αρχές του 2023. Εν τω μεταξύ τρία αεροσκάφη τέτοιου τύπου βρίσκονται σε παραγωγή - με τιμή στα 250.000 ευρώ.

Ο επικεφαλής του αεροδρομίου Μάικ Μπλετς ελπίζει πως το εγχείρημα της εταιρείας θα είναι επιτυχές. Γνωρίζει τις καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις των αεροπορικών μεταφορών μέχρι σήμερα. Η αλλαγή στον κλάδο έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Ως εκ τούτου το αεροδρόμιο του Ανόβερου θέλει να δημιουργήσει μια νέα υποδομή για ηλεκτρικά αεροπλάνα για ιδιωτικές και επαγγελματικές πτήσεις κατά τους επόμενους μήνες, όπως και να προσφέρει αυτές τις θέσεις φθηνότερα από εκείνες των συμβατικών αεροσκαφών που χρησιμοποιούν κηροζίνη.

Μπορούν να παραχθούν τέτοια αεροσκάφη μαζικά;

«Σίγουρα», απαντάει ο Στέφαν Άιζελιν, συντάκτης της εξειδικευμένης ιστοσελίδας Aerotelegraph. «Ιδίως οι μπαταρίες είναι ακόμη μεγάλες και βαριές και οι εμβέλειες παραμένουν μέτριες. Όμως η τεχνολογία προοδεύει ραγδαία. Η ηλεκτροκίνηση θα έρθει». Αρχικά για μικρά ιδιωτικά αεροσκάφη, και σταδιακά για τα μεγαλύτερα. Σύμφωνα με τον μελλοντολόγο Βέστερμαν, 600 εταιρείες παγκοσμίως έχουν ήδη ξεκινήσει σχετικές εργασίες. Η σουηδική εταιρεία Heart Aerospace, για παράδειγμα, θέλει να αναπτύξει ένα αεροσκάφος με την ονομασία ES-30 μέχρι το 2028. Με τέσσερις ηλεκτροκινητήρες το αεροσκάφος θα έχει χωρητικότητα 30 επιβατών και αμιγώς ηλεκτρική αυτονομία για 200 χιλιόμετρα.

Η νεοσύστατη εταιρεία Vaeridion από το Μόναχο σχεδιάζει το "Microliner" της που θα μπορεί να μεταφέρει εννέα επιβάτες για έως και 500 χιλιόμετρα. «Η τεχνολογία μας έχει επίσης τα συστημικά της όρια», δήλωσε προσφάτως ο συνιδρυτής της Vaeridion, Ίβορ φαν Ντάρτελ στο Spiegel. «Δεν πρόκειται να διασχίσουμε τον Ατλαντικό άμεσα, ας πούμε. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι θα μπορούν να γίνονται μονάχα πτήσεις μικρών αποστάσεων προς το παρόν». Κατά την άποψή του, οι πτήσεις μικρών αποστάσεων κάλλιστα θα μπορούσαν να γίνουν ηλεκτρικές μέσα σε αυτή τη δεκαετία.

Ο Μπγιορν Νάγκελ από το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής (DLR) έχει παρόμοια άποψη. Ο εμπειρογνώμονας επαινεί το έργο της ομάδας Elektra και καταλήγει πως «πολλές από τις τυπικές διαδρομές τέτοιων αεροσκαφών μπορούν να πετάξουν κλιματικά ουδέτερα, εάν οι μπαταρίες φορτίζονται με ενέργεια που παράγεται με τρόπο βιώσιμο». Τα αεροσκάφη με ηλεκτρικές ή υβριδικές μονάδες κίνησης θα είναι μάλλον και αθόρυβα. Καθώς το "Elektra Trainer" απογειώνεται από το Ανόβερο, μόλις που μπορεί να το ακούσει κανείς. Ως αεροσκάφη τροφοδοσίας ή περιφερειακά αεροσκάφη, τα ηλεκτρικά αεροπλάνα έχουν επομένως τη δυνατότητα να δημιουργήσουν πολλές καινοτομίες, όπως εξηγεί ο Νάγκελ.

Ηλεκτροκίνηση για μικρότερα αεροσκάφη

Υπάρχει όμως μια παγίδα: Αυτό το σύστημα πρόωσης δεν μπορεί να μεταφερθεί σε μεγάλα αεροσκάφη για μεγάλες αποστάσεις και υψηλές ταχύτητες, όπως λέει ο εμπειρογνώμονας. Οι απαιτούμενες μπαταρίες είναι υπερβολικά βαριές για κάτι τέτοιο. «Σε αυτές τις περιπτώσεις η συνθετική κηροζίνη ή το υδρογόνο που παράγεται από πράσινη ηλεκτρική ενέργεια είναι καλές εναλλακτικές λύσεις για να πετάξουμε κλιματικά ουδέτερα».

Η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IΑΤΑ) έχει θέσει ως στόχο την πλήρη κλιματική ουδετερότητα των πτήσεων έως το 2050. Η κατασκευή ηλεκτρικών αεροσκαφών είναι όμως απλώς ένα κομμάτι αυτής της προσπάθειας, όπως λέει ο Άιζελιν της Aerotelegraph. Για δρομολόγια μικρών και μεσαίων αποστάσεων η πρόωση με υδρογόνο θα είναι επίσης μια δυνατότητα, αν και πιθανώς όχι πριν από το 2035. Ωστόσο για τα δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων, τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (SAF), αυτά δηλαδή που παράγονται, για παράδειγμα, από μαγειρικά έλαια ή απόβλητα σφαγείων, αποτελούν τη μόνη εναλλακτική λύση μεσοπρόθεσμα.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς