Χωρίς "ευρωπαϊκό" ζήλο η σουηδική προεδρία στην ΕΕ

Νέα χρονιά, νέα προεδρία στην ΕΕ, με τη Σουηδία να αναλαμβάνει τα ηνία για το πρώτο εξάμηνο. Μια Σουηδία που έχει μεγαλεπήβολους στόχους, αλλά θα πρέπει να προσγειωθεί στην εσωτερική πολιτική πραγματικότητα που προέκυψε από τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές. Για πρώτη φορά μια σουηδική κυβέρνηση, υπό τον Ούλφ Κρίστερσον, αναγκάστηκε να συμμαχήσει με τους ακροδεξιούς εθνικιστές Σουηδούς Δημοκράτες SD, που απέσπασαν το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων και 73 βουλευτές, για να εξασφαλίσει οριακή πλειοψηφία. Ο Κρίστερσον είναι και ο πρώτος συντηρητικός πρωθυπουργός στη χώρα μετά από 8 χρόνια σοσιαλιστικής διακυβέρνησης.

Εμπόδιο οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες

Η ατζέντα στους ώμους της νέας κυβέρνησης σε μια εξαιρετικά δύσκολη διεθνή συγκυρία είναι βαριά, αν και ο Σουηδός πρωθυπουργός εμφανίζεται αισιόδοξος ότι θα επιτύχει τους στόχους του. Τα βασικά σημεία της σουηδικής προεδρίας παρουσίασε στα μέσα Δεκεμβρίου από το βήμα της Βουλής. «Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς η Σουηδία αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ανάληψη υποχρεώσεων. Η ΕΕ που έγινε το συνώνυμο της ειρήνης, της ελευθερίας και του ελεύθερου εμπορίου, γειτονεύει σήμερα με τον πόλεμο, που κάποτε αποτέλεσε το έναυσμα για την ανάγκη δημιουργίας της. Ο βασικός μας στόχος ως κράτος που ασκεί την προεδρία είναι να συμβάλουμε στη διασφάλιση της ειρήνης στην ΕΕ. Η Σουηδία θα είναι η κινητήριος δύναμη και θα προσφέρει εποικοδομητικές υπηρεσίες για να εμβαθύνει τις δυνάμεις της ΕΕ και να βρει συμβιβασμούς στα ευρωπαϊκά συμβούλια».  

Ασφάλεια, ανταγωνιστικότητα, διατήρηση της ενότητας των 27 απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, προάσπιση του κράτους δικαίου είναι μερικές από τις προτεραιότητες. Ιδιαίτερα στις δύο τελευταίες οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες θα μπορούσαν να παίξουν αρνητικό ρόλο. «Υπάρχουν πολύ ωραία λόγια, όταν διαβάζεις το άρθρο του πρωθυπουργού για τις προτεραιότητες της σουηδικής προεδρίας» είπε στο γαλλικό ειδησεογραφικό πρακτορείο η Ελέν Φριτσόν, ευρωβουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών, «αλλά στην πράξη η ανησυχία είναι μεγάλη, γιατί είναι οι Σουηδοί Δημοκράτες εκείνοι που κρατούν την σκυτάλη». Μάλιστα το κόμμα από την ίδρυσή του δεν παραδέχεται ότι υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις για την κλιματική αλλαγή.

Κανένας ενθουσιασμός για την Ευρώπη

Από την πλευρά του ο Σεμπαστιάν Μαγιάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ, επισημαίνει ότι η Σουηδία δεν ανήκει στη ζώνη του ευρώ, «κρατά αποστάσεις από την Ευρώπη». Ο ίδιος προβλέπει ότι η σουηδική προεδρία «θα ολοκληρώσει μεν το καθήκον της, αλλά δεν θα το κάνει με ζήλο και δεν θα αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο». Ο Σουηδός πρωθυπουργός γνωρίζει τις δυσκολίες, γι' αυτό και ζήτησε τη βοήθεια του νομοθετικού σώματος. «Όπως το 2001 και το 2009 ελπίζω και προσδοκώ ότι όλοι στη Βουλή θα αισθανθούν υπεύθυνοι για τη Σουηδία και την προεδρία. Σε αντάλλαγμα η κυβέρνηση θα είναι πολύ ενεργή για την επιδίωξη ευρείας σουηδικής ενότητας. Θα ξεκινήσουμε τον Ιανουάριο στο κάπως σκοτεινό αλλά όμορφο μέσα στο σκοτάδι ξενοδοχείο του πάγου στο Jukkasjärvi. Και για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια δεν θα γίνει Συμβούλιο Κορυφής στην έναρξη του καλοκαιριού».

Σε αντίθεση με τις τελευταίες δύο προεδρίες, τη γαλλική και τη τσεχική, που σηματοδοτήθηκαν από μεγάλες συνόδους κορυφής στις Βερσαλλίες και την Πράγα, δεν προβλέπεται αντίστοιχη κινητικότητα στη χώρα. Σε ότι αφορά τις υπουργικές συνόδους, αυτές θα γίνουν σε ένα λιτό συνεδριακό κέντρο κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο της Στοκχόλμης. Η τρίτη λοιπόν σουηδική προεδρία στην ΕΕ από την ένταξη της χώρας στην ΕΕ το 1995 θα ρίξει τους προβολείς σε μια χώρα του ευρωπαϊκού βορρά, στην οποία η Ευρώπη δεν ενθουσιάζει τους κατοίκους της. Μάλιστα δύο δεκαετίες μετά το «όχι» στο κοινό νόμισμα, η πλειονότητα των Σουηδών συνεχίζει να απορρίπτει το ευρώ. 

Ειρήνη Αναστασοπούλου/afp/Eurovision