Όλοι οι δρόμοι οδηγούν τον Τραμπ εκτός Γερμανίας

Στο τέλος αυτής της εβδομάδας το προεδρικό αεροσκάφος Air Force One θα κάνει το επόμενο υπερατλαντικό του ταξίδι, το 15ο του προέδρου Τραμπ. Θα συμμετάσχει στην συνάντηση κορυφής των G7, των 7 πλουσιότερων χωρών της Δύσης, στη γαλλική λουτρόπολη Μπιαρίτς. Αμέσως μετά θα συνεχίσει το ταξίδι του στην Πολωνία και τη Δανία παρακάμπτοντας τη Γερμανία, μια χώρα με παραδοσιακά στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ. Πάνω από ενάμιση χρόνο βρίσκεται ο αμερικανός πρόεδρος στο αξίωμά του και δεν έχει γίνει, ούτε προγραμματίζεται να γίνει, επίσκεψη στη Γερμανία για διμερείς επαφές. Αυτό λέει πολλά για την ποιότητα των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Ενδιάμεσοι σταθμοί στη Γερμανία

Η προηγουμένη φορά που έγινε δεκτός στη Γερμανία ήταν τον Ιούλιο του 2017 στο Αμβούργο, για τη συνάντηση των G20, προερχόμενος από την πρώτη επίσκεψή του στην Πολωνία. Τον περασμένο Δεκέμβριο, επιστρέφοντας από το Ιράκ, έκανε ενδιάμεσο σταθμό στο Ραμστάιν, στην αμερικανική βάση στη Ρηνανία Παλατινάτο, για να συναντήσει αμερικανούς στρατιώτες. Διμερείς επισκέψεις στην Ευρώπη έγιναν. Για παράδειγμα, ο Ντόναλντ Τραμπ εκτός από την Πολωνία επισκέφθηκε τη Γαλλία και τη Βρετανία, δύο ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες. Ο δρόμος τον έβγαλε και στην Ιταλία. Έτσι εχει επισκεφθεί όλες τις χώρες που μετέχουν στη G7, εκτός από τη Γερμανία. 

Εάν κρίνει κανείς από τους προκατόχους του Τραμπ, η παράκαμψη της Γερμανίας είναι κάτι το ασυνήθιστο. Ο Μπάρακ Ομπάμα, 5 μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ταξίδεψε στη Δρέσδη τον Ιούνιο του 2009, για να συνάντησει την Άγκελα Μέρκελ και να επισκεφθούν μαζί το στρατόπεδο εξόντωσης στο Μπούχενβαλντ. 16 μήνες πέρασαν για να επισκεφθεί το 2001 το Βερολίνο και τον τότε καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ ο Τζορτζ Μπους και 18 μήνες ο Μπιλ Κλίντον τον Ιούλιο του 1994. Ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται ήδη 31 μήνες στο Λευκό Οίκο.

Πολλά χωρίζουν Γερμανία-ΗΠΑ

Αλλά δεν υπάρχει και κάτι το θετικό, που θα έκανε την καγκελάριο Μέρκελ να υποδεχθεί με χαρά τον αμερικανό πρόεδρο. Κανένας άλλος εταίρος δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της αμερικανικής κριτικής, όσο η Γερμανία. Ο Τραμπ είναι αμείλικτος αντίπαλος του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, που πρόκειται να μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία. Κατηγορεί το Βερολίνο ότι πληρώνει τη Ρωσία με δις ευρώ για φυσικό αέριο επαφιέμενη στην προστασία των ΗΠΑ. Συνεχές σημείο κριτικής είναι και οι χαμηλές κατά την άποψή του αμυντικές δαπάνες της Γερμανίας. Απροκάλυπτα οι ΗΠΑ απειλούν με αποχώρηση των στρατιωτικών τους δυνάμεων από τη Γερμανία. Ο αμερικανός πρέσβης στο Βερολίνο Ρίτσαρντ Γκρένελ είπε σε συνέντευξη ότι δεν γίνεται οι αμερικανοί φορολογούμενοι να συνεχίζουν να πληρώνουν για τους 50.000 αμερικανούς στρατιώτες στη Γερμανία.

Αλλά και η προστασία του κλίματος και η συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης έχουν φέρει Βερολίνο και Ουάσιγκτον σε αντιδιαμετρικά αντίθετες θέσεις. Στο αρνητικό κλίμα προστίθενται οι απειλές Τραμπ για επιβολή δασμών σε αυτοκίνητα από την ΕΕ, κάτι που πονά πολύ τη Γερμανία. Με μια λέξη, ο κατάλογος των διαφορών ανάμεσα στις δύο χώρες είναι τόσο μεγάλος, όσο ποτέ άλλοτε μετά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Άρα, δεν είναι απορίας άξιο που ο Τραμπ αφήνει τη Γερμανία εκτός των προτεραιοτήτων του. Και σαν να μην έφτανε αυτό, επισκεπτόμενος την Πολωνία και τη Δανία, τιμά δύο χώρες που βρίσκονται στο πλευρό του και σε κύριες διενέξεις με τη Γερμανία: Η Πολωνία, όπως και η Δανία, πληρούν το στόχο του 2% που έχει θέσει το ΝΑΤΟ για αμυντικές επενδύσεις, θεωρούνται οι πιο πιστοί σύμμαχοι του Τραμπ στην ΕΕ και αντιτίθενται στο Nord Stream 2.

Πρώην κήρυκας του μίσους

Και όμως, εάν βγάλουμε την πολιτική από τη μέση, ο αμερικανός πρόεδρος θα είχε κάθε λόγο να έρθει στη Γερμανία. Οι πρόγονοί του κατάγονται από το Κάλσταντ, μια μικροσκοπική κουκίδα στο χάρτη της Ρηνανίας Παλατινάτο. Ο αμερικανός πρέσβης στο Βερολίνο Ρίτσαρντ Γκρένελ εξήγγειλε πέρυσι ότι στις προθέσεις του Τραμπ είναι να επισκεφθεί τη πολίχνη. «Δεν ξέρω πότε, αλλά μου είπε, ότι θα έρθει για να δει τον τόπο καταγωγής της οικογένειάς του» είπε. Από τότε, δεν έχει γίνει καμιά κουβέντα. Η επόμενη συνάντηση Τραμπ-Μέρκελ γίνεται λοιπόν σε «ουδέτερο έδαφος», στο Μπιαρίτς, στη συνάντηση των G7.

Και την 1η Σεπτεμβρίου, μαζί με τον γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, θα συμμετάσχει στις εκδηλώσεις μνήμης για τη ναζιστική εισβολή στη χώρα το 1939, που σηματοδότησε την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Και αυτό το κεφάλαιο με τον γερμανό πρόεδρο δεν είναι ανέφελο. Ως υπουργός Εξωτερικών, ο Σταϊνμάιερ είχε τοποθετηθεί με ελάχιστη διπλωματική αβροφροσύνη για τον υποψήφιο τότε Τραμπ, στον προεκλογικό αγώνα του 2016. Τον αποκάλεσε κήρυκα του μίσους.

Καν Μέρι, Μίχαελ Φίσρερ / dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου