آیا انتخابات پارلمانی افغانستان سال آینده برگزار خواهد شد؟
۱۳۹۶ آبان ۱۵, دوشنبهتا برگزاری انتخابات پارلمانی افغانستان براساس تقویم اعلام شده از سوی کمیسیون، تنها هفت ماه دیگر باقی مانده است. این در حالیست که نهادهای انتخاباتی میگویند در عمل کاری برای برگزاری انتخابات انجام نشده و اختلافات جدی در مورد اصلاحات انتخاباتی و شیوه برگزاری انتخابات وجود دارد.
مسئولان در کمیسیون انتخابات میگویند همه تلاشها برای برگزاری انتخابات در تاریخ معین آن جریان دارد. قرار است روز سه شنبه کمیسیون انتخابات محلات مشخص رای دهی در ۱۵ ولایت را اعلام کند.
انتخابات غیردیجیتالی
تقلب گسترده در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ اعتبار انتخابات را به شدت زیر زسوال برد. احزاب سیاسی، نهادهای مدنی و مردم عادی افغانستان به این باورند در صورتی که انتخابات توسط سیستمهای دیجیتالی شفاف نشود، هرگونه تقلب و دستکاری در نتایج انتخابات ممکن است.
کمیسیون مستقل انتخابات از ماهها به اینسو مصروف دیجیتال کردن انتخابات بود تا از تقلب گسترده جلوگیری شود. اما این تلاشها ناکام شد و کمیسیون انتخابات اعلام کرده است که انتخابات سال آینده با کارتهای رای دهی گذشته و بدون اینکه تغییری در سیستم انتخابات به وجود آید، برگزار خواهد شد.
امام محمد وریماچ، رئیس دارالانشای کمیسیون مستقل انتخابات روز دوشنبه به دویچه وله گفت: «متاسفانه به دلیل مسایل تدارکاتی در این عرصه تاخیر به میان آمد، حالا هم کمیسیون تاکید میکند که در انتخابات آینده از تکنالوژی کار بگیرد، اما با آنهم بالای پلان بدیل هم کار میکند.»
پس از آنکه کمیسیون انتخابات اعلام کرد که انتخابات با ابزار کنونی و بدون بکارگیری سیستم دیجیتالی برگزار میشود، نهادهای انتخاباتی و احزاب سیاسی با این موضوع به شدت مخالفت کردند و گفتند که در این صورت انتخابات افغانستان را با بحران بزرگ سیاسی روبرو خواهد کرد.
اختلافات سیاسی
در روزهای اخیر اختلافات سیاسی در مورد استقلالیت کمیسیون انتخابات نیز افزایش یافته است. گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی اوایل هفته جاری به کمیسیون انتخابات رفت و در یک کنفرانس مشترک با مسئولان درجه اول این کمیسیون شرکت کرد.
آقای حکمتیار گفت که انتخابات پارلمانی باید توسط کمیشنران کنونی انتخابات برگزار شود. این در حالیست که شماری از احزاب و جریانهای سیاسی خواهان تغییر در رهبری انتخابات و برکناری کمیشنران کنونی شدهاند. این جریانها گفتهاند که تصامیم اصلی انتخابات به صورت پنهانی گرفته میشود و همه اعضای کمیسیون در جریان تصامیم مهم و سرنوشتساز قرار ندارند.
آقای حکمتیار گفت: «بگذار انتخابات برگزار شود، ببینیم برنده کیست. ما که از انتخابات بیم نداریم و نمیخواهیم به تاخیر انداخته شود. عدهای چنان تعبیر میکنند که در انتخابات برنده حزب [اسلامی] است و پارلمان از حزب است.»
این در حالی است که نفس حضور حکمتیار در کمیسیون انتخابات با واکنشهایی از سوی احزاب دیگر سیاسی مواجه شد و رسانههای داخلی استقلالیت کمیسیون مستقل انتخابات را زیر سوال بردند. از این میان عطا محمد نور والی بلخ گفته است در صورتی که اصلاحات در کمیسیون انتخابات به میان نیاید، اعتمادی بر انتخابات آینده ندارد.
اما کمیسیون مستقل انتخابات میگوید همه احزاب و جریانها میتوانند طرحهای شان را برای بهبود و اصلاح نظام انتخاباتی با این کمیسیون شریک کنند.
هشدار نهادهای نظارتی
برخی از نهادهای ناظر بر روند انتخابات در پی اختلافات سیاسی کنونی گفتند که کمیسیون انتخابات استقلالیت ندارد. موسسه «دیدبان انتخابات» افغانستان میگوید، در نتیجه ارزیابیاز کارکردهای کمیسیون مستقل انتخابات دریافتهاند که هنوزهم این کمیسیون مستقل نیست.
مسئولان این موسسه روز یک شنبه گفتند که از آغاز کار کمیشنران جدید تا حال ارزیابیهایی را انجام داده و دریافته که حکومت در این کمیسیون مداخله میکند و روند شفافیت با چالش روبهرو است.
براساس اظهارات این موسسه، میزان نارضایتی احزاب و جامعه مدنی از کمیسیون انتخابات بسیار پایین است. همچنین این موسسه گفته است که میکانیزم نظارت از اجراآت دارالانشا و نبود برنامه روشن برای پروسه ثبت نام از نظر این موسسه از مشکلات جدی دیگری در کمیسیون مستقل انتخابات است.
ح. ه./ ع. ف.