"فقدان استراتژی امریکا در عراق"

بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده امریکا برای جلوگیری از یک فاجعه انسانی و حفاظت از شهروندان امریکایی مجوز حملات هوایی محدود را در شمال عراق صادر کرده است. اکنون نیروهای هوایی ایالات متحده امریکا نخستین حملات شان را علیه مواضع "دولت اسلامی" که قبلا به نام داعش یاد می شد، انجام داده اند.

این عملیات دو هدف، یعنی جلوگیری از یک فاجعه انسانی و حفظ شهروندان و تاسیسات امریکایی دو امر متفاوت را در چشمرس قرار می دهد. هر دو می توانند دلایل گوناگون داشته باشند. این عملیات می تواند بیانگر آن باشد که ایالات متحده امریکا مانند سایر موارد پرداختن به چالش ها در عراق، نتوانسته است به یک استراتژی روشن دست یابد. در چنین حالتی سوال این است که آیا در نبود یک استراتژی، این حملات هوایی دست کم یک تغییر در سیاست اوباما در مورد عراق است؟

مارکو اوفرهاوس، دانشمند علوم سیاسی گروه تحقیقات امریکا در بنیاد علم و سیاست در برلین که در عین زمان یک همکار موسسه تحقیقاتی امریکایی "رند" است، در این مورد می گوید: «در چهارچوب قانون اساسی ایالات متحده امریکا این یک نقطه مبهم است. از جنگ ویتنام به این سو کانگرس به این نظر است که رئیس جمهور ایالات متحده امریکا برای اعزام نیروهای مسلح به خارج به تصویب کانگرس نیاز دارد و یا این که دست کم مدتی پس از آن این کار صورت گیرد. از آن زمان تاکنون رؤسای جمهور امریکا مدعی شده اند که نیاز نیست این ماموریت ها به تصویب کانگرس برسند. تاکنون در مورد چنین منازعه حقوقی علنی تصمیم گرفته نشده است و احتمال ندارد در آینده قابل پیش بینی هم تصمیم گرفته شود. این منازعه اکنون در مباحثات جاری عراق نیز بازتاب یافته است».

ایالات متحده امریکا دیگر نیروهای مستقر شده در عراق ندارد. این کشور صرف یک حضور نظامی ضعیف در عراق دارد که مشمول چند صد مشاور نظامی می باشد. بنابراین بسیار غیرمحتمل است که از پیشروی "دولت اسلامی" تنها با حملات هوایی ممانعت شود. به عین ترتیب با این کار کمتر می توان مانع یک بحران انسانی در شمال عراق شد.

در چنین موقعیتی نگاهی به آخرین رخدادهای تاریخی در عملیات مشابه انداخته می شود که آیا با حملات هوایی هدفمند به تنهایی می توان به یک موفقیت نظامی دست یافت؟ مارکو اوفرهاوس به چنین چیزی باور ندارد.

او می گوید: «ضربات هوایی به طور بسیار نادر می توانند موفقیت پایداری برای ثبات این کشورها داشته باشند و این هم ممکن است که اصلاً کارکرد نداشته باشند. این بیشتر در مورد کشورهایی صادق است که در آنجاها موضوعات حل ناشده ای در مسائل قدرت و یا این که منازعات قومی وجود داشته باشند. این را می توان از تاریخ جنگ بوسنیاهرزگوینا تا کوزوو و از لیبیا تا عراق مشاهد کرد که به روشنی نشان می دهند صرفاً با ضربات هوایی محدود یک موفقیت پایدار به وجود آمده نمی تواند».

این در حالی است که بارک اوباما گفته است حمله های هوایی ایالات متحده امریکا که روز جمعه شروع شد، سلاح ها و مهمات مورد استفاده شورشیان "دولت اسلامی" را موفقانه تخریب کرده است. اوباما افزوده است که کشورش کمک های نظامی خود به نیروهای کرد را برای مبارزه علیه جنگجویان افراطی در نزدیکی شهر اربیل افزایش داده است.