اشکال جدید منازعه، دشواری کمک رسانی

الفریدو ملگارایو 17 سال است که در مناطق جنگی با سازمان صلیب سرخ آلمان فعالیت دارد. او خود تجربه کرده است که چگونه اشکال جنگ های مسلحانه تغییر کرده است و همین طور شرایط کمک به قربانیان خشونت ها نیز تغییر یافته است.

ملگارایو که اندکی قبل در سوریه کار کرده، از تازه ترین تجربه اش در آنجا می گوید: "این کاروان کمکی در شمال سوریه در حرکت بود. اجازه حرکت را به دست آورده بود. توافق شده بود. کاروان شامل هشت لاری مواد غذایی بود. وقتی کاروان به ساحه تحت اشغال سربازان جنگی رسید، اجازه عبور از پسته بازرسی داده نشد. با وجود آن که طرف های درگیر کتباً توافق کرده بودند، فرمانده محلی این توافقات را مراعات نکرد و ما مجبور به بازگشت شدیم و بار دیگر باید روزها در این مورد مذاکره می کردیم».

برنامه کمک رسانی صلیب سرخ تنها زمانی عملی می شود که جوانب درگیر با آن توافق داشته باشند. اما در برخوردهای پیچیده در سوریه این امر مشکل است و ممکن است سوء تفاهم های مرگباری در این رابطه پیش آید.

سازمان های امدادی در جنگ ها به حقوق بین الملل استناد می کنند و امدادگران براساس آن در مناطق جنگی عمل می کنند. به طول مثال نظر به اصل 56 حقوق بین الملل، باید همه جوانب درگیر در منازعه، آزادی رفت و آمد کارمندان کمک های بشری را تامین کنند.

قواعد تدوین شده در حقوق بین الملل دستورهای واضحی هستند؛ اما زمانی نوشته شده اند که روشن بود چه کسانی علیه یکدیگر می جنگد. اما از نگاه هرفرید مونکلر، استاد دانشگاه هومبولت در برلین، مساله امروز کاملاً تفاوت دارد. این (اصول) در وضعیتی وضع شدند که در آن بازیگران با هویت مشخص به میدان می آمدند؛ مانند اردو، سربازان مسلح با یونیفورم و نظایر آن».

در اواخر دهه 1970 تلاش شد که رفتار جنگجویان آزادی طلب و چریک ها شامل حقوق بین المللی بشردوستانه شود. از آن زمان تا حالا در این رابطه پیشرفت هایی دیده می شود. به گفته مونکلر، در 30 سال اخیر از یک طرف بازیگران جدیدی مانند شرکت های امنیتی خصوصی ایجاد شده اند، از سوی دیگر گروه های مسلح غیردولتی مانند شبکه القاعده.

این اشکال جدید در منازعه، سازماندهی کمک های بشردوستانه را مشکل ساخته است. یوهانس ریشتر، مسوول امور خارجی صلیب سرخ آلمان می گوید: «ابهام در صحنه جنگ، توافق با جنگجویان را مشکل می سازد. وقتی آنها در مورد ترکیب مخالفان خود چیزی ندانند، مذاکره با هر دو جانب مشکل است؛ جوانبی که دسترسی ما به مردم را مهیا سازند. این مشکلی در حقوق بین الملل نیست، مشکل ما در نبود دسترسی (به مردم) است».