اعتراضات جهانی به تصمیم ترامپ درباره مسئله بیت المقدس

فلسطینی ها بیدرنگ نسبت به اظهارات ترامپ واکنش نشان دادند. محمود عباس، رئیس حکومت خودگردان فلسطینی ها به حکومت امریکا هشدار داده است که به عنوان میانجی گفتگوهای صلح خاورمیانه، اعتبار خود را حفظ کند. عباس گفته است که رفتار امریکایی ها اسرائیل را شجاعت می بخشد تا "سیاست اشغالگرانه، شهرک سازی و پاکسازی قومی خود را ادامه بدهند". عباس همچنان گفته است که این تصمیم ترامپ آب به آسیاب افراطگرایانی می اندازد که در این بحران خواهان درگرفتن "جنگ مذهبی" هستند.

مذاکره کننده ارشد فلسطینی ها، صائب عریقات به ایالات متحده هشدار داده و گفت است که با این اقدام "هرگونه شانس برای رسیدن به راه حلی دو دولت از بین می رود". سازمان فلسطینی حماس نیز این مسئله را محکوم کرده است. اسماعیل هنیه، رهبر این سازمان گفته است: «مردم فلسطین به بی احترامی به احساساتشان با مهارت پاسخ می گویند». یکی دیگر از رهبران حماس، احمد بهار نیز تصمیم ترامپ را "اعلام جنگ" خوانده است.

در باریکه غزه بلافاصله تظاهرات گسترده برپا شده است. در این منطقه، پرچم های امریکا و اسرائیل در جاده ها به آتش کشیده شدند. در همین حال، برای تظاهرات سراسری فراخوان داده شده است.

حکومت افغانستان نیز با نشر اعلامیه‌ای تشویش و نگرانی خود از این تصمیم ترامپ را ابراز داشته و گفته است که این کار باعث جریحه‌دار شدن احساسات تمام مسلمانان جهان می‌گردد.

نشست اضطراری شورای امنیت

در همین حال، سازمان ملل روز چهارشنبه با برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت موافقت کرد. هشت کشور خواهان گفتگو بر سر تصمیم دونالد ترامپ برای به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایخت اسرائیل شده اند.

ترامپ پیش تر اعلام کرده است که حکومتش روند انتقال سفارت این کشور را به بیت المقدس آغاز می کند. این اقدام به معنای تغییر موقف بیت المقدس در نظر حکومت ایالات متحده است.

با این اقدام، ترامپ در نظر بسیاری ها به ویژه در نظر فلسطینی ها جانبدار اسرائیل دیده می شود. این در حالی است که قرار است واشنگتن در گفتگوهای صلح خاورمیانه میانجیگری کند.

فلسطینی ها می خواهند که بیت المقدس شرقی که در سال ۱۹۶۷ توسط اسرائیل اشغال شد، به عنوان پایتخت کشور آینده فلسطینی، در صورت برقراری راه حل "دو دولت" شناخته شود. ترامپ در بیانیه خود اشاره ای به بیت المقدس شرقی یا غربی نکرده است بلکه به طور کلی از این شهر نام برده است.

تاکنون هیچ کشوری به جز اسرائیل از این تصمیم ایالات متحده استقبال نکرده است، بلکه بالعکس بسیاری از کشورها با نشر بیانیه از این اقدام انتقاد کرده اند.

هشت کشور بولیویا، بریتانیا، مصر، فرانسه، ایتالیا، سنیگال، سویدن و مجارستان که خواهان نشست اضطراری شورای امنیت شده اند، از انتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل خواسته اند تا این نشست را با سخنانی در این مورد آغاز کند. قرار است این نشست روز جمعه برگزار شود.

پس از اظهار نظر ترامپ، گوترش گفت که مسئله بیت المقدس نیاز است که در گفتگوهای مستقیم بین اسرائیل و فلسطینی ها مشخص شود. گوترش گفت که او "مدام علیه هرگونه اقدام یک جانبه سخن گفته است".

"ناعادلانه و غیرمسئولانه"

محکمه سلطنتی عربستان سعودی گفته است که "با اندوه تصمیم ترامپ را پیگیری می کند". این کشور گفته است که این اقدام ترامپ نشاندهنده تعصب در مقابل حقوق مردم فلسطین است. عربستان سعودی در بیانیه ای گفته است: «کشور سلطنتی عربستان پیش از این درباره عواقب جدی این گونه اقدامات ناعادلانه و غیرمسئولانه هشدار داده است».

ریاض همچنان هشدار داده است که به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل برای همه مسلمانان تحریک کننده است.

دوری جستن مرکل از تصمیم ترامپ

در همین حال، برلین با صراحت اعلام کرده است که از تصمیم ترامپ "حمایت نمی کند". انگلا مرکل، صدراعظم آلمان از تصمیم ترامپ خود را دور نگه می دارد. شتیفن زایبرت، سخنگوی حکومت مرکل در یک پیام تویتری گفته است: «حکومت فدرال آلمان از این اقدام حمایت نمی کند زیرا موقف و سرنوشت بیت المقدس در چارچوب "راه حل دو دولت" باید تعیین شود».

در همین حال، زیگمار گابریل، سرپرست وزارت خارجه آلمان گفته است که این اعلام مانند "پاشیدن نفت بر روی آتش است".

گابریل در مصاحبه با رسانه آلمانی "ای. آر. دی" گفته است: «من فکر می کنم که این کار مشکلی را که به خودی خود تاکنون حلش مشکل بوده، دشوارتر می کند و تنش بین اسرائیل و فلسطینی ها را بیشتر تشدید می کند».

دیگر کشورهای متحد امریکا نیز واکنش منفی به این اقدام ایالات متحده نشان داده اند. بریتانیا این حرکت را "کمک نکننده" و فرانسه آن را "قابل افسوس" خوانده است.

این در حالی است که تیم ترامپ برای صلح خاورمیانه چندین ماه است که مشغول رایزنی با اسرائیل، فلسطینی ها و رهبران عرب هستند تا بتوانند پیشنهاد صلحی را ارائه کنند.

موگرینی: آرامش و بازگشت به گفتگو

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز نسبت به تصمیم دونالد ترامپ ابراز نگرانی کرده است. او خواهان پیگیری روند صلح شده است. موگرینی گفته است: «اتحادیه اروپا از همه کارگزاران منطقه می خواهد تا به آرامش و گفتگوهای صلح بازگردند و از تشدید بحران جلوگیری کنند».

خانم موگرینی همچنان خاطرنشان کرده است که اتحادیه اروپا به توافق نظر بین المللی بر سر بیت المقدس احترام می گذارد و از "راه حل دو دولت" حمایت می کند.

واکنش ایران و ترکیه

ایران نیز در واکنش به اظهارات ترامپ، نسبت به موج جدید خشونت در منطقه هشدار داده است. وزارت خارجه ایران گفته است که "راه حل دو دولت" و صلح در فلسطین "همواره به عنوان یک معجزه سیاسی" دیده شده بود، "اما با این تصمیم ترامپ باطل گردید". حکومت ایران همچنان گفته است که "این تصمیم ناخردمندانه و تحریک کننده به انتفاضه جدید و همچنان افراطگرایی و خشونت بیشتر خواهد انجامید".

در همین حال، حکومت ترکیه "نظر غیرمسئولانه حکومت ایالات متحده" را محکوم کرده است. ترکیه گفته است که این تصمیم ترامپ عواقب منفی "برای صلح و ثبات منطقه" به بار می آورد. ترکیه گفته است که ایالات متحده باید "درباره تصمیم اشتباه خود" بازنگری کند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیش از این نسبت به شکست روابط دیپلوماتیک با اسرائیل هشدار داده است. او گفته است: «آقای ترامپ، بیت المقدس خط قرمز مسلمانان است».

در همین حال، "لیگ عرب" برای بررسی طرح ترامپ، خواهان برپایی نشست اضطراری در روز شنبه شده است. دیب اللوح، رئیس هیئت فلسطینی به خبرگزاری رویترز گفته است که فلسطینی ها و اردن خواهان این نشست شده اند.

حمایت اسرائیل از تصمیم ترامپ

قابل یادآوری است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل از دیگر کشورهای جهان خواسته است تا تصمیم ترامپ را الگو قرار دهند و سفارت های خود را از تل ابیب به بیت المقدس انتقال بدهند.

علاوه بر این، کانگرس جهانی یهودیان (WJC) از تصمیم ترامپ استقبال کرده است. رونالد لاودر، رئیس "کانگرس جهانی یهودیان" در نیویارک گفته است: «ما امیدواریم که این گامی به سوی صلح و ثبات در خاورمیانه باشد». او تصمیم ترامپ را "بسیار مهم و شجاعانه" توصیف کرده است.

دویچه وله / ع. ح.