مهاجرت تحصیلکرده‌ها، ضایعه‌ای برای افغانستان
۱۴۰۱ مرداد ۲۶, چهارشنبه
فرار جوانان تحصیلکرده از افغانستان از همان روز تصرف کابل توسط طالبان شروع شد. هزاران نفر، خصوصاَ آن‌هایی که با سازمان‌ها و کشورهای خارجی کار کرده بودند، برای خروج از کشور به میدان هوایی هجوم بردند.
تعدادی از جوانان تحصیلکرد که در ابتدا به کارهای شان در افغانستان ادامه دادند، در ماه‌های بعد از سقوط کابل از ادامه فعالیت مایوس شده و به خارج مهاجرت کردند.
علی امید، استاد دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه کابل می‌گوید که به خاطر «تهدید، تحقیر و توهین از سوی طالبان» کشورش را ترک کرد. او گفت: «من تهدید به مرگ شدم. تحقیر و توهین قومی شدم. طالبان مخالف فرهنگ و هنر بودند و مجبور شدم که وظیفه را ترک کنم و بیرون از افغانستان بیروم.»
امید که داری دو لیسانس و یک ماستری از کشور ترکیه است و قبلآ در بخش‌های مختلف کار نموده و مسئولیت آمریت دیپارتمنت فوتوگرامی دانشکده هنرهای زیبا را نیز به عهده داشت، می‌گوید که برعلاوه مهاجرت جوانان تحصیلکرده، طالبان نیز بسیاری از آن‌ها را از کار برکنار کرده اند.
مرتبط:کابینه طالبان در مورد کارمندان برکنار شده چه تصمیمی خواهد گرفت؟
در طی ۲۰ سال گذشته، هزاران جوان به صورت مسلکی و تخصصی در دانشگاه‌های داخلی و خارجی تحصیل کردند و بسیاری از آنان با ختم تحصیل در بخش‌های مهم و کلیدی ادارات دولتی و سازمان‌های غیردولتی مصروف کار بودند.
اقبال جوادی که سند ماستری در بخش اداره و تجارت داشت و ریاست اداره مبارزه با حوادث طبیعی ولایت بامیان را به عهده داشت، ابتدا وظیفه و سپس کشورش را ترک کرد و حالا یک ملا به جای او مقرر شده است.
جوادی گفت: «طالبان یک گروه تندرو و بنیادگرا می‌باشد که گروه تحصیلکرده‌ها هرگز خود را در آن چوکات نمی‌بینند. [در حکومت طالبان] نه تنها عزت، حثیت و وظیفه جوانان از دست می‌رود، بلکه جان و مال و فامیل آن‌ها در تهدید است و اکثر جوانان تحصیلکرده افغانستان را ترک کرده اند.»
احمدالله وثیق، سخنگوی کمیسیون طالبان برای تماس با شخصیت‌های افغان به دویچه وله گفت: «ده‌ها جوان با دعوت از سوی کمیسیون تماس با شخصیت‌های افغان، دوباره به افغانستان آمده اند که شامل متخصصین در زمینه فن‌آوری، در زمینه برق، داکترها، انجینیران و بسیاری دیگر از جوانان می‌شود که بعد از مشوره در بخش های مختلف استخدام می‌شوند.»
این اظهارات او در تناقض با گزارش‌‌ها در مورد برکناری نیروی کاری در بسیاری ادارات قرار دارد. در چند مورد از برکناری‌های دسته‌جمعی نیروی کاری توسط طالبان گزارش شده است.
تحلیگران مهاجرت افراد متخصص و مسلکی را یک ضایعه بزرگ برای آینده افغانستان می‌دانند و می‌گویند که آموزش دیگر جوانان به جای این فراد مسلکی نیاز به امکانات و زمان دارد.
ملک ستیز، تحلیلگر مسایل سیاسی به دویچه وله گفت که خروج و مهاجرت گروهی جوانان، متخصصین و دانشمندان، به اقتصاد و منابع فکری در افغانستان ضرر وارد می‌کند و پیامدهای منفی را در شرایط امروزی و آینده در پی دارد.
ملک ستیز افزود: «از دیدگاه قدرت، قدرت سیاسی متشکل از دو منبع است، یکی منبع اقتصادی و دیگری هم منبع تخصصی و یا بشری و فکری. وقتی که میان این دو توازن وجود نداشته باشد، قدرت ورشکسته می‌شود و بحران اقتصادی را سبب می‌شود.»
ملک ستیز می‌گوید که جوانان تحصیلکرده به عنوان یک گروه بزرگ اجتماعی در افغانستان فعال بودند و تحول، توسعه و تجددگرایی را مدیریت می‌کردند و مهاجرت آن‌ها زمینه را برای تعصب و تجریدگرایی فراهم می‌کند.