مشاوره درباره ایدز و مسائل جنسی برای پناهجویان در آلمان

نیکول زیویتسا، رئیس مشاوره "ایدز" در فرانکونیای مرکزی می گوید که همه می گویند که "شما نمی توانید با پناهجویان درباره سکس (آمیزش جنسی) حرف بزنید"، اما این درست نیست. خانم زیویتسا ۱۷ سال است که در شهر نورمبرگ آلمان درباره بیماری "ایدز" مشاوره می دهد. در سه سال گذشته، او مشاوره خود را در اقامتگاه های پناهجویان نیز انجام داده است.

یک بار در ماه او به مرکز اولیه پذیرش پناهجویان در شهر زیرندورف نزدیک نورمبرگ می رود. زیویتسا و مترجمان مرکز مشاوره ایدز مستقیما به سراغ پناهجویان می روند و آنها را به کافتریا دعوت می کنند.

آگاهی دهی درباره جلوگیری از ابتلا به "ایچ. آی. وی" (HIV)، عامل بیماری "ایدز" به روشی متفاوت از مکاتب یا مراکز فرهنگی ارائه می شود. این خانم آلات جنسی پلاستیکی و یا پروجتکور برای تشریح نمی آورد؛ معلمی هم نیست که درس بدهد؛ بلکه در عوض پناهجویان خودشان درباره موضوع حساس سکس با هم حرف می زنند و در این میان مترجمانی که خودشان در گذشته یا در حال حاضر پناهجو هستند، گفتگوی آنها را هماهنگ می سازند.

"همه چیز نو بود برای من"

مصطفی محمد یکی از این پناهجویان است. مصطفی ۲۹ ساله، دو و نیم سال پیش از سوریه به آلمان گریخت و تقریبا دو ماه در زیرندورف بود. او که حالا به عنوان پناهجوی قبول شده، با رفیقان خود در کمپ زیرندورف درباره بیماری "ایدز" و دیگر مسائل حرف می زند.

مصطفی محمد می گوید: «من هم وقتی به آلمان رسیدم، درباره ایدز آگاهی حاصل کردم. همه چیز برایم نو بود». او در ادامه می افزاید: «می دانستم که ایدز یک بیماری مربوط به ضعف سیستم ایمنی بدن است اما نمی دانستم که چطور آدم به ویروس مسبب آن یعنی "ایچ. آی. وی" مبتلا می شود».

سه مرد سوریایی یکجا دور یک میز با مصطفی می نشینند. وقتی که او کاغذهای معلوماتی خود را درباره ویروس کشنده، کاندوم ها و کارتون های خنده دار را بیرون می کند، یکی از مردها از جای خود می ایستد. او سر خود را تکان می دهد و بدون این که چیزی بگوید کافتریا را ترک می کند.

بیماری ایدز؛ یک موضوع ناآشنا در خاورمیانه

دو مرد دیگر پیش مصطفی می مانند. او می گوید: «گاهی سخت است که آوارگان سوریایی را قناعت بدهی که آموزش درباره "ایچ. آی. وی" مهم است. مثل حالا». او می افزاید: «من فقط گفتم که از مرکز مشاوره "ایدز" هستم اما آن مرد نخواست حرف بزند و رفت».

محمد عابد، یکی از مردها که حضور دارد با مصطفی هم عقیده است. او می گوید: «خیلی از مردم فکر می کنند که ایدز در خاورمیانه وجود ندارد، چون رابطه جنسی پیش از ازدواج اجازه نیست. اما این مسئله درست نیست. رابطه جنسی وجود دارد اما همه اش پنهانی است».

همزمان فضای خوبی در میز کناری جریان دارد. احمد امینی، مترجم ۲۱ ساله چند کاندوم را از بسته می کشد و روی میز می گذارد. همه می خندند. بعد از چند دقیقه هر کس چند تا کاندوم می گیرد. احمد کاندوم بیشتری روی میز می ماند. او هم چند سال پیش به آلمان پناهنده شد. او که فرزند والدین افغان در ایران بود، به عنوان یک فرد "بی کشور" در آلمان پذیرفته شد.

یازده پناهجو از ایران دور یک میز با احمد امینی نشسته اند و بحث می کنند. میلاد سلامت، یک پناهجو می گوید: «در ایران هم افراد مبتلا به "ایچ. آی. وی" هستند اما این موضوع زیاد مورد توجه قرار نمی گیرد». او توضح می دهد: «برای ما این یک شوک فرهنگی نیست، ما دوست داریم که درباره واقعیت ها صحبت کنیم».

وقتی که احمد امینی درباره روش های مختلف درمان برای مبتلایان به ایدز در آلمان سخن می گوید، برای مدت کوتاهی همه سکوت می کنند. سلامت می گوید: «ما هیچ چیز درباره دواهای این بیماری نمی دانستیم».

"ایچ. آی. وی" به عنوان یک دلیل فرار

اما برخی دیگر از پناهجویان درباره این گونه تداوی شنیده اند، به همین دلیل برخی از آنها برای دسترسی به این امکانات صحی به آلمان گریخته اند. زیویتسا این نکته را تایید می کند و می گوید: «برخی از پناهجویان قبلا می دانستند که مبتلا به ویروس "ایچ. آی. وی" هستند اما در کشور خودشان دسترسی به درمان نداشتند».

ایالت بایرن آلمان تنها ایالتی است که پناهجویان به محض رسیدن مورد آزمایش "ایچ. آی. وی" قرار می گیرند. این آزمایش صحی جنجالی برای برخی ها که مبتلا هستند، خوش اقبالی است چون آنها به امکانات درمانی دسترسی می یابند.

با این همه، آمار درباره آزمایشات صحی نشان می دهد که شمار زیاد پناهجویان تازه وارد، شمار افراد مبتلا به "ایچ. آی. وی" را افزایش نداده است. در سال ۲۰۱۴، ۹۳ فرد جدید مبتلا به "ایچ. آی. وی" وجود داشت. این شمار در سال ۲۰۱۵ به ۱۰۱ تن رسید و در سال ۲۰۱۶ شمار مبتلایان به ۸۴ تن رسید. با این قیاس، شمار افراد تازه مبتلا شده در کل کشور، سال هاست که در حدود ۳۵۰۰ تن باقی مانده است.

موانع دینی

دیدار کوتاه بین پناهجویان تازه وارد و پناهجویان قبول شده که به عنوان مشاور و مترجم کار می کنند، نشان می دهد که اختلافات زیادی درباره آموزش "ایچ. آی. وی" وجود دارد. اما چنین اختلاف نظری، به خاطر مسئله زبان نیست. مصطفی محمد می گوید: «این مسئله یقینا به سطح تحصیلات و روحیه هر فرد بستگی دارد». او می گوید که گفتگو درباره این موضوع با پناهجویانی "که همیشه می خواهند به مسجد بروند" بسیار سخت تر است. مصطفی می گوید: «من کرد هستم. دین چندان برای سوریایی ها مهم نیست؛ حداقل برای کسانی که من می شناسم».

نیکول زیویستا هم گاهی با افرادی که سخت مخالفت کرده اند، روبرو شده است. او می گوید که پناهجویان طوری رفتار می کنند که گویا آموزش درباره جلوگیری از ابتلا به ویروس کشنده "ایچ. آی. وی" غیر ضروری است.

زیویستا می گوید: «کورس های آموزشی داوطلبانه است. ما هیچ کس را مجبور نمی کنیم».

استرید پرانگ / ع. ح.