تعداد زیاد دختران محروم از مکتب به قالینبافی روی آورده اند
۱۴۰۱ اردیبهشت ۲۸, چهارشنبهخدیجه شاگرد صنف یازدهم مکتب بود که طالبان به قدرت رسیدند و او از مکتب محروم شد. این دختر ۱۶ ساله حالا مصروف قالین بافی در یکی از روستاهای مرکز بامیان است. او با سه خواهر و برادرش مسئولیت تامین خرج و مصارف خانواده اش را به دوش دارند.
خدیجه گفت: «از وقتی که طالبان آمده اند، بیکاری زیاد است. ما را هم از رفتن به مکتب منع کردند. بیکار بودیم و مصروفیت نداشتیم. مجبور شدیم که قالین بافی کنیم.»
پدر خدیجه در زمان نظام جمهوریت در یک اداره دولتی کار میکرد و تنها نانآور خانواده هشت نفری خود بود. او نیز از سوی طالبان از کار برکنار شده و منبع عایداتی خود را از دست داده است.
مرتبط: قالین افغانی با نشان پاکستانی در بازارهای جهانی
به دلیل مشکلات اقتصادی، خدیجه با خواهر بزرگترش که صنف دوازدهم مکتب بود، حالا قالین بافی میکند. دو برادرش نیز نیم روز به مکتب میروند و نیم روز قالین میبافند.
مشکلات اقتصادی خانواده نتوانسته رویای خدیجه را به ادامه درسهای مکتب کمرنگ کند: «من آروز دارم که دروازه مکاتب به روی دختران باز گردد و دو سال درسهای مکتبم که باقی مانده خلاص شود.»
طی ۲۰ سال گذشته اطفال و نوجوانان بامیان به صورت پررنگ در مکاتب حضور داشتند و نیم دانشآموزان را دختران تشکیل میدادند.
عبدالجبار، مسئول یک شرکت قالین بافی در ولایت بامیان به دویچه وله گفت اکثر کسانی که جدیداً به قالین بافی روی آورده اند دخترانی اند که از مکتب محروم شده اند. به گفته او، ۹۰ درصد کسانی که قالین میبافتند بعد از بازگشت طالبان به قدرت به این پیشه روی آورده اند.
او میگوید که تمام وسایل و امکانات از شرکتها میباشد و خانوادهها در مقابل هر متر قالین مبلغ ۲۲۰۰ الی ۳۰۰۰ افغانی پول دریافت میکنند.
شرکتهای قالین بافی مواد خام را از کشورهای ایران و پاکستان وارد میکنند. به گفته عبدالجبار، کمبود مواد خام، نبود مرکز پروسس و کارخانه رنگ، از مشکلات جدی آنان میباشد.
مرتبط: قالین افغانستان برنده جایزه اسکار فرش شد
حدود ۷۰۰ هزار نفر در ولایت بامیان زندگی میکنند و بیش از ۸۰ درصد آنها مصروف زراعت و مالداری اند. شماری از کسانی که در موسسات و ادارات دولتی مصروف کار بودند، نیز بیکار شده و با مشکلات اقتصادی مواجه اند.
روح الله حسینی، مدیر اداره اتاق تجارت و صنایع ولایت بامیان به دویچه وله گفت که بعد از به قدرت رسیدن طالبان، آمار قالین بافان ۴۰ درصد افزایش یافته است. او گفت: «در سالهای گذشته در حدود شش هزار الی هفت هزار نفر مصروف قالین بافی بودند و از زمانی که طالبان آمده است، علاقمندی مردم به قالین بافی زیاده شده و به ۱۴ هزار و ۱۵ هزار نفر رسیده است.»
نه تنها در بامیان، بلکه در دیگر مناطق افغانستان نیز تعداد بیشتر مردم به دلیل بیکاری و مشکلات اقتصادی به قالین بافی روی آورده اند.
نور احمد نوری، رئیس اتحادیه مولدین و صادرکنندگان قالین در افغانستان به دویچه وله گفته است که در سال گذشته خورشیدی تولید و صادرات قالین این کشور تا ۲۵ درصد افزایش یافته است.
او گفت: «در سال گذشته یک میلیون متر مربع قالین صادر کردیم. علت افزایش قالینبافان، بیکاری است. سال گذشته ما شاهد خشکسالی هم بودیم. بعد از زراعت، اشتغالزاترین سکتور در افغانستان قالین بافی است.»
به گفته او، بیش از ۹۵ درصد قالینهای صادراتی افغانستان از طریق پاکستان به بازارهای جهانی عرضه میشود.