جایزه سیاستمدار پاکستانی برای عاملان حمله بر شارلی ابدو

در سال 2012 طالبان پاکستانی یک اجتماع سیاسی را در شهر پیشاور واقع در شمال غرب پاکستان مورد حمله با بمب قرار داده و هشت نفر را به شمول بشیر احمد بیلور وزیر سابق ایالتی که عضو حزب لیبرال عوامی ملی پاکستان بود، به قتل رساندند. بشیر یک متحد رئیس جمهور پیشین آصف علی زرداری، با سیاست سکولار و موضع تزلزل ناپذیر ضداسلامگرایی اش شهرت داشت.

بشیر تنها رهبر حزب عوامل ملی پاکستان نبود که هدف حمله تحریک طالبان پاکستانی قرار گرفت. طالبان پاکستانی ده ها تن از رهبران این حزب را در هفت یا هشت سال گذشته کشته اند. مبالغه نخواهد بود هرگاه گفته شود که حزب عوامی ملی به بدترین نحو قربانی شورشگری اسلامگرا در ایالات نا آرام خیبر پختونخوا بوده است. ایالت خیبرپختوانخوا، حتا پیش از استقلال پاکستان از بریتانیا در سال 1947 نیز پایگاه تاریخی حزب عوامی ملی بوده است.

بنابراین، هنگامی که غلام احمد بیلور، برادر بشیراحمد بیلور و قبلاً وزیر راه آهن در شورای ملی کشورش روز دوشنبه اعلام می کند که می خواهد به خانواده های عاملان حمله بر مجله فرانسوی شارلی ابدو جایزه بدهد، برای بسیاری در غرب تعجب انگیز است، زیرا انتظار ندارند که رهبر یک حزب لیبرال مانند یک اسلامگرا عمل کند.

اما این وزیر پیشین راه آهن در حکومت ائتلافی زیر ریاست حزب مردم پاکستان که تا سال 2013 در قدرت بود، به شیرینکاری های سیاسی برای کسب محبوبیت شهرت دارد. بیلور در سال 2012 اعلام کرده بود که 100 هزار دالر امریکای جایزه به کسی می دهد که سازنده فیلم «بیگناهی مسلمانان» را در ایالات متحد امریکا بکشد. او این فیلم را ضد اسلامی خوانده بود. اکنون این سیاستمدار می گوید که 200 هزار دالر امریکایی دیگر را به کسی می دهد که مالک شارلی ابدو را بکشد.

عبدل آغاز، ژورنالیست آزاد مقیم اسلام آباد به دویچه وله گفت: «کسی حرف های بیلور را جدی نمی گیرد. تنها دلیلی که چرا اظهارات او عناوین رسانه های بین المللی را تشکیل می دهد، تعلق او به حزب عوامی ملی و همچنان وزیر بودن او در گذشته می باشد. اما ما باید به خاطر داشته باشیم که مرز بین احزاب سکولار و اسلامی در پاکستان از مدت ها به اینسو مغشوش شده است».

مغشوش شدن مرزها

این تنها عبدل آغا نه، بلکه شمار زیادی از تحلیگران معتقد اند که سیاست سکولار دیگر گزینه ای در پاکستان نیست، حتا احزابی مانند حزب عوامی ملی و حزب مردم پاکستان می بایست برای خوش ساختن عامه مردم طرز بیان اسلامگرایانه به کار گیرند. با وجود این حقیقت که حمله بر دفتر شارلی ابدو در پاریس توسط حکومت نواز شریف نخست وزیر پاکستان تقبیح شده است، این مسأله در جمهوری اسلامی پاکستان نهایت حساسیت برانگیز است و سیاستمداران این کشور بسیار محتاطانه در باره این موضوع اظهار نظر می کنند.

16 جنوری را احزاب دین گرا در پاکستان «روز سیاه» اعلام کردند و به این ترتیب، تصمیم مجله طنزی فرانسوی به نشر کاریکاتورهای حضرت محمد پیامبر اسلام را تقبیح کردند.

افراطی های اسلامگرا در صبح روز 7 جنوری دفتر این مجله در پاریس را مورد حمله قرار دادند و 12 نفر را کشتند. عاملان مقیم فرانسه این حملات گفتند که این یک حمله تلافی جویانه علیه انتشار کارتون های «کفر آمیز» قبلی شارلی ابدو بود.

خشونت و خردگرایی

رفیق احمد، یک کارتونیست بسیار مشهور پاکستانی که با نام مستعار "فیکا" کار می کند، به دویچه وله گفت که در جریان چند سال، افراطی ها چنان سریع و شدید در پاکستان رشد کرده اند که هیچ سیاستمداری نمی تواند در مورد موضوع مرتبط با کفرگویی چیزی بگوید.

فیکا می گوید: «همه می دانند که بیلور یک شخص فاسد است. اما ما نباید فراموش کنیم که اسلامگرایان قدرت زیادی در ایالات خیبر پختونخوا دارند، و هیچ کس جرئت نمی کند حرفی علیه آن ها بگوید. همچنان این دیگر آن حزب عوامی ملی نیست که رهبر آن پاچا خان بود. این حزب دیگر لبرال و سکولار نیست. از این رو برای من تعجب آور نبود که بیلور برای بازماندگان حمله کنندگان بر شارلی ابدو انعام پیشکش نمود».

فیکا علاوه می کند که مردم پاکستان کدام نظری در مورد کاریکاتورهای شارلی ابدو ندارند: «کارتون ها بیانگر اعمالی است که اسلامگرایان در نقاط مختلف جهان انجام می دهند. زیرا این کاریکاتورها از پیامبر نمایندگی نمی کنند، این ها نمی توانند نمایندگی کنند، زیرا کس نمی داند که چهره او چگونه بود. این ها بیانگر زمانه ماست. بنابراین، باید یک پاسخ معقول به آن نشان داده شود، و چنین پاسخی، چیزی نیست که بیلور و امثالهم نشان می دهند».

واکنش پاکستانی به هر آنچه "توهین" به حضرت محمد پیامبر اسلام پنداشته می شده است، معمولاً خشونتبار و خصمانه بوده است. یک مثال آن اعتراضات پر سر و صدایی می باشد که در این کشور آسیای جنوبی در ارتباط با ویدیوی «بیگناهی مسلمانان» پس از انشتار آن در یوتیوب توسط یک امریکایی مصری تبار در جولای 2012 صورت گرفت. گروه های مذهبی سینماها و موترها را به آتش کشیدند، بانک ها و دکان ها را غارت کردند و دست کم ده نفر در جریان زد و خورد هایی در پی آن کشته شدند.

اعتراضاتی که در 16 جنوری توسط شاخه جوانان حزب جماعت اسلامی پاکستان در مقابل قونسلگری فرانسه سازمان دهی شد، هنگامی به خشونت کشانده شد که اعتراض کنندگان با پولیس در شهر جنوبی کراچی زد و خورد کردند. نیروهای امنیتی از گاز اشک آور و موترهای آبپاش برای عقب زدن جماعت خشمگین استفاده کردند. یک تعداد اعتراض کنندگان و خبرنگاران، به شمول عکاس فرانس پرس مورد شلیک قرار گرفتند و طبق گزارش های تایید ناشده دست کم دو تن کشته شدند.

آزادی بیان و دو رویی

در 15 جنوری، پارلمان پاکستان با اتفاق آرا قطعنامه ای را در تقبیح انتشار کارتون های حضرت محمد پیامبر اسلام تصویب کرد.

شاهان زاهدی، هنرمند در گراچی معتقد است که بسیاری پاکستانی ها با نهایت دو رویی در رفتار شان نسبت به غرب عمل می کنند.

او تاکید می کند که «ما تقریباً برای هر چیز معیارهای دوگانه داریم، فرقی نمی کند که دین هم باشد».

فعالان حقوق اساسی در پاکستان می گویند که اقلیت های دینی در این کشور اسلامی با تبعیض اجتماعی وحقوقی مواجه اند و هنگامی که پای آزادی بیان در میان آید، تقریباً هیچ حقی ندارند. لیبرال ها می گویند که روحانیان به طور منظم علیه مسیحیان و یهودی ها موعظه می کنند و ادعا می نمایند که کتب مقدس آن‌ها جعلی اند. اما هنگامی که یک فرد یا گروه در غرب چیزی در مورد دین شان بگوید، به طور خشونتبار واکنش نشان می دهند.

اما علی حسن، نویسنده پاکستانی به دویچه وله گفت که غیرمنصفانه خواهد بود هرگاه مسلمانان را به مثابه «جماعات بیش از حد حساس» مجزا قرار دهیم، در صورتی که دین را مورد سوال قرار ندهیم. حسن گفت: «اسلام به طور خاص نقطه آسیب پذیر قوس زمانه می باشد. اسلام پاکستانی اضطرابات سنگینی را از سر می گذراند، و بنابراین اضطراب ملی ما، در مقایسه با سایر اسلام ها بیشتر واکنش نشان می دهد».