جنگ ترامپ نزدیک؛ آینده افغانستان مبهم

حالا در شانزدهمین سال جنگ، بدون هیچ چشم اندازی به پایان آن، به زودی ترامپ مسئولیت آن را به دوش خواهد گرفت.

در کارزار انتخاباتی، نه ترامپ و نه هیلاری کلینتون هیچ طرح و نظر تازه ای برای پایان جنگ ارائه نکرد. آنها به ندرت درباره افغانستان سخن گفتند.

در حال حاضر قریب ۱۰ هزار سرباز امریکایی در افغانستان حضور دارند که به آموزش و مشورتدهی اردو و پولیس افغانستان مشغولند؛ به این امید که روزی آنها بتوانند در جنگ با طالبان روی پای خود بایستند و یا شورشگری از طریق مذاکرات به پایان برسد. حالا مسئله برای ترامپ این است که نیروهای امریکایی در افغانستان چه می کنند و چرا آینده چنین مغشوش و مبهم است.

ماموریت امریکا

هرچند که رئیس جمهور بارک اوباما همواره منتقد جنگ عراق بوده، اما او جنگ افغانستان را همیشه حیاتی خوانده است. اوباما اندکی پس از به قدرت رسیدن در سال ۲۰۰۹، به بازنگری آنچه او اشتباه امریکا در افغانستان و پاکستان خواند، برآمد. او در گام نخست شمار سربازان را در افغانستان افزایش داد اما این اقدام نتوانست طالبان را به میز مذاکره بکشاند. در دسمبر ۲۰۱۴ ، ایالات متحده امریکا ماموریت نظامی خود را در افغانستان پایان بخشید اما وقتی ترامپ به زودی قدرت را به دست بگیرد، حدود ۸۴۰۰ سرباز این کشور در افغانستان خواهند بود.

نیروهای امریکایی و شرکای آنان دو ماموریت را پیش می برند: "ماموریت حمایت قاطع" که به آموزش و مشورتدهی نیروهای افغان در جنگ علیه طالبان می پردازد؛ و "ماموریت پاسداری از آزادی" که به شکار و قتل جنگجویان القاعده و گروه های مرتبط با داعش متمرکز است.

اشتون کارتر، وزیر دفاع ایالات متحده روز جمعه در دیدار از افغانستان گفت: «منافعی را که ما پیگیر آن در اینجا هستیم روشن و شفاف است». او گفت که هدف این است که از حملاتی مانند حملات یازدهم سپتمبر در ایالات متحده امریکا جلوگیری شود و همچنان افغانستان ثبات کافی به دست آورد تا به عنوان یک شریک امنیتی درازمدت باقی بماند.

ایالات متحده امریکا اقدامات ضدتروریستی خود در افغانستان را به دو طریق پیش می برد. اول این که جنگجویان القاعده و "دولت اسلامی" (داعش) را به عنوان تنها ماموریت امریکا هدف قرار می دهد. جان نیکلسون، فرمانده ارشد امریکایی هفته گذشته گفت که نیروهای ویژه امریکایی طی سال روان، ۳۵۰ عملیات را انجام داده اند و حدود ۵۰ تن از رهبران و اعضای القاعده را کشته اند. دوم این که نیروهای امریکایی مشترکا با نیروهای ویژه افغانستان جنگجویان داعش را شکار می کنند. به گفته نیکلسون، در چنین عملیات هایی ۱۲ رهبر کلیدی داعش در افغانستان کشته شدند.

نیکلسون همچنان توضیح داد که از ۹۸ گروه و سازمان تروریستی که امریکا شناسایی کرده، ۲۰ گروه در افغانستان حضور دارند. برخی این مسئله را ناکارآمدی تلاش های حکومت اوباما تلقی می کنند.

نیکلسون روز جمعه گفت که بقایای گروه القاعده که حملات ۹ و ۱۱سپتمبر را انجام دادند، دلیل حمله امریکا بود و این گروه هنوز قصد دارد تا امریکا را هدف قرار دهد.

آینده جنگ افغانستان

نیکلسون و بسیاری از جنرال های امریکایی دستاوردها در مبارزه با فساد و افزایش فرصت ها برای زنان درافغانستان را نشانه امید می بینند. او به صراحت گفت که اطمینان دارد اردوی افغانستان علیرغم تلفات سنگین در سال روان، همچنان به پیشرفت خود ادامه می دهد. او گفت: «سال ۲۰۱۶ سال دشواری بود. نیروهای افغان آزموده شدند. آنها غلبه کردند».

جنرال کمپبل، خلف نیکلسون می گوید که افغان ها مستحق حمایت دوامدار هستند. او روز جمعه از طریق ایمیل گفت: «حکومت افغانستان در حال حاضر بیش از هر زمانی درگذشته، درگیر مقابله با طالبان است».

با این همه برخی از کارشناسان ابراز نگرانی می کنند که حکومت اوباما فرصت ها را برای بهبود امنیت و تقویت حکومت در افغانستان از دست داده است. فردریک کاگان، تاریخدان نظامی و مدیر "پروژه تهدیدات جدی" در موسسه "امریکن انترپرایز" می گوید که ناامنی با وجود تلاش امریکا برای تقویت اردو و پولیس افغانستان، بدتر شده است. او گفت: «وقتی امنیت خوب نباشد، هیچ چیز دیگر اهمیت ندارد. امنیت خوب نیست».

کاگان می گوید که اوباما وضعیت جنگی را برای جانشین خود به ارث می گذارد. او توضیح می دهد: «ما به آهستگی به سوی سقوط این حکومت پیش می لغزیم و به طور بالقوه به طرف یک جنگ داخلی جدید».

جنگ ترامپ

برای ترامپ آسان نخواهد بود که نیروهای امریکایی را از افغانستان بیرون بکشد. او تاکنون بسیار اندک درباره این کشور سخن گفته است اما به طور کلی خواهان پایان تلاش ها برای"دولت سازی" در افغانستان شده است.

میشائیل فلاین، جنرال بازنشسته اردوی ایالات متحده امریکا که قرار است مشاور امنیت ملی ترامپ شود، افغانستان را بخشی از یک جنگ وسیع تر می بیند که امریکا باید چند نسل درگیرش باشد. او در کتاب تازه خود با نام "میدان جنگ" که امسال منتشر شد، نوشته است: «ما القاعده و ایرانی ها را در عراق شکست دادیم و طالبان و متحدانش را در افغانستان. با این همه، آنها همچنان به جنگ ادامه دادند و ما پای خود را پس کشیدیم... بگذارید اینگونه ببینیم: در حال حاضر ما می بازیم و من درباره یک جنگ بسیار بزرگ حرف می زنم، نه تنها درباره سوریه، عراق و افغانستان. ما در جنگ جهانی علیه جنبش بزرگ مردمان شریر که اغلب آنها توسط یک ایدئولوژی تمامیت خواه یعنی اسلام تحریک شده اند، قرار داریم».

گزینه ترامپ برای مقام وزارت دفاع ایالات متحده امریکا، جنرال بازنشسته نیروی دریایی، جیمز ماتیس است که در افغانستان حضور داشته است. او نوشته است که امریکا منابع بسیار اندکی را با شفافیت استراتراتژیک بسیار کم در قبال افغانستان به کار گرفته است. این که چنین سخنانی در عمل چگونه پیاده خواهند شد، هنوز نامشخص است.

اسوشیتد پرس / ع. ح.