حملات مسلحانه و اوج گیری باندهای جنایتکار در افغانستان

حدود ده روز پیش نیز در حمله مشابهی احمد سعیدی، یک کارشناس مسائل سیاسی نیز مورد سوء قصد قرار گرفت و زخمی شد. هفته گذشته نیز رئیس تلویزیون خصوصی آسیا در کابل به قتل رسید. حمله مشابهی نیز از قندهار گزارش شده است. چه دلایلی پشت اوج گیری و جسور شدن باندهای جنایتکار در افغانستان وجود دارد؟

پیش از این ناامنی که بیشتر به حملات گروه های شورشی مخالف حکومت بر نیروهای دولتی یا افراد ملکی مرتبط بود، به نظر می رسد کم کم وجهه جنایی و چند پهلو به ویژه در شهرهای بزرگ این کشور به خود می گیرد. "شورای مشاوره امنیت خارجی" وزارت خارجه امریکا (OSAC)در آخرین گزارش خود گفته است: «تفکیک بین رفتار جنایی با انگیزه سیاسی، تروریسم، و فعالیت های غیرقانونی معمول غالبا دشوار است».

ناصر هوتکی، کارشناس ورزش تکواندو در مورد سوء قصد به جان نثار احمد بهاوی می گوید که به نظر می رسد حمله بر این قهرمان ورزش افغانستان هدفمند نبوده است. هوتکی با استناد به سخنان پدر بهاوی گفت: «یک عده دزدها گویا فکر می کردند کس دیگری را تعقیب می کنند، {به بهاوی حمله کردند}. در ابتدا می خواستند برخورد بسیار خشن کنند، اما بعد از شناسایی بهاوی، در برخوردشان در مرحله اول تفاوت ایجاد شد و فقط موترش را گرفتند».

نثار احمد بهاوی، قهرمان تکواندوی افغانستان در این سرقت مسلحانه به ضرب گلوله از ناحیه دست زخمی شد. در این حمله که ساعت 7:30 دقیقه شام به وقوع پیوست، مهاجمان مسلح موتر، وسایل شخصی و تلفن بهاوی را سرقت کردند.

هوتکی با تایید این که ناامنی های جنایی در افغانستان افزایش یافته، در مصاحبه با دویچه وله گفت: «افزایش ناامنی محسوس است. ناامنی افزایش پیدا کرده اما بازتاب آنچنانی نمی یابد».

هوتکی می گوید که هدف اصلی ناامنی های اخیر سرقت است. او می گوید: «شگردها و شیوه های نوینی برای دزدی ایجاد شده است؛ اما گپ اصلی این ها سوء استفاده مادی است که اموال فرد را سرقت می کنند».

"شورای مشاوره امنیت خارجی" امریکا در گزارش خود در مورد باندهای جنایی در افغانستان گفته است که "فعالیت های جنایی در افغانستان مداوم و گسترده هستند" از سطوح محلی و منطقه ای شروع می شوند و با سازمان های تروریستی بین المللی و عناصر جنایی سازمان یافته مرتبط می شوند.

در همین ارتباط جاوید کوهستانی، کارشناس امور امنیتی نیز به این باور است که گروه های مختلف جنایتکار در افغانستان فعال هستند. او می گوید که جرایم عمدتا به سه دسته تقسیم می شوند جرایم سازمان یافته جنایی، جرایم شخصی و جرایم سنگین تروریستی. کوهستانی به این باور است که در حال حاضر، به ویژه "گروه های جنایتکار تروریستی وابسته به دشمن در کابل فعال هستند".

کوهستانی می گوید که حملات هدفمند گروه های تروریستی و جنایتکار به منظور حذف فیزیکی فعالان رسانه است. او می گوید که این گروها درصدد "فشار وارد کردن بالای جامعه مدنی، نخبه های سیاسی و فعالینی هستند که در حقیقت روندهای دموکراتیک را تعقیب می کنند".

از آنجایی که جنایت، قتل و سرقت های مسلحانه اخیر در مراکز شهر و مناطق پر تردد، و در انظار عمومی رخ داده اند، به نظر می رسد که جنایتکاران هراسی از نهادهای امنیتی و قضایی افغانستان ندارند. در این گزارش وزارت خارجه امریکا نیز گفته شده است که "جنایتکاران در افغانستان به صورت گروهی اقدام می کنند و از نیروی مرگبار علیه قربانیان خود استفاده می نمایند".

کوهستانی می گوید که برای مقابله با باندهای جنایتکار و ناامنی "اقدامات جدی صورت نگرفته است". او در این باره توضیح می دهد: «عدم مدیریت، عدم پیگیری قضایا، حکومت از پرسونل وظیفه خواسته نمی تواند. مجازات و مکافات وجود ندارد. ساختارهای امنیتی بر اساس سلیقه و روابط افراد تشکیل شده است».

به گفته این کارشناس امور امنیتی، تهدید افراد سرشناس و افزایش ناامنی ضربه ای به جامعه مدنی و آزادی بیان در افغانستان است. او می گوید: «وقتی مردم امنیتشان تامین نمی شود، در برنامه ها شرکت نمی توانند. این روزها چهره هایی که صاحب نظر هستند کمتر در رسانه ها حاضر می شوند».