دیپلوماتهای افغانستان زیر فشار فزاینده طالبان قرار دارند
۱۴۰۰ اسفند ۲۳, دوشنبههیچ یک از ۶۰ سفیر، قونسل یا رئيس نمایندگی دیپلوماتیک افغانستان که توسط حکومت پیشین این کشور تعیین شده بودند، تا حالا موافقت نکرده اند که به نمایندگی از گروه اسلام گرای افراطی طالبان فعالیت کنند.
تا حالا هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است و جامعه بینالمللی در مورد چگونگی تعامل با طالبان و در عین زمان کمک به افغانها در زمانی که با بحران بشری و اقتصادی مواجه اند، با مشکل مواجه اند.
یوسف غفورزی، سفیر حکومت پیشین افغانستان در ناروی که هنوز هم در این مقام فعالیت میکند، گفت: «ما در وضعیت بسیار تاسفآور قرار داریم، اما ما باید به فعالیت خود در این شرایط دشوار ادامه بدهیم.»
غفورزی افزود: «سفارتها هنوز هم نقش مهمی دارند تا در قسمت تلاش برای افزایش هرگونه کمک بشردوستانه ممکن ایفا کنند. همچنین (میتوانند) در گفتگوها راجع به مسیر سیاسی... و باثباتسازی وضعیت کمک کنند.»
پولهای کمکی و ذخایر ارزی که بعد از تصرف قدرت توسط طالبان از سوی ایالات متحده امریکا و جامعه بینالمللی مسدود شده بود، کم کم دوباره به این کشور واریز میشوند.
اما غفورزی و همکاراناش با رژیم طالبان هیچ ارتباطی ندارند و ماههاست که دیپلوماتها و کارمندان سفارتخانهها معاش نگرفته اند.
سفارت و قونسلگریهای افغانستان در ایالات متحده امریکا در هفته پیش رو مسدود خواهند شد. یک مقام وزارت خارجه ایالات متحده امریکا به خبرگزاری فرانسه گفت: «سفارت و قونسلگریهای افغانستان زیر فشار شدید مالی قرار دارند. حسابهای بانکی آنها دیگر برایشان قابل دسترس نیست.»
این مقام وزارت خارجه ایالات متحده امریکا افزود که سفارت افغانستان و واشنگتن ترتیباتی را در مورد «تعطیلی منظم فعالیتهای [این سفارت] به روشی که از همه ملکیتهای این نمایندگی دیپلوماتیک در ایالات متحده امریکا تا زمان از سر گیری فعالیتهایش حفاظت صورت بگیرد»، روی دست گرفته اند.
سفیران افغانستان در سراسر جهان مجبور شده اند که فعالیتهای خود را به شکل چشمگیری کاهش دهند، قبض برق و مصارف غذایی خود را تقلیل بدهند و حتی به اقامتگاههای کوچکتری نقل مکان کنند. آنها همچنین برای کسب درآمد هزینه خدمات قونسلی را افزایش داده اند.
فرید ماموندزی، سفیر حکومت پیشین افغانستان در دهلی جدید به خبرگزاری فرانسه گفت: «سفارت هیچ گونه بودجه یا حمایت مالی از کابل دریافت نمیکند.»
ماموندزی افزود: «در نبود حمایت مورد نیاز مالی و کاهش منابع، ما نتوانسته ایم که ماهها معاش کارمندان را بپردازیم و مجبور شده ایم که توانایی و مصارف ماموریت را به پایینترین حد تنزیل بدهیم.»
مشخص نیست که تصدیقنامهها، ویزاها و دیگر اسناد صادر شده توسط این سفارتها تا چه زمانی از سوی طالبان و همچنین از سوی جامعه بینالمللی به رسمیت شناخته میشود.
پاسپورتهای جدید در کابل هنوز هم زیر نام جمهوری اسلامی افغانستان صادر میشود. اما مقامهای طالبان به خبرنگارانی که از سفارت افغانستان در دبی ویزا گرفته اند هشدار داده اند که در آینده ممکن است این ویزای شان معتبر نباشد.
در شماری از کشورهای نزدیک به افغانستان سفیران حکومت پیشین کنار رفته و یا توسط طالبان کنار زده شده اند و طالبان افراد خود را جایگزین آنها کرده اند، اما همین جابجایی دیپلوماتها نیز با مشکل مواجه است.
یک منبع در قونسلگری افغانستان در پشاور گفت که معاشهای دیپلوماتها و کارمندان نمایندگیهای دیپلوماتیک ماههاست که پرداخته نشده است. به گفته او کارمندان این نمایندگیها از هزینهای که در بدل تمدید پاسپورت، صدور ویزا و سند ازدواج گرفته میشود زندگی میکنند.
این منبع گفت که قونسل جدید که از سوی طالبان مقرر شده است تنها ۵۰ هزار روپیه (۲۸۰ دالر) در ماه معاش دریافت میکند، در حالی که قونسل حکومت پیشین ماهانه نزدیک به پنج هزار دالر معاش میگرفت.
پاکستان نخستین کشوری است که طالبان نمایندگی دیپلوماتیک خود را در آن معرفی کرده اند، کشوری که از مدت طولانی به این سو به حمایت طالبان متهم است.
سفیر دولت قبلی افغانستان در چین پس از آن استعفا کرد که یک دیپلومات ارشد هوادار طالبان در آنجا مقرر گردید و او حالا به صورت غیررسمی این سفارت را رهبری میکند.
طالبان همچنین توانسته اند که افراد خود را در ازبیکستان و ایران مقرر کنند.
در عین زمان، روسیه ابراز آمادگی کرده است که «دو یا سه» دیپلومات جدید را بپذیرد، اما گفته است که این دیپلوماتهای جدید جای سفیر کنونی را نخواهند گرفت.
طالبان به سوالهای خبرگزاری فرانسه در این رابطه پاسخ ندادند، اما قبلاً مدعی شده بودند که عمدتاً بر سفارتخانههای افغانستان کنترول دارند.
طالبان سهیل شاهین، یکی از سخنگویان ارشد خود را در نمایندگی دایمی افغانستان در ملل متحد معرفی کرده اند، اما تا حالا نتوانسته اند تائیدی ملل متحد را بگیرند. مجموع عمومی ملل متحد رایگیری در این مورد را برای مدت نامشخصی به تعویق انداخته است.
در ایتالیا مدتی قبل میان سفیر و یک دیپلومات هوادار طالبان که اخیراً ختم وظیفه شده و مدعی بود که به عنوان سفیر تعیین شده است، مناقشه صورت گرفت که منجر به مداخله پولیس ایتالیا شد.
خالد ذکریا، سفیر افغانستان در روم گفت: «تهدیدها، مزاحمتها و خشونتهایی از سوی برخی دیپلوماتهای سابق ناراضی که از نظر ایدیولوژیک طرفدار طالبان اند، در برخی نمایندگیهای ما وجود داشته است.»
ذکریا افزود: «اداره طالبان تلاش کرد سفارت ما را متقاعد کند که برای آنها کار کند، اما من گفتم نه. تا زمانی که یک حکومت نمایندگی فراگیر تشکیل نشود که طالبان یک بخش، نه کل آن حکومت باشند، پاسخ من همین است.»
طالبان همچنین سفارتهای افغانستان در اسلو و ژنیو را دور زده و هیئتهای خود را برای گفتگو با مقامهای غربی فرستاده اند.
در ماه جنوری نمایندگیهای دیپلوماتیک افغانستان به خصوص در کشورهای غربی به صورت متحدانه و آشکارا از طالبان به خاطر عدم رعایت حقوق بشر پیش از دیدار شان از اسلو انتقاد کردند.
غفورزی گفت: «این یک وضعیت دشوار است. اما ما همچنین میدانیم که به نمایندگی از مردمی که در تاریخ شان سختیهای بزرگی را متحمل شده اند، ادامه میدهیم.»
af/na (AFP)