روز جهانی کودک و بدروزی کودکان افغانستان

دانه های عرق از سرو صورت رستم 8 ساله که در هوای گرم و در میان ازدحام مندوی کابل پی مشتری می گردد، جاریست. او به دقت نگاه می کند تا کسی را پیدا کند که پلاستیک کار داشته باشد و بتواند با فروش یک خریطه پلاستیکی 5 افغانی به دست آورد.

دستان ترک خورده و چهره خاک آلود رستم داستان های زیادی از فقر و تنگدستی دارد. این کودک از اول صبح تا ناوقت روز در مندوی کابل یک کلمه را صدا می زند: «پلاستیک، پلاستیک».

رستم می گوید کسی را در خانه ندارد تا معیشت خانواده اش را تامین کند: «به خاطری که در خانه کسی دیگری ندارم، پلاستیک فروشی می کنم و پیسه پیدا می کنم تا یگان چیزی برای خانه ببرم».

این کودک هیچ چیزی در مورد روز کودک نمی داند. همه فکر او این است که خانواده اش نان شب داشته باشد و گرسنه نماند. رستم نمونه ای از هزاران کودکی است که در شهرها و روستاهای افغانستان کار می کنند.

شش میلیون کودک در معرض خطر

وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان که مسوولیت جمع آوری کودکان گدا و کارگر را دارد، می گوید به دلیل نبود بودجه نتوانسته است به این وظیفه خود عمل کند.

واصل نور مهمند، معین امور اجتماعی در وزارت کار روز یکشنبه، 11 جوزای 1393 در نشستی که به منظور بزرگداشت از روز کودک در این وزارت برگزار شد، گفت: «بودجه برای شبکه های محافظت اطفال 32 ولایت و 65 ولسوالی و [...] بودجه 80 میلیون افغانی که در قسمت جمع آوری اطفال گدا، پیشنهاد کرده بودیم، متاسفانه نه پارلمان توانست آن بودجه را پیدا کند و نه وزارت مالیه آن را اجرا کرد».

براساس آماری که از سوی وزارت کار و امور اجتماعی ارایه شده نصف نفوس افغانستان را کودکان تشکیل می دهند و وزارت معارف توانسته تا زمینه آموزش 9 میلیون کودک را فراهم کند.

این آمار نشان می دهد که شش و نیم میلیون کودک در افغانستان از تعلیم و تربیه محرومند. مقام های وزارت کار می گویند تنها در شهر کابل حدود 37 هزار کودک در جاده ها کار می کنند. آمار وزارت کار نشان می دهد که از هر 9 کودک روی جاده، سه تن آن ها مصروف گدایی هستند.

کمپاین منع ازدواج‌های اجباری

در همین حال آمنه افضلی وزیر کار و امور اجتماعی می گوید این وزارت با همکاری یونیسف یا صندوق حمایت از اطفال سازمان ملل متحد، کمپاینی را برای منع ازدواج های اجباری به راه انداخته است.

خانم افضلی گفت: «امروز کمپاینی را به همکاری یونیسف که کمپاین منع ازدواج های اجباری است، به مناسبت روز جهانی کودک آغاز می شود. ما این را به فال نیک می گیریم. یکی از مشکلات و موانع برای رشد جامعه ما ازدواج های اجباری است».

مسوولان یونیسف در این نشست گفتند که ازدواج های اجباری و پیش از وقت منجر به فقر دوامدار می شود و فقر از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود. به دنیا آمدن کودکان معلول، کم وزن و مریض نتیجه دیگر ازدواج های اجباری و زیر سن است که یونیسف از آن نگرانی دارد.