زندگی در آلمان بعد از فرار: رسیدن به آلمان (بخش اول)

علی الرباعی، احساس می کند که در یک صف در حال انتظار است. این مهاجر ۳۳ ساله عراقی با برادر جوان ترخود به آلمان آمد. او در زادگاهش شغل نانوایی داشت. نه تنها وضعیت بد امنیتی او را وادار به مهاجرت به سوی اروپا کرد، بلکه چنانچه او قصه می کند، توسط مافیا نیز به شدت مورد تهدید قرار داشته است.

علی از حدود یک سال به این سو با برادرش در شهر بُن آلمان زندگی می کند. وضعیت اقامت او مبهم است، چون تقاضای پناهندگی اش رد شده است. او یک وکیل مدافع گرفته است و امیدوار یک چانس دومی برای قبولی پناهندگی اش است. او می خواهد مشترکاً با برادرش در یک خانه شخصی زندگی کند و پولش را در یک رستورانت کمایی کند. اما او تا آن زمان، راه دشواری را در پیش دارد.

حدود ۱،۲ میلیون مهاجر در سال ۲۰۱۵ به آلمان آمدند تا در این جا تقاضای پناهندگی بدهند. از آن زمان به بعد، "فرار و مهاجرت" داغ ترین موضوع در رسانه ها است. اما این اولین بار نیست که شمار زیادی انسان ها در یک مقطع زمانی کوتاه در آلمان آمده اند: در آغاز دهه ۱۹۹۰ صدها هزار انسان قبل از همه از کشور چند ملیتی یوگوسلاویای پیشین آمدند.

این مبهم است مهاجرینی که تا در دو سال اخیر به آلمان آمده اند، تا چه مدتی در این جا می مانند. بسیاری آنها از کشور هایی آمده اند که احتمالاً در سال های بعدی نیز با جنگ داخلی و یک وضعیت امنیتی بی ثبات مواجه خواهند بود. ادغام آنها در آلمان برای تمام جامعه اهمیت زیادی خواهد یافت.

درخزان سال ۲۰۱۵ اسکان مهاجرین و رسیدگی به وظایف اداری در این ارتباط، یک مساله اساسی و مهم بود. حالا مساله بر سر این است که زندگی جدید در آلمان برای این مهاجرین تا حد ممکن موفقانه شکل گیرد. به این دلیل دویچه وله بر موضوعات اساسی مهم در این ارتباط نظر کرده است: این انسان ها از کجا می آیند؟ چه شمار از مهاجرین برای شان کاری یافته اند؟ وضعیت روزانه مکتب برای کودکان آنها چگونه است؟

رسیدن در آلمان

با نگاهی به شمار مهاجرین در آلمان روشن می شود: اکثریت آنها مثلاً از سوریه نیستند، بلکه از اروپا هستند. براساس اداره ارقام آلمان فدرال در سال ۲۰۱۵ حدود ۲،۱ میلیون انسان به آلمان آمدند. حدود ۴۵ در صد از اتحادیه اروپا و ۱۳درصد از کشورهای دیگر اروپایی آمده اند. قبل از همه از کشورهای بحران زده جنوب اتحادیه اروپا، شمار زیادی انسان ها به آلمان آمدند تا در این جا کاری بیابند.

آمار پناهجویان در آلمان از کشور ها در سال ۲۰۱۶

اما شماری زیادی انسان ها نیز در آلمان برای پناهندگی آمدند. در سال ۲۰۱۵ بیش از۴۷۶ هزار انسان تقاضای پناهندگی دادند، در حالی که در سال ۲۰۱۶ این رقم به ۷۴۵ هزار مهاجر می رسید. در سال جاری شمار آمدن مهاجرین آشکارا کاهش یافت: فقط تا ماه اپریل ۲۰۱۷ بیش از ۷۶ هزار تن تقاضای پناهندگی دادند. این رقم آشکار کمتر از سال پیش آن است.

براساس اظهارات حکومت آلمان، این کاهش قبل از همه با توافقنامه مهاجرت میان اتحادیه اروپا و ترکیه و مسدود شدن مسیر راه بالقان ارتباط دارد. اما در اداره آلمان فدرال برای مهاجرت و پناهندگی حدود ۴۳۰ هزار تقاضای پناهندگی نیز ارایه شده است که در مورد آنها تصمیم گیری نشده است که این رقم بر شمار کل مهاجرین تاثیر خواهد گذاشت.

تفاوت در میزان قبولی پناهندگان از کشورهای مختلف

در سال ۲۰۱۶ شمار زیادی پناهجویان از سوریه آمدند. دومین گروه بزرگ آنها از افغانستان و عراق آمدند. میزان قبولی پناهندگی آنها نیز تفاوت دارد. حینی که پناهندگی مهاجرین سوریه غالباً قبول می شود، مثلاً مهاجرین افغانستان آشکار چانس بدی برای قبولی دارند، باوجود آنکه از دید بسیاری از کارشناسان و سیاست مداران اپوزیسیون، وضعیت امنیتی در کشورشان افغانستان بد است. براین اساس باید نیمی از مهاجرین افغان پناهندگی دریافت کنند.

براساس گزارش سازمان حمایت از پناهندگان "پرو ازول"، یک سوم از پناهجویان مونث هستند و به این دلیل از دید این سازمان درست نیست که تقریباً فقط "نوجوانان مجرد مرد" از کشورهای شان فرار می کنند.

در واقع پناهجو به کسی گفته می شود که واقعاً نیز پناهندگی می یابد. اما هر پناهجویی نیز نمی تواند از حق پناهندگی برخوردار شود. براساس اظهارات وزارت داخله آلمان، از پناهجویانی که در حال حاضر در این جا به سر می برند، حدود ۵۴ هزار آنها اخراج می شوند. حدود ۱۵۳ هزار تن اقامت موقتی به دست آورده اند، به این معنا اخراج آنها فقط به تاخیر افتاده است. آنها قاعدتاً روی این حساب کنند که بعد از چند ماهی باید آلمان را ترک کنند.

بررسی تقاضای حدود نیم میلیون پناهجو جریان دارد، آنها نمی دانند که آیا اجازه می یابند که در آلمان بمانند و یا مجبور به ترک کشور می شوند.

براساس قانون اساسی آلمان، کنوانسیون ژینو در امور پناهندگان حدود ۶۰۰ هزار پناهجو یا پناهجویان از کشورهای جنگ زده از حق پناهندگی برخوردار می شوند. برای این انسان ها حالا در آلمان یک زندگی جدید آغاز می شود.

Hm/Rsh/Höppner, Stephanie

چهار بخش دیگر این گزارش را نیز در دویچه وله دری دنبال کنید.