سرنوشت مهاجران افغان فاقد مدرک در پاکستان چه خواهد شد؟

وضع هزاران پناهجوی افغان و واجدین شرایط برنامه p2 ( برنامۀ پذیرش پناهنده گان ایالات متحده امریکا) که در پی سقوط حکومت سابق کشورشان به پاکستان آواره شدند، روز به روز در حال وخیم شدن است.

این پناهجویان افغان مدعی اند که حکومت پاکستان از یک سو ویزای تاریخ گذشته آنها را تمدید نمی کند و از سوی دیگر اعلام کرده است که تا ختم سال ۲۰۲۲ مهاجرین غیرقانونی افغان را دستگیر و برای سه سال زندانی خواهد کرد.

پس از تصرف قدرت توسط طالبان در آگست سال گذشته، ده ها هزار افغان به شمول کارمندان موسسات خارجی به منظور حفظ جان خود به کشور پاکستان متواری شدند، اما با گذشت چند ماه و بی اعتبار شدن اسناد اقامت شان در آن کشور حالا با مشکلات عدیده ای روبرو اند.

شکریه صدیقی یکتن از افغان های که شامل برنامه p2 یا برنامه پذیرش پناهنده گان ایالات متحده امریکا است می گوید: «یک سال است که در پاکستان به سر میبرم، متأسفانه مدعت اعتبار ویزای پاکستانم تمام شده است. اخیرا دولت پاکستان اعلام کرده که آن عده از مهاجرینی که اقامت قانونی نداشته باشند در ختم سال میلادی دستگیر و برای سه سال زندانی خواهند شد، این برای من و فرزندانم بسیار سخت است.»

وی همچنان گفت: «متاسفانه دولت پاکستان برای مهاجرین افغان که برای تمدید ویزا درخواست می دهخند، ویزای شان را تمدید نمی کند و افراد کمی که موفق میشوند ویزا بگیرند مدت اعتبارش برای یک ماه است و یا کمیشن کارانی هستند که در قبال تمدید ویزا، پول هنگفتی می گیرند و این برای مهاجرین افغان که اکثریت شان با مشکلات مالی روبرو هستند محال است.»

در حال حاضر هزاران تن از همکاران نیروهای نظامی و موسسات خارجی در افغانستان که در برنامه پذیرش پناهنده گان ایالات متحده آمریکا ثبت نام کرده اند در کشور پاکستان به سر میبرند.

مرتبط: بیش از ۲۶۰۰ مهاجر افغان از ایران و پاکستان اخراج شده یا داوطلبانه برگشته اند

فرزانه محمدی یکتن دیگر از افغان های که در حالت بی سرنوشتی در پاکستان بسر میبرد به دویچه وله گفت: «به دلیل نداشتن اسناد قانونی، حق کرایه کردن خانه را نداریم، فرزندان مان حق ثبت نام در مکاتب را ندارند، نمی توانیم برای تلفون های همراه مان سیم کارت خریداری کنیم، اداره UNHCR نیز برای مان کارت مهاجرت نمی دهد و پاکستان هم ویزای ما را تمدید نمی کند.»

این مهاجرین افغان در پاکستان می گویند به دلیل شرایط دشوار در پاکستان دیگر ادامه زنده گی برای شان مشکل آفرین شده است.

بشیر احمد که او نیز به منظور پیش برد امور برنامه p2 اش در پاکستان به سر میبرد به دویچه وله می گوید: «هیچ منبع عایداتی ندارم، همه پول دست داشته ام را طی یک سال بی سرنوشتی در پاکستان مصرف نمودم و حالا ترس دستگیری و زندانی شدن توسط نیروهای پاکستانی به دلیل نداشتن ویزا، روح و روانم را سخت آزار می دهد.»

خواستیم در این زمینه با مسولان سفارت پاکستان در کابل صحبت نماییم اما با وصف تماس های زیاد موفق به انجام این کار نشدیم.

این در حالیست که اداره طالبان در کابل می گوید درصدد است تا در راستای حل مشکلات مهاجرین افغان در کشورهای همسایه از جمله پاکستان از مجرای دیپلوماسی اقدام نماید.

بلال کریمی سخنگوی اداره طالبان می گوید: «از آنجایی که ما در جریان هستیم تا هنوز به گونه رسمی در راستای صدور ویزا تغییری به وجود نیامده و این روند به گونه نورمال ادامه دارد اما برخی مشکلاتی که وجود دارد باید بررسی شود و دیده شود که مشکلات و چالشهای پیش رو از کدام ناحیه بوجود آمده. امارات اسلامی از مجراهای دیپلوماسی تلاش می کند مشکلات مهاجرین در پاکستان را، برطرف نماید.»

با این حال کارشناسان امور می گویند طالبان در عرصه رسیده گی به وضعیت مهاجرین افغان مقیم در کشورهای همسایه ناکام بودند.

عبدالستار فرهادی یکتن از تحلیل گران امور مهاجرت در افغانستان می گوید: «عدم داشتن یک سیاست خارجی و برنامه درست اداره طالبان باعث شده تا مهاجرین افغان روز به روز با وضعیت ناگواری در کشورهای همسایه از جمله پاکستان روبرو شوند و از سوی دیگر سازمان های بین المللی از جمله IOM و UNHCR باید شرایط انتقال افغان های همکار با موسسات خارجی را به کشورهای مهاجر پذیر فراهم سازد تا از ماندن بیش از حد این افغان ها در کشورهای همسایه جلوگیری گردد.»

با این که برآوردهای رسمی نشان میدهد که پاکستان میزبان بیش از سه میلیون مهاجر افغان است، اما باور بر این است که تعداد واقعی ممکن است بسیار بیشتر باشد؛ زیرا بسیاری از مردم از مرزهای کنترول ناشده عبور کرده و ثبت نام نکرده اند.