شبکه ‌نهادهای انتخاباتی: اصلاحات انتخاباتی بسیار کند است

فرمان‌های تقنینی حکومت در مورد قانون انتخابات و قانون تشکیل و صلاحیت‌های کمیسیون‌های انتخاباتی در دو هفته اخیر از سوی ولسی جرگه رد شدند. اگر این دو فرمان تایید می‌شدند، حکومت می‌توانست اصلاحاتی را در کمیسیون‌های انتخاباتی به وجود آورد.

در همین حال اکسین یا شبکه نهادهای انتخاباتی افغانستان روز سه شنبه در یک کنفرانس خبری از پارلمان افغانستان خواست تا مانع اصلاحات انتخاباتی نشود. ازسوی دیگر کمیته گزینش کارش را آغاز کرده است.

وظیفه کمیته گزینش این است که چند تن را برای پست‌های کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی به رییس جمهور غنی معرفی کند و رییس جمهور غنی از میان آن‌ها کمیشنران جدید را تعیین نماید.

اما صغرا سعادت یک عضو اکسین گفت: «با رد فرمان‌ها از سوی ولسی جرگه متاسفانه کار کمیته گزینش بطی شده که این یک نگرانی است. به هر اندازه که کار کمیته گزینش به تعویق بیفتد، تاثیرات بر پروسه اصلاحات انتخاباتی و برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی دارد.»

استدلال ولسی جرگه این است که افغانستان دارای قوانین انتخاباتی است و نیازی به فرمان تقنینی نیست. ولی نهادهای انتخاباتی می‌گویند بدون این فرمان‌ها، اصلاحات در نظام انتخاباتی امکان ندارد.

تعویق انتخابات؟

در صورتی که مشرانو جرگه این دو فرمان تقنینی را تایید کند، کمیسیون مشترک بین ولسی جرگه و مشرانو جرگه تشکیل می‌شود تا تصمیم نهایی در این مورد گرفته شود.

اکسین از نمایندگان و سناتوران خواست تا در تصمیم خود تجدید نظر کنند و با تصویب این دو فرمان، راه را برای اصلاحات هموار سازند خانم سعادت افزود: «تا زمانی که ما تغییرات و تعدیلات را در ساختار کمیسیون‌های کمیسیونهای انتخاباتی به وجود نیاوریم، کارهای عملی دیگر را که مهمترین آن تعیین تاریخ انتخابات است، به تعویق خواهد افتاد.»

این در حالیست که حکومت افغانستان، نهادهای مدنی و بیشتر نمایندگان پارلمان بر اصلاحات انتخاباتی تاکید کرده‌اند. انتخابات مملو از تقلب در سال 2014 سبب شد تا اعتبار کمیسیون انتخابات و رهبری آن زیر سوال برود.

براساس قانون اساسی افغانستان، انتخابات پارلمانی باید در سال جاری برگزار می‌شد و نمایندگان جدید ولسی جرگه تا ماه سرطان به کار آغاز می‌کردند. اما نیاز جدی به اصلاحات در نظام انتخاباتی سبب شد تا انتخابات برگزار نشود. سیرن روشن یک تن از اعضای شبکه اکسین گفت که انتخابات باید پس از اصلاحات در نظام انتخاباتی برگزار شود. اگر فرمان‌های تقنینی رییس جمهور غنی در پارلمان تایید نشود، این نگرانی وجود دارد که انتخابات پارلمانی بدون اصلاحات برگزار خواهد شد.

خانم روشن افزود: «انتخابات بدون اصلاحات اصلا جفا است. ما به حیث شبکه اکسین می‌خواهیم که اصلاحات در سیستم انتخابات آورده شود، پس از آن انتخابات برگزار شود.»

براساس قانون اساسی، پارلمان نمی‌تواند در سال اخیر کاری خود در قانون انتخابات تغییر بیاورد. شبکه پیشنهاد کرده است که فرمان‌های انتخاباتی توسط ستره محکمه تفسیر شود. خانم سیرن گفت: «در حالی که سال اخیر پارلمان هم گذشته، بنابراین مرجع دیگر که ستره محکمه است آن را تفسیر می‌کرد بعد اجرآت در مورد اصلاحات انتخاباتی صورت می‌گرفت.»

این در حالیست که کشورهای کمک کننده به افغانستان تمویل انتخابات پارلمانی را به اصلاحات در نظام انتخاباتی مشروط کرده‌اند.

حسین سیرت کابل