«آرامش، بهترین اسلحه برای مبارزه با تروریزم»

دویچه وله: پاریس، استانبول، انقره و حالا هم بروکسل: در حال حاضر حداقل آن طوری که حس می شود خطر ترور بسیار بالاست. چنین حملاتی چه تاثیری بر انسان ها دارند؟

بَندِلو: طبیعیست که انسان ها کاملا نامطمئن هستند که آیا می شود به ایستگاه مرکزی قطار مونشن رفت؟ کسی می تواند از برلین پرواز داشته باشد و اینکه شاید قربانی یک حمله شود. این حملات در حال حاضر مردم را خیلی خیلی نامطمئن می کند. پیش از همه به خاطر اینکه از چند ماه به این سو این وضعیت همچنان ادامه دارد.

دویچه وله: چنین حملاتی تقریبا بدون استثنا در کلان شهرها انجام می شود. در صورت حمله مردم در داخل شهر تقریبا حبس می شوند و راه فرار ندارند، آیا به این دلیل است که ترس مردم در کلان شهرها بیشتر است؟

بندلو: فعلا چنین است که اگر فردی در یک مکان مشخص مثلا میدان هوایی مونشن است به این فکر می کند که ممکن است اینجا هدف حمله بعدی باشد. اما باید گفت: خطر کشته شدن در یک حمله تروریستی در آلمان بسیار بسیار کمتر از خطراتی است که روزانه در کمین ما هستند.

مثلا سالانه 3000 انسان براثر حوادث ترافیکی کشته می شوند، اما صبح ها کسی که پشت فرمان موتر می نشیند اصلا به این فکر هم نمی کند که ممکن است قربانی بعدی چنین حادثه ای باشد. اما انسان هایی که در نقاط بحرانی خاص اقامت دارند طبعاً ترس بیشتری دارند، و همچنان مردمی که آنجا کار می کنند و باید روزانه به آنجا بروند.

دویچه وله: ترس داشتن در حال حاضر منطقی است؟

بندلو: وقتی که خطری به میان می آید که غیرقابل مدیریت به نظر می رسد و جدید است، انسان ها را نسبت به خطرات کهنه و شناخته شده بیشتر نامطمئن می سازد. آمار تقریبی می رساند که احتمال کشته شدن در یک حمله تروریستی در مقایسه با دیگر خطراتی که روزانه ما را تهدید می کند مبالغه آمیز است.

دویچه وله: وقتی که مردم به خاطر ترس از ترور زندگی شان را محدود سازند، آیا تروریستان به هدف شان دست می یابند؟

بندلو: استراتژی مکارانه تروریستان این است که می خواهند انسان ها را در تمام کشورها در همه جا هراسان کنند. برای آنها به طور عمده این حس بی اطمینانی مهم است. باید تامل کنیم که تروریستان هم انسان هستند و معمولا مشکلات روانی دارند، اما آنها همچنین تخیلاتی را گسترش می دهند که بنیادهای جهان غرب را به لرزه در می آورد. آن ها برای انجام چنین حملاتی و تاثیرگذاری بر توده انبوهی از مردم، زیاد فکر می کنند. هدف آنها این است که با تلاش کمی بتوانند به اثر بزرگی دست یابند.

و ما باید این را بدانیم که نداشتن ترس از این حملات بهترین راه برای مبارزه با تروریستان است. تلاش نکنیم که زندگی مان را کاملاً تغییر دهیم؛ از سفر با طیاره حذر کنیم و به تماشای بازی های فوتبال نرویم. به این ترتیب ما می توانیم با تروریسم بهتر بجنگیم، به جای اینکه مثل حلزون به داخل خانه مان بخزیم.

دویچه وله: در صورتی که کسی ترس داشته باشد چه باید بکند؟

بندلو: راه خاصی وجود ندارد که کسی بتواند روی این ترس خودش کار کند. انسان می تواند طبیعتاً به خودش بگوید که از نظر آماری احتمال این که آدم هدف یک حمله تروریستی قرار بگیرد بسیار کم است، اما با توجه به قربانیان زیاد حملات تروریستی در بلجیم، این یک تسلی ضعیف خواهد بود. اینجا هیچ نسخه خاصی نیست که کسی بتواند خودش را از این ترس محافظت کند. به صورت طبیعی باید دانست که زندگی همیشه با خطراتی خاص همراه است.

دویچه وله: آیا انسان ها امروزه نسبت به گذشته بیشتر از ترور ترس دارند؟

بندلو: همیشه امواجی از ترس وجود داشته است. در سپتمبر 2001 بعد از حملات تروریستی در نیویارک و واشنگتن نیز ترس بزرگی از حملات تروریستی وجود داشت. یک سری حملات در ماه های اخیر این حس را به وجود آورده که آرامشی به میان نخواهد آمد و چنین ادامه دارد. این جدا قابل تامل است که این تاثیر که معمولا پس از چهار هفته بعد از یک حمله معمولا دوباره آرام می شوند، در حال حاضر همواره به خاطر حملات جدید در هم شکسته است.

روزگاری چنین خواهد شد که مردم شاید نسبت به قبل سریعتر زندگی روزمره را از سر بگیرند. مشابه با ساکنان بغداد که فعلا باید در وضعیتی زندگی کنند که هر چند روز یک بمب منفجر می شود. آنها با این وضع عادت کرده اند و پس از انفجار برای خرید به بازار می روند. مشابه این می تواند در آلمان نیز به میان آید که هراس انسان ها در مقابل چنین حملاتی کمتر شود. ولی در حال حضر چنین به نظر می رسد که همه نامطمئن و هراسان هستند.

پروفیسور بوروین بندلو، کارشناس بیماری های روانی ناشی از ترس و رئیس جامعه مطالعات ترس شناسی است. وی علاوه براین معاون رئیس کلینیک روان درمانی دانشکده طبی گوتینگن است.