هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس ناتو؛ قوی اما مواجه با تهدید

ائتلاف نظامی پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) قرار است هفتادو پنجمین سالروز تاسیسش را برگزار کند، این در حالیست که این پیمان با دو تهدید، یکی از سوی روسیه و دیگری از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین ایالات متحده و نامزد فعلی انتخابات ریاست جمهوری آن کشور روبرو است.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید

اما نوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در سال ۲۰۱۹ این ائتلاف نظامی به رهبری ایالات متحده را که پس از جنگ جهانی دوم علیه اتحاد جماهیر شوروی سابق تاسیس شد، به شدت مورد انتقاد قرار داد و آن را دچار «مرگ مغزی» خواند.

مکرون تهاجم نظامی همه جانبه روسیه [علیه اوکرایین] در ۲۰۲۲ را «شوک برقی» توصیف کرده بود؛ اما حالا این ائتلاف پس از چهار و نیم سال، به شمول سویدن و فنلند، دارای ۳۲ عضو است.

ناتو در واکنش به حمله نظامی روسیه، تعداد سربازانش را در جناح شرق افزایش داده و طرح‌های جدیدی را برای هرگونه حمله احتمالی روسیه اجرا کرده است.

جمز بلک، معاون موسسه دفاعی و امنیتی «رند» که یک خانه فکر در ایالات متحده امریکا است می‌گوید: «ناتو پس از حمله به اوکرایین دوباره جان گرفته است.» او گفت: «در این دو سال، ناتو با جاه طلبی‌ها و نیروهای نظامی بیشتر در اروپای شرقی، رشد کرده و بزرگتر شده است.»

پس از پرسش‌ها در مورد این که آیا موجودیت این ائتلاف با پایان جنگ سرد هنوز ضروری است، تمرکز بر دشمن قدیمی‌اش مسکو، به این ائتلاف نظامی هدف واضحی تعیین کرده است.

عکس ها از آرشیف دویچه وله:

روند تقویت ناتو با تصرف کریمیا از اوکرایین توسط روسیه در سال ۲۰۱۴ آغاز شد، اما تهاجم همه جانبه روسیه بر اوکرایین در سال ۲۰۲۲ این روند را چند برابر تقویت کرد.      

شش ماه پیش از آن که روسیه نیروهایش را وارد اوکرایین کند، ناتو با خروج فاجعه‌بار خود از افغانستان دست و پنجه نرم می‌کرد؛ اقدامی که سبب شد طالبان دوباره به قدرت برگردند.

از زمان آغاز جنگ اوکرایین، این کشور تلاش می‌کند روزی به ناتو بپیوندد و کشورهای عضو ناتو به ارزش میلیاردها دالر برای کییف اسلحه فرستاده اند. اما این ائتلاف محتاطانه از رویارویی مستقیم با روسیه که خطر جنگ اتمی را به همراه خواهد داشت، خودداری کرده است.

با پیشروی‌هایی که نیروهای روسی در [جنگ اوکرایین] به دست آورده، مسکو در میدان جنگ دست بالا دارد، در حالی که تحویل‌دهی تسلیحات غربی به کییف رو به کاهش است. این ترس به وجود آمده که اگر کرملین در جنگ اوکرایین پیروز شود، کشورهای عضو ناتو ممکن است هدف بعدی روسیه باشد.

بلک گفت: «اگر کمک‌ها کاهش یابند و اوکرایین برای مذاکره برای صلح بد، تحت فشار قرار گیرد، این خطر تهاجم روسیه را افزایش می‌دهد.» او افزود: «به همین دلیل امروز حمایت از اوکرایین ضروری است. این حمایت، سرمایه گذاری برای فردای ناتو است.»     

اما ولادیمیر پوتین رهبر روسیه تنها تهدید در برابر ناتو نیست.

ماه گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین ایالات متحده امریکا ائتلاف ناتو را با اظهاراتش وحشت زده کرد. او گفت روسیه را تشویق می‌کند «هرآنچه را که می‌خواهد» با کشورهای عضو ناتو که تعهدات مالی خود را عملی نمی‌کنند، انجام دهد.

اظهارات این کاندیدای حزب جمهوری خواه در انتخابات امسال ایالات متحده، طوفان سیاسی به راه انداخت؛ زیرا این اظهارات در باره تعهد واشنگتن به این ائتلاف نظامی در میان اعضای آن شک و تردید ایجاد کرد. به ویژه در صورتی که ترامپ در مبارزات انتخاباتی در ماه نوامبر بر رقیبش جوبایدن پیروز شود.

کامیل گراند، یکی از مقامات ارشد سابق ناتو و عضو فعلی شورای روابط خارجی اروپا که خانه فکر اروپایی است می‌گوید: «مشکل واقعی ترامپ غیرقابل پیش بینی بودن او است.» او افزود: «خروج ایالات متحده از ناتو حتی ضروری نیست. تنها یک توییت یا بیانیه این چنینی کافی است: حتی یک سرباز امریکایی نباید برای متحدی مانند لیتوانیا جانش را از دست دهد.»

ناتو در یک اقدام پیشگیرانه، شمار کشورهایی را که هدف تعیین کرده تا دو درصد از تولید ناخالص داخلی شان برای أمور دفاعی اختصاص دهند، افزایش داده است. امسال انتظار می‌رود بیش از ۲۰ کشور به این هدف برسند در حالی که در ۲۰۱۴ تنها سه کشور این هدف را برآورده کرده بودند.

دیپلومات‌ها در مقر اصلی ناتو در بروکسل درباره بازگشت احتمالی ترامپ به قدرت و شکل دادن بهتر ناتو خوش بین اند. آنها می‌گویند یکی از راه‌های قناعت دادن ایالات متحده در باره اهمیت ناتو این است که این ائتلاف توجه خود به چین را که نگرانی کلیدی واشنگتن را تشکیل می‌‌دهد، بیشتر کند.

با وجود افزایش هزینه اروپا در عرصه امنیتی، بسیاری‌ها معتقدند که ناتو بدون قدرت ایالات متحده کارساز نخواهد بود.

صفحه یوتیوب ما را تماشا کنید

یک دیپلومات اروپایی که خواست هویتش فاش نشود گفت: «اگر ایالات متحده از این ائتلاف عقب نشینی کند، ما نمی‌توانیم آن را مدیریت کنیم.» او افزود: «اروپا سرعتش را افزایش می‌دهد، اما حتی رسیدن به این مقصد مدت زمانی را در بر خواهد گرفت.»

Hs/na (AFP)