نفوذ محدود اتحادیه اروپا در مناقشه خاورمیانه

در فرانسه مردم علیه بمباران نوار غزه توسط نیروهای اسراییلی اعتراض می کنند. شورای مرکزی یهودیان در آلمان خواهان همبستگی بیشتر با اسراییل اند که در معرض شلیک راکت از سوی نوار غزه قرار دارد. موضوع مناقشه خاورمیانه در کشورهای عضو اتحادیه اروپا از مدت ها پیش نیز یک مسآله جنجالی می باشد.

اتحادیه اروپا سعی می کند به طور رسمی موضع بی طرفانه را حفظ کند. در همین ارتباط هرمن فان رومپوی رییس شورای اتحادیه اروپا، به هر دو طرف مناقشه گوشزد کرد: «ما پرتاب راکت به اسراییل از نوار غزه و هدف قرار دادن مردم ملکی را محکوم می کنیم. مابه خاطر کشته ها و زخمی ها در نوار غزه که عملیات نظامی اسراییل منجر به آن می شود، عمیقآ متاسفیم. ما نسبت به وخامت شدید و سریع وضعیت تدارکاتی در آن جا بسیار نگران هستیم». فان رومپوی این سخنان را در شب پنجشنبه پس از نشست اتحادیه اروپا در بروکسل اظهار داشت.

سران و رهبران کشورهای عضو نقش مشخصی برای اتحادیه اروپا و یا یک ماموریت میانجیگری به این اتحادیه تعیین نکردند. آن ها فقط فراخوان های عمومی نشر کردند که توسط هرمن فان رومپوی قرائت شد: «ما از اسراییل و مقام های فلسطینی می خواهیم آن گونه عمل کنند که زندگی انسان ها در امان باشد. ما دعوت به مذاکره و ایجاد صلح را تکرار می کنیم.»

اسراییل حق دفاع از خود را دارد"

انگلا مرکل، صدراعظم آلمان امیدش را به آتش بس کوتاهی بسته که اسراییل و حماس بر سر آن توافق کرده اند. مرکل در بروکسل به خبرنگاران گفت که اتحادیه اروپا عملکرد اسراییل را به عنوان دفاع از خود ارزیابی می کند.

اتحادیه اروپا از چندین دهه بدین سو سعی بر میانجیگری در مناقشه خاورمیانه دارد.

این اتحادیه عضو «گروه چهار خاورمیانه» است که به اشتراک ایالات متحده، روسیه و سازمان ملل متحد در سال 2002 تاسیس گردیده است. طرح های مختلف صلح و دیگر تلاش ها برای میانجیگری تا به حال ناکام مانده اند. اتحادیه اروپا مانند دیگر اعضای گروه چهار طرفدار «راه حل تشکیل دو کشور» است، یعنی کشور اسراییل و فلسطین که براساس این راه حل باید از بخش هایی از کرانه باختری رود اردن، بخش هایی از بیت المقدس و نوار غزه تشکیل شده باشد.

فشار بر هر دو طرف؟

اتحادیه اروپا حماس افراطی را یک سازمان تروریستی می خواند و همکاری مستقیم با حماس را رد می کند. مقام های مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می گویند که از زمانی که حماس کنترول نوار غزه را به دست گرفته، گفتگوها با جانب فلسطینی ها در مجموع بسیار دشوارتر شده اند.

اتحادیه اروپا انحصار نوار غزه توسط اسراییل و ادامه تاسیس شهرک های رهایشی یهودی نشین در کرانه باختری رود اردن را از سال 2010 بدین سو چندین بار محکوم کرده است. انتونیو پانسری، نماینده ایتالیایی در پارلمان اروپا با ابراز تاسف گفت که این محکومیت ها در عمل کدام تاثیری نداشته است.

به عقیده این نماینده سوسیالیست، اتحادیه اروپا باید از قدرت سیاسی اش استفاده کند؛ او افزود: «ما بزرگترین و مهم ترین کمک کننده مالی به اداره خودگردان فلسطینی ها و بزرگترین شریک تجارتی اسراییل می باشیم. ما اکنون می توانیم از این ابزار مالی برای اعمال فشار استفاده کنیم. ما نباید میدان را برای مذاکرات فقط برای ایالات متحده امریکا خالی کنیم. اروپا در این رابطه مسولیت دارد.»

براساس اطلاعات مسوولان سیاست خارجی، اتحادیه اروپا سالانه تقریبا یک میلیارد یورو کمک بشر دوستانه به فلسطینی ها می پردازد. این پول جهت تمویل اداره خودگردان فلسطینی ها در رام الله و دیگر پروژه های حمایتی پرداخته می شود،به این ترتیب اتحادیه اروپا در سطح جهانی بزرگترین کمک کننده به فلسطینی ها محسوب می گردد.

جفری فان اردن، نماینده محافظه کار هالندی روز چهارشنبه در بحث پارلمان اروپا درباره خاورمیانه پرسید: «من می خواهم بدانم که اتحادیه اروپا چه فشاری بر فلسطینی ها وارد کرده تا آن ها را وادار به نشستن بر سر میز مذاکره کند؟ نتیجه این همه کمک مالی چیست؟ ما چه سود سیاسی برای سرمایه گذاری مان دریافت کرده ایم»؟

ویکتور بوستینارو، نماینده رومانیایی از کاترین اشتون، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در سیاست خارجی خواست که برای یافتن یک راه حل فعال تر شود، او گفت: «نقش ما... نقش اتحادیه اروپا باید پایان دادن به کشیدگی ها و میانجیگری باشد، به طور دوام دار و با تاکید.»

وزیران خارجه درباره کنترول مرز رایزنی می کنند

قرار است وزیران خارجه اتحادیه اروپا، سه شنبه هفته آینده درباره وضعیت اسراییل و مناطق فلسطینی ها تشکیل جلسه بدهند. فرانسه احتمالا احیای دوباره ماموریت مرزی اتحادیه اروپا را توصیه خواهد کرد.

اتحادیه اروپا از نومبر 2005 تا ماه جون 2007 در همراهی با مصر، اسراییل و اداره خودگردان فلسطین، گذرگاه رفح در مرز غزه با مصر را کنترول کرده بود. اما این ماموریت مرزی اروپا پس از به عهده گیری قدرت توسط حماس در نوار غزه متوقف شد و گذرگاه مرزی دوباره مسدود گردید. از سال 2008 اتحادیه اروپا پیوسته نشان داده که آماده کنترول رفح و دیگر گذرگاه های مرزی می باشد.