ایران و پاکستان روی کاهش تنش توافق کردند

حملات هوایی و موشکی اخیر ایران و پاکستان به قلمرو یکدیگر در منطقه ناآرام بلوچستان صورت گرفته که میان دو کشور تقسیم شده است. این حملات به تنش ها در منطقه دامن زده بود که قبلا به خاطر جنگ اسرائیل و حماس شعله ور شده بود.

ایران سه ‌شنبه شب یک حمله موشکی و پهپادی به اهداف «تروریستی» در پاکستان انجام داد و پاکستان نیز به نوبه خود اهداف شبه‌ نظامیان را در داخل ایران در روز پنجشنبه هدف قرار داد.

مرتبط: اداره طالبان خواستار خویشتنداری پاکستان و ایران شد

پاکستان سفیر خود را از تهران فراخواند و سفیر ایران که در سفر به کشورش بود، از بازگشت وی به اسلام آباد جلوگیری شد.

در پی این منازعه سازمان ملل و ایالات متحده خواستار خویشتن داری شدند، در حالی که چین پیشنهاد میانجیگری کرد.

اما پس از گفتگوی تلفنی، جلیل عباس جیلانی، وزیر امور خارجه پاکستان و حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی اش توافق کردند که "هماهنگی نزدیک برای مقابله با تروریسم و سایر جنبه های نگرانی متقابل باید تقویت شود".

بر اساس خلاصه ای از این گفتگو که توسط وزارت خارجه اسلام آباد منتشر شد، آنها همچنین موافقت کردند که تنش را کاهش دهند.

پس از این تماس، امیرعبداللهیان در بیانیه ای گفت: «همکاری دو کشور برای خنثی سازی و انهدام اردوگاه های تروریستی در پاکستان ضروری است.»

این سخنان با پیش بینی های تحلیلگران مبنی بر اینکه هر دو طرف به دنبال خنثی سازی وضعیت موجود هستند، مطابقت داشت.

تهران و اسلام آباد هر دو اصرار داشته اند که شبه نظامیان مخالف خود را که در خاک همسایه پناه گرفته اند، هدف قرار داده اند.

مرتبط: پاکستان مواضعی را در خاک ایران هدف حمله قرار داد

آنتونی لوسکوس، از موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک گفت: «نتیجه وضعیت جدید این است که دو کشور به ظاهر و به طور نمادین یکسان هستند.»

انوار الحق کاکر، نخست وزیر موقت پاکستان روز جمعه یک نشست اضطراری امنیتی با روسای ارتش و استخبارات این کشور برگزار کرد.

در خلاصه ای که دفتر کاکر منتشر کرد، آمده است: «این مجمع بر عزم تزلزل ناپذیر تاکید کرد که حاکمیت و تمامیت ارضی پاکستان کاملاً مصئون از تعرض است.» در اعلامیه آمده است: «هر تلاشی از سوی هر کسی برای نقض تمامیت ارضی به هر بهانه ای، با تمام قدرت از سوی دولت پاسخ داده خواهد شد.»

اما در این اجلاس همچنین مطرح شده که پاکستان و ایران باید "به نگرانی ‌های امنیتی یکدیگر به نفع صلح و ثبات منطقه‌ ای رسیدگی کنند.»

مرتبط: پاکستان حمله ایران به خاک خود را محکوم کرد

کاکر، نخست وزیر موقت پاکستان، سفر خود به مجمع جهانی اقتصاد در داووس در سویس را پس از این تنش ها کوتاه کرد؛ تنشی که با برگزاری انتخابات سراسری سه هفته دیگر همراه شده است.

تعداد تلفات جمعی در دو سوی مرز ۱۱ نفر گزارش شده که بیشتر زنان و کودکان بوده اند. ایران و پاکستان تلفات در خاک خودشان را ملکی خوانده و تلفات حمله شان در خاک همسایه را به شورشیان نسبت داده اند.

حملات بر منطقه خشک بلوچستان انجام شده که در دو سوی مرز تقسیم شده است و جنبش های ستیزه جو در آن دهه هاست که در حال فعالیت هستند.

در روستاهای دورافتاده در نزدیکی محل حملات در ولسوالی پنجگور، جایی که ارتباط تلفن همراه به ندرت در دسترس است، نیروهای امنیتی دو کشور ایست های بازرسی ایجاد کرده اند.

مولانا محمدصادق، ۴۲ ساله، امام جماعت یک حوزه علمیه کوچک در حدود پنج کیلومتری محل، گفت: «بالگردها در بالای سرشان پرواز می کردند و به سمتی می رفتند که موشک های ایران به آنجا اصابت کرد، اما ما نمی دانستیم چه اتفاقی افتاده است.» وی به خبرگزاری فرانسه گفت که روز پنجشنبه نیز یک موشک به این منطقه اصابت کرده است.

روستاییان نگران بودند که بدتر شدن روابط بین دو طرف منجر به بسته شدن مرزها و قطع تجارت ساکنان با ایران شود؛ جایی که مردم منطقه به واردات مواد غذایی اش متکی هستند.

حاجی محمد اسلام ۵۵ ساله گفت: «اگر ایرانیان مرزها را ببندند، مردم از گرسنگی خواهند مرد و باعث ستیزه جویی بیشتر خواهد شد؛ زیرا جوانان به سازمان های تجزیه طلب خواهند پیوست.»

جدایی‌ طلبان بلوچ شورش‌ های سطح پایینی را علیه مقامات پاکستانی از منطقه فقیر و جایی که عمدتاً نفوذ حکومت کمرنگ است به راه انداخته ‌اند که برای سهم بهتری از منابع معدنی می ‌جنگند.

گروه های حقوق بشری می گویند که سرکوب شورشیان توسط ارتش پاکستان شامل ناپدید شدن اجباری گسترده و قتل های فراقانونی بوده است.

پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در سال ۲۰۲۱، ستیزه‌ جویی نیز در امتداد مرز پاکستان با افغانستان به شدت افزایش یافته است. همچنان مناطق بلوچ نشین در آنسوی مرز در ایران نیز ناآرام شده است. ایران ادعا می کند که گروه جیش العدل که در این منطقه فعال است، در حملاتی در خاک ایران دست داشته است.

rsh.aj (AFP)