پذیرایی اوباما از رییس جمهور چین: آغوش گرم و سخنان سرد

هوجين تاو در سفر قبلي اش به ايالات متحده امريکا تنها غذاي چاشت را با جورج والکر بوش رئيس جمهور آن وقت ايالات متحده امريکا صرف کرده بود. اينک از وي مطابق به پروتوکول چنان پذيرايي مي شود که اساساً براي مهمانان عالي قدر دولت ايالات متحده امريکا مطرح مي باشد؛ يعني صرف غذاي خصوصي شبانه با اوباما ، پذيرايي با اعزاز نظامي در کاخ سفيد و ضيافت دولتي . اما اين نبايد از ديده فروگذاشته شود که بين دو دولت اختلافات اساسي اي وجود دارد.

بارک اوباما به وعدۀ خود وفا کرد. او قبلاً گفته بود که در ديدار اش با هو جينتائو سکوت نخواهد کرد. همان بود که اوباما از سياست چين در قبال پول آن کشور چنين انتقاد کرد:

«من به رئيس جمهور هو گفتم اگر چين پول رايج خود را مطابق به بازار عيار سازد، ما از آن استقبال خواهيم کرد. اما من همچنان برايش گفتم که واحد پولي ين بايد هرچه بيشتر به بازار جهاني مطابقت داده شود و اين يک وسيلۀ سودمند است تا چين تقاضا در بازار داخلي را افزايش داده و خطر تورم را ضعيف بسازد. ما اميدواريم که ارزش پول رايج چين بطور فزاينده مطابق به بازار عيار گردد، تا هيچ دولتي نتواند بصورت غير عادلانه سود اقتصادي داشته باشد».

سخنان بارک اوباما، دربارهء برندۀ جايزۀ صلح نوبل، در رابطه با حراست از حقوق بشر نيز واضح و روشن بود:

«من روي مسؤوليت امريکا در برابر رعايت حقوق همه انسان هاي جهان تأکيد کردم. اين حقوق شامل حقوق بشر، آزادي هاي بيان و مطبوعات، آزادي تظاهرات و عقايد ديني اند. اين حقوق در قانون اساسي چين نيز تسجيل شده است. به باور ما حراست از اين حقوق براي همه ملت ها، بشمول چين، موفقيت هاي بيشتر و رفاه عامه را در پي مي داشته باشد».

اوباما در رابطه با مبارزه و خود اراديت تبتي ها گفت: «ايالات متحدۀ امريکا اين را مي پذيرد که تبت به چين تعلق دارد، ولي از ادامۀ مذاکرات ميان نماينده گان حکومت چين و دا لاي لاما حمايت ميکنيم، تا ترديد ها و اختلاف نظر ها رفع گردند. حفاظت از هويت و فرهنگ تبتي ها نيز شامل آن است ».

هو جينتائو نيز در نشست خبري روي اين موضوع سخن گفت. رئيس جمهور کشوري که برندۀ کنوني جايزۀ صلح نوبل در حال حاضر در زندان آن بسر ميبرد، گفت: «چين در حراست و رعايت حقوق بشر پيوسته خود را متعهد ميداند و درين راستا پيشرفت هاي بزرگي کرده است ».

رئيس جمهور چين لااقل چنين اعتراف کرد: «چين يک کشور درحال انکشاف با جمعيت عظيم است که در مرحلۀ يک ريفورم يا اصلاحات قرار دارد. درين رابطه چين هنوز با چالش هاي زياد اقتصادي روبرو است. همچنان در رابطه با حقوق بشر نيز بايد کار هاي زيادي در چين صورت بگيرد».

اما بحث روي حقوق بشر نتوانست موضوع اصلي اين ديدار را تحت شعاع قرار بدهد. مهمترين مسأله در اين ديدار اين بود که اقتصاد يک اصل مرکزي در مناسبات ايالات متحدۀ امريکا و چين و وابستگي اين دو کشور به همديگر است. ايالات متحدۀ امريکا سالانه کالا ها و خدماتي را به ارزش 100 ميليارد دالر به چين صادر ميکند، و در مورد صادرات به کانادا و مکسيکو، چين بزرگترين شريک تجارتي ايالات متحدۀ امريکا به شمار مي رود.

بر اساس ارقام ارايه شده از جانب ايالات متحدۀ امريکا جاي کار تقريباً نيم ميليون نفر با صادرات آنکشور بستگي دارد. از سوي ديگر صادرات چين به بازار ايالات متحدۀ امريکا نياز دارد. همزمان چين به بهاي 800 ميليارد دالر اسناد بهادار دولتي ايالات متحدۀ امريکا را خريداري کرده است، که هيچ کشور ديگري ايالات متحدۀ امريکا را تا اين حد مقروض خود نساخته است.

در گفت و شنود هاي پشت پرده مسأله تنها بر سر تجارت مي چرخيد.

بارک اوباما در رابطه با تجارت هردوکشور از يک "رقابت سالم" سخن گفت. وابستگي تجارتي ايالات متحدۀ امريکا و چين واضح است، اما اين دو کشور در داشتن يک مناسبات همآهنگ هنوز از هم فاصله دارند.

کريستينا بيرگمان / صفي ابراهيم خيل

ويراستار: رسول رحيم