«یافتن مکان امن در نوار غزه دشوار است»
۱۴۰۲ آذر ۱۷, جمعههمزمان با گسترش عملیات زمینی اسرائیل در جنوب نوار غزه، پیدا کردن جاهای امن به منظور پناه گرفتن برای فلسطینیها دشوارتر شده است. دهها هزار تن از ساکان جنوب غزه به دنبال یافتن جایی امن و تخلیه این منطقه هستند.
پس از دو ماه جنگ اسرائیل و حماس، ارتش اسرائیل عملیات زمینیاش را از شمال به بخش جنوبی نوار غزه گسترش داده است؛ جایی که دهها هزار باشنده محل میخواهند آنجا را ترک کرده و به جاهای امن پناه ببرند.
حنا عواد، یک زن جوان کارآفرین نیز مانند هزاران تن دیگر با خانوادهاش در روزهای نخست جنگ از شهر غزه به رفح آواره شده است. او گفت: «ما به جایی رسیدیم که دیگر هیچ جا احساس امنیت نداریم. ما شهر، خانه، خانواده، کار، آسایش، باور و حتی شهر خود را از دست دادیم.»
در اولین روزهای آغاز جنگ در ماه اکتوبر، پس از آنکه اسرائیل عملیات زمینیاش را در نوار غزه آغاز کرد، او و خانوادهاش در نزدیکی مرز مصر پناه گرفتند. اگرچه ارتش اسرائیل به ساکنان جنوب نوار غزه دستور داده تا به "مناطق امنتر" نقل مکان کنند، اما جنوب نوار غزه نیز شدیدا بمباران شده است.
وزارت دفاع اسرائیل روز چهارشنبه اعلام کرد که نیروهای اسرائیلی اکنون شهر خان یونس را محاصره کرده اند و در "قلب" دومین شهر بزرگ غزه عملیات میکنند. در روزهای اخیر، ارتش در چندین بخش این شهر اطلاعیه تخلیه صادر کرده و از مردم خواسته است که بیشتر به سمت غرب یا جنوب به رفح بروند. ارتش اسرائیل گفته که برای این کار وقفههایی در جنگ وجود خواهد داشت.
مرتبط: گروگانهای آزاد شده تایلندی: وضعیت گروگانهای اسرائیلی وخیمتر بود
قبل از وقفه یک هفتهای از ۲۴ نوامبر تا اول دسمبر، ارتش اسرائیل به ساکنان بخشهای شرقی خان یونس دستور داد که منطقه را ترک کنند. مقامات نظامی اسرائیل مدعی هستند که برخی از رهبران حماس در خان یونس مخفی شده اند؛ از جمله یحیی سنوار رهبر این جنبش که این شهر زادگاهش میباشد و متهم به سازماندهی حملات تروریستی هفتم اکتوبر است.
روز چهارشنبه، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در بیانیهای ویدیویی گفت: «نیروهای ما به همه مناطق در نوار غزه میرسند و اکنون خانه سنوار را محاصره کرده اند.» وی افزود: «بازداشت او تنها یک مساله زمانی است.»
فشار بر رفح
عواد از طریق پیام صوتی واتساپ گفت: "زندگی در رفح به دلیل افزایش تعداد آوارگانی که از خان یونس میآیند، بسیار چالش برانگیز شده است. بیشتر از همه آوارگان قبلی از شهرهای سراسر غزه هستند.» او در حالی که صدای هواپیماهای بیسرنشین اسرائیلی در پس زمینه گفتههایش شنیده میشود، ادامه داد: «پیدا کردن یک مکان واقعاً امن، دشوار است.»
در جریان وقفه یک هفتهای، ۱۱۰ گروگان اسرائیلی و خارجی که در بند حماس بودند، در ازای رهایی ۲۴۰ زندانی فلسطینی، آزاد شدند. عملیات علیه حماس در اول دسمبر توسط نیروهای دفاعی اسرائیل دوباره آغاز گردید. این سازمان از سوی ایالات متحده، اتحادیه اروپا، آلمان و شمار دیگری از کشورها به عنوان یک گروه تروریستی طبقه بندی شده است.
با از سرگیری درگیریها، ناامیدی بین ساکنان غزه بیشتر شده است. اگرچه برخی کمکهای بشردوستانه از طریق گذرگاه مرزی رفح با مصر به عنوان بخشی از توافق وقفه جنگ وارد این منطقه شد، اما این کمکها تنها به میزان بخش کوچکی از محمولههایی بود که قبل از هفتم اکتوبر به نوار غزه انتقال داده میشد. با توجه به سطح کنونی ویرانی و آوارگی ناشی از جنگ، این کمک ها برای رفع نیازمندیهای مردم غزه کافی نیست.
انتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد هشدار داده که ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه تقریبا غیرممکن شده است. در نامه او به شورای امنیت سازمان ملل آمده است: «در میان بمباران مداوم نیروهای دفاعی اسرائیل، و نبود سرپناه یا وسایل ضروری برای بقا، من پیشبینی میکنم که به زودی به خاطر شرایط ناامیدکننده، نظم عمومی به طور کامل از بین برود و حتی ارسال محدود کمکهای بشردوستانه غیرممکن شود.»
مرتبط: جنگ حماس و اسرائیل: گوترش ماده ۹۹ را در مورد غزه فعال کرد
او با فعال ساختن ماده ۹۹ منشور ملل متحد که به ندرت استفاده میشود، هشدار داد که این منازعه ممکن است تهدیدات علیه صلح بینالمللی را تشدید کند.
دشواری بیشتر برای ساکنان غزه
بر اساس گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، تخمین زده میشود که ۱.۸ میلیون نفر از ۲.۲ میلیون ساکن غزه به دلیل جنگ به اجبار آواره شده اند؛ این رقم تقریبا ۸۰ درصد از ساکنان این منطقه را تشکیل میدهد. در حالی که هزاران نفر هنوز در شمال باقی مانده اند، بسیاری به درخواست ارتش اسرائیل به جنوب رفته و در مکاتب سازمان ملل متحد پناه گرفته اند که به شدت پر شده اند. برخی نیز تلاش کرده اند نزد اقوام و نزدیکان خود رفته و یا در خیمهها و موترهای خود زندگی کنند.
حنا عواد شرایط اطراف خود را تشریح کرد و گفت: «مواد غذایی، لحاف و توشک در حال حاضر در دسترس نیست. مردم به آوارگان تازه وارد تکههای پلاستیک میدهند تا روی زمین نمانند.» او افزود: «بعضی در داخل موتر خود خوابیده اند و برخی دیگر مجبور شده اند در پیاده روهای خیابانها بخوابند. هوا زمستانی و سرد است و زندگی را حتی سختتر و دشوارتر میکند.»
بر اساس آمار منتشر شده از سوی وزارت صحت غزه که توسط حماس اداره میشود، بیش از ۱۷ هزار فلسطینی که بسیاری از آنها زن و کودک بودند، از زمان آغاز جنگ کشته شده اند. گمان میرود بسیاری دیگر مفقود شده اند که احتمالاً در زیر آوار مخروبههای جنگ مانده اند. این آمار به صورت مستقل قابل تائید نیست.
مرتبط: ملل متحد: بحران گرسنگی در نوار غزه رو به وخامت است
در مواجهه با سطح بالای تلفات فلسطینی، دولت و نظامیان اسرائیل جنگجویان حماس را به استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی متهم میکنند. ملیشههای اسلامگرای حماس در حمله به اسرائیل در هفتم اکتوبر، ۱۲۰۰ نفر را کشتند و حدود ۲۴۰ شهروند اسرائیلی و خارجی را ربودند. در حال حاضر تخمین زده میشود که حدود ۱۳۸ گروگان هنوز نزد جنگجویان حماس در غزه باشند.
فقدان اطلاعات
با گذشت دو ماه از جنگ، درخواستها از اسرائیل برای محدود کردن آوارگی و مرگ بیشتر در میان غیرنظامیان بیشتر شده است. جمعه گذشته ارتش اسرائیل با هدف هشدار به ساکنان غزه، در مورد فعالیت نظامی قریب الوقوع خود در منطقه، نقشهای را منتشر کرد که نوار غزه را به چندین منطقه تقسیم میکند. این نقشه در اینترنت موجود است، اما به خاطر محدودیت شدید و قطعی خدمات ارتباطی، دسترسی به آن برای سازمانهای غیردولتی و ساکنان غزه غیرممکن شده است.
فارس ابراهیم و خانوادهاش اهل شرق خان یونس هستند. آنها از زمان شروع جنگ چندین بار جابجا شده اند. این مرد ۴۱ ساله به دویچه وله گفت که درباره نقشه شنیده است و همچنین پیامهای تلفنی دریافت کرده که دستور میدهند از مناطق خاصی دور بماند، اما افزود: «در مجموع پیامها نامشخص هستند.» ابراهیم افزود: «ما اطلاعات را از برگهها و صحبتهای بین خود جمعآوری میکنیم. ما در مورد مکانهای خاص مطمئن نیستیم؛ زیرا به اینترنت دسترسی نداریم.»
نیروی هوایی اسرائیل نیز اعلامیههایی حاوی اطلاعات بیشتر را پخش کرده است. ابراهیم و خانوادهاش در حال حاضر به دنبال سرپناهی در مکتبی در شهر خان یونس هستند. او گفت: «علیرغم ادعاهای اطمینان از حفاظت از غیرنظامیان، بسیاری از مناطق در خان یونس همچنان مورد هدف قرار میگیرند که منجر به تلفات میشود.»
ابراهیم در پاسخ به سوالی درباره سرنوشت کسانی که در خان یونس هستند، اضافه کرد: «ابهامات وجود دارد... به ویژه به خاطر خبرها در مورد حمله زمینی احتمالی اسرائیل به تمام شهرها...»