یک‌سال پس از کشتار در زایشگاهی در کابل از عدالت خبری نیست
۱۴۰۰ اردیبهشت ۲۲, چهارشنبه
از زمانی که خانم عتیق‌الله تنها در زایشگاه یک شفاخانه در شهر کابل در یک حمله خونبار به قتل رسید و دو دختر دوگانگی‌اش بی‌مادر شدند، یک سال می‌گذرد.
آقای تنها به خبرگزاری فرانسه گفت که فرزندان‌اش غالباً بیمار می‌شوند: «شب‌ها زیاد گریه می‌کنند. داکتر می‌گوید که شیر مادر می‌توانست بسیاری از مشکلات صحی را برطرف کند.»
با وصف آنکه چند دهه جنگ زخم‌ها و صدمات عمیقی به کشور جنگ‌زده افغانستان وارد کرده است، اما قتل عام ۱۶ مادر و خانم‌‌های در حال مادر شدن در شفاخانه‌ای در دشت برچی شهر کابل، وحشت و تنفر زیادی ایجاد کرد.
سازمان‌های بین‌المللی برای محکومیت این حمله اعلامیه‌های درشتی صادر کردند و سیاستمداران افغان با تقبیح کردن این حمله وعده تامین عدالت دادند؛ اما مسئولیت این حمله را که ۲۵ کشته به جا گذاشت، هیچ گروهی به عهده نگرفت.
روز شنبه این هفته در سلسله بمب‌گذاری‌هایی در پیش‌روی مکتبی در همین منطقه شهر کابل که اغلب باشندگان آن هزاره‌های شیعه اند، بیش از ۶۰ تن کشته شدند که اکثر شان دختران مکتبی بودند.
تعداد کمی انتظار دارند که مقامات بتوانند عاملان کشتار اخیر را ردیابی کنند یا از حملات مشابه در آینده جلوگیری کنند.
از سوی دیگر، سرعت گرفتن خروج نیروهای بین‌المللی نیز باعث افزایش نگرانی‌ها شده است. نیروهای افغان بعد از خروج نیروهای ناتو باید به تنهایی از خود و جماعت‌های آسیب‌پذیر دفاع کنند.
بسیاری‌ها امیدوار بودند که حمله وحشیانه سال گذشته بر زایشگاه سرانجام ممکن است منجر به تغییراتی شود و وضعیت بهبود یابد.
به تاریخ دوازدهم ماه می سال گذشته سه مرد مسلح بر این شفاخانه یورش برده و بر مادران و زنان حامله در بسترهای شان شلیک کردند. بسیاری زنان حامله که برای زایمان به این شفاخانه آمده بودند، در اتاق‌های امن خود را مخفی کردند و یک تن از آن‌ها در این اتاق فرزندش را به دنیا آورد.
یک نوزاد که فقط چند ساعت قبل‌اش تولد شده بود، از ناحیه پا هدف شلیک قرار گرفت اما نجات یافت. چندین زن فوراً آماده کمک به این نوزادان شدند.
غزل شریفی، استاد دانشگاه که با دوستان خود به کمک این نوزادان شتافت، می‌گوید: «من خودم به عنوان مادر درد آن‌ها را حس می‌کنم.»
خانم شریفی می‌افزاید: «هیچ کسی مثل مادر (واقعی» آن‌ها نمی‌شود... اما با وجود آن هم چندین زن برای شیردهی آن‌ها به خانه‌های‌شان می‌روند.»
سازمان خیریه «داکتران بدون مرز» که این زایشگاه را به پیش می‌برد، چند هفته بعد از این حمله به کار خود در این شفاخانه پایان داد.
ایزابله دفورنی، رئیس عملیاتی داکتران بدون مرز گفت: «مهاجمان همچنین باعث محرومیت زنان و نوزادان از خدمات اساسی طبی شدند.»
مسئولیت این حمله را هیچ گروهی به عهده نگرفت و حکومت افغانستان به تکرار گروه طالبان را مقصر شناخت، اما طارق آرین سخنگوی وزارت داخله گفت که هیچ کسی در پیوند به این حمله بازداشت نشده است.
ایالات متحده امریکا مسئولیت این حمله را به گردن گروه موسوم به «دولت اسلامی» یا داعش انداخت.
دنفورنی به خبرگزاری فرانسه گفت: «شواهدی برای تایید این ادعاها ارائه نشده است. از آن زمان به بعد داکتران بدون مرز تنها معلومات شفاهی دریافت کرده است که تحقیقات حکومت افغانستان در مورد این حمله جریان دارد.»
با ادامه خروج نیروهای امریکایی و ناتو، غیرنظامیان همواره مصیبت این منازعه را متحمل می‌شوند. در حالی که مذاکرات صلح با بن بست مواجه شده است، شواهد زیادی وجود ندارد که نیروهای امنیتی بتوانند وضعیت را تغییر بدهند.
امیدواری‌ها به این که عاملان این قساوت‌ها به میز عدالت کشانده شوند نیز بسیار کمرنگ اند.
هیدر بار، یکی از مدیران شعبه حقوق زنان در سازمان دیده‌بان حقوق بشر بعد از حمله اخیر به مکتبی در کابل گفت: «چیزی که واضح است این که حکومت افغانستان در تحقیقات حملات قبلی کار قابل اعتمادی انجام نداده است.»
هیدر بار افزود: «آن‌ها باید واقعاً تلاش کنند و عاملان این حملات را مشخص سازند و به پاسخگویی بکشانند.»
عتیق‌الله تنها و خانواده‌اش هنوز هم تلاش می‌کنند تا از این تراژدی عبور کنند. او در حالی که دختران دوگانگی‌اش روی پاهایش نشسته و بازی می‌کنند، می‌گوید: «دختر بزرگ‌ترم زکیه هنوز هم مادر خود را می‌خواهد.»
اکرم مرادی، باشنده دشت برچی، یک سال بعد هم نمی‌تواند حوادث آن روز را درک کند. دخترش مریم تازه در این شفاخانه متولد شده بود که او شفاخانه را ترک کرد و در بیرون اطلاع یافت که حمله صورت گرفته است.
مرادی می‌گوید: «هیچ کسی باور نمی‌کرد که کسی به چنین مکانی حمله کند و مادران را در حال زایمان به قتل برساند.»
او فوراً خود را به شفاخانه رساند تا خانم و نوزاد خود را پیدا کند. او سراسیمه به شماره خانم خود زنگ می‌زد تا این که صدای زنگ را از داخل یک کیسه جسد در کنار خود شنید. او می‌گوید: «این غمگینترین لحظه زندگی ام بود.»
مرادی هنوز هم از ناکامی حکومت در یافتن عاملان این حمله خشمگین است: «من دیگر امیدی ندارم که آن‌ها پیدا شوند. حالا در جستجوی راهی هستم که کودکانم را از این کشور خارج کنم... من امید خود به افغانستان را از دست داده ام.»
af/nf (AFP)