یک سال پس از قتل فرخنده؛ "عدالت تامین نشده است"
۱۳۹۴ اسفند ۲۷, پنجشنبهفرخنده یک سال پیش در همین شب و روزها، در مرکز شهر کابل، پیش زیارت شاه دوشمشیره زجرکش شد. مردان خشمگین او را به اتهام سوزاندن قرآن به اندازهای لت و کوب کردند که زیر سنگ و چوب جان داد. قاتلان جسد او را سپس به آتش کشیدند.
تحقیقاتی که پس از حادثه صورت گرفت نشان داد که اتهام وارده بر فرخنده نادرست بوده است. صدها تن از باشندگان کابل و هواداران حزب همبستگی روز پنجشنبه تظاهراتی را در شهر کابل به راه انداختند و مناری را که برای یادبود فرخنده ساخته شده، افتتاح کردند. این منار در جایی ساخته شده که سال گذشته جسد فرخنده را در آن سوزاندند.
تظاهرات کنندگان با سردادن شعارهای «یک مشت خاینانند، با جهل شب روانند»، «ما همه فرخندهایم» و «ما خواهان مجازات عاملان قتل فرخنده هستیم» در مرکز شهر کابل دست به تظاهرات زدند.
انتقاد از دولت
سیلی غفار، یک تن از تظاهرات کنندگان از مجازات نشدن عاملان قتل فرخنده انتقاد کرد: «ما در همان روزهای نخست نسبت به پیگیری قضیه از سوی حکومت "وحشت ملی" بیباور بودیم و پیشبینی کردیم که این قضیه نیز مانند قضیه پغمان عاملان اصلی آن رها میشود».
"وحشت ملی" اصطلاحی است که برخی شهروندان افغانستان با کنایه "دولت وحدت ملی" را می نامند.
خانم غفار با انتقاد از حکومت گفت که عاملان قتل فرخنده مجازات نشده و حکومت به عدالت، حقوق بشر و دموکراسی باور ندارد. یکی از انتقادهای اصلی این است که برخی از عاملان این قتل بازداشت نشدهاند. خانم غفار گفت: «یک سال است که اصلا هیچ تلاشی برای دستگیری عاملان اصلی قتل فرخنده صورت نگرفته است».
اما مقامهای حکومتی گفتهاند که قاتلان فرخنده زندانی هستند و هر کدام براساس جرمی که انجام دادهاند، مجازات میشوند. لوی سارنوالی افغانستان گفته است که فیصله نهایی دوسیه فرخنده به این اداره رسیده است. بصیر عزیزی، سخنگوی لوی سارنوالی اخیرا گفت که از جمله سیزده مجرم این قضیه، سه تن هر کدام به 20 سال حبس و سایرین هر کدام به 16 سال زندان محکوم شدهاند. از این میان یک تن به ده سال حبس محکوم شده است.
رولا غنی، بانوی اول افغانستان نیز تاکید کرده است که خود دوسیه قتل فرخنده را دنبال میکند و عاملان این قتل مجازات خواهند شد.
علاوه بر این، "شبکه زنان افغان" نیز روز پنجشنبه یک گردهمایی را در پارک شهر نو کابل برگزار کرد. اعضای این نهاد میگویند با گذشت یک سال دولت نتوانسته است که عاملان قتل فرخنده را به عدالت بسپارد.
شهلا فرید، عضو هیات مدیره "شبکه زنان افغان" گفت: «مرگ فرخنده امروز یک ساله میشود. متاسفانه در یک سال دوسیه فرخنده نتوانست در محاکم افغانستان حل شود. به این مفهوم که هنوز عدالت برای فرخنده و خانواده فرخنده تامین نشده است».
به باور این فعال حقوق زن، زنان افغانستان تنها در شعارها حمایت میشوند ولی در عمل کاری برای تامین حقوق آنها انجام نمیشود.
سرنوشت خانواده فرخنده
فعالان حقوق زن میگویند برخی از عاملان قتل فرخنده حامیان قدرتمندی داشتند که تلاش میکردند با تهدید خانواده فرخنده، آنها را از تعقیب عدلی این قضیه باز دارند. بالاخره این خانواده به دلیل تهدیدهایی که وجود داشت افغانستان را ترک کرد.
خانم فرید میگوید وقتی خانواده فرخنده از تطبیق عدالت ناامید شد، مجبور شد افغانستان را ترک کند.
به باور خانم فرید بیرون شدن خانواده فرخنده از افغانستان سبب میشود تا شهروندان دیگر این کشور نیز احساس مصونیت نکنند: «ترک یک خانواده به خاطر عدم تامین امنیت یک مشکل کلان است و بحران اعتماد را به بار میآورد و زمینه فرار جوانان به خصوص دختران و زنانی که مشارکت اجتماعی سیاسی دارند برای شان ترس و هراس ایجاد میشود و مجبور میشوند افغانستان را ترک کنند».
خانم فرید افزود در صورتی که ستره محکمه و حکومت این باور را خلق نکند که عاملان قتل فرخنده مجازات میشوند، بسیاری زنان فعال مجبور میشوند برای مصون ماندن کشورشان را ترک کنند.