افغانستان؛ فرار از جنگ و گیر ماندن در سرمای مرگبار

مادر میان سال هلمندی می دانست که زمان فرار از روستای شان فرا رسیده است. یک راکت به خارج از خانه شان برخورد کرده و پسر هشت ساله او را زخمی کرد.

این مادر به درگیری بین طالبان و دولت عادت کرده بود، اما بالاخره افزایش خشونت ها در منطقه نادعلی وی را مجبور کرد تا برای امنیت خانواده اش به کابل عزیمت کند.

این مادر هلمندی گفت: «جنگ خیلی به ما نزدیک شده بود. پس از زخمی شدن پسرم، دیگر نمی خواستم آنجا بمانم». بر اساس آمار سازمان ملل متحد، امسال مهاجرت های داخلی به کابل ۳۰ درصد افزایش یافته است. این خانواده در میان هزاران روستایی افغان است که با افزایش خشونت ها در بسیاری از مناطق کشور به پایتخت پناه آورده اند.

بر اساس اطلاعات سازمان بین المللی مهاجرت، فقط در شش ماه گذشته ۲۵۰۰۰ نفر وارد کابل شده اند. با شروع زمستان سخت بسیاری از آنها پناهگاه مناسب و امکانات گرمایشی ندارند.

کابل شهری با ارتفاع زیاد از سطح بحر که توسط کوه ها احاطه شده، در حال حاضر بین شش تا هفت میلیون نفر باشنده دارد؛ بسیار بیشتر از ظرفیت اصلی اش که فقط یک میلیون نفر می باشد. ۸۰ درصد از مناطق مسکونی پایتخت افغانستان در مناطق بدون زیرساخت رسمی، آب و برق زندگی می کنند.

داوود سلطان زوی، شهردار این شهر به بنیاد تامسون رویترز گفت: «از نظر فیزیکی، فضای بسیار کمی برای آمدن مردم به کابل وجود دارد. خانه کافی وجود ندارد، هیچ چیز آماده نیست.» وی اضافه کرد: «اردوگاه های آوارگان می توانست در تابستان کافی باشد، اما زمستان های ما سخت است. برای این خانواده ها حتی زنده ماندن نیز دشوار است.»

کابل کدام اردوگاه رسمی برای آواره های تازه وارد ندارد؛ زیرا آنها اغلب به دنبال مناطقی هستند که اقوام یا افرادی از همان ولایت شان قبلاً در آنجا سکونت گزیده باشند. اداره مهاجرت و عودت کنندگان افغانستان ۵۴ مورد از این مناطق را در سطح شهر کابل شناسایی کرده است.

محمد حسین، مدیر منطقه ای در سازمان خیریه آلمانی "کمک به گرسنگان جهان" که به تازه واردان آواره کمک می کند، گفت: «این خانواده ها در خیمه ها، ساختمان های ویرانه یا خانه های ساخته شده از گل و چوب که با پلاستیک پوشیده شده اند، زندگی می کنند.» وی افزود: «چالش های عمده آنان کمبود غذا و وسایل گرمایشی است.» به گفته وی "مردم همچنان فرار خواهند کرد" چراکه هزاران غیرنظامی از درگیری های شدید در ولایت هایی مثل هلمند متاثر شده اند.

سازمان ملل تخمین می زند که بیش از ۵۰۰۰ خانواده فقط در ماه اکتوبر از هلمند آواره شده اند. دفتر بازرس ایالات متحده امریکا برای بازسازی أفغانستان یا "سیگار" نیز گفته حداقل ۲۰ درصد از مناطق مرکز هلمند اکنون تحت کنترل طالبان است.

نبردها در این ولایت جایی که ایالات متحده و سربازان بریتانیایی سال ها برای پاکسازی طالبان و از بین بردن مزارع کشت کوکنار جنگیدند، بار دیگر در حالی شدت یافته که مذاکره کنندگان دولت افغانستان و شورشیان طالبان تلاش می کنند در گفتگوهای صلح پیشرفت کنند.

مادر میان‌سال هلمندی بیرون از کلبه کوچک ساخته شده از گل با سقفی پایین و کف خاکی که فرزندانش در آن ساکن هستند، اضافه کرد: «ما در وسط تیراندازی بودیم. شوهر من که یک دهقان بود، به کارش ادامه می داد. اما او هم بالاخره به ما گفت از اینجا برویم تا امنیت داشته باشیم».

بسیاری از افغان ها می ترسند که وضع بدتر شود. اما اردوگاه غیررسمی در حومه کابل که آذر اکنون آن را خانه می نامد نیز امنیتی که او هنگام فرار انتظار داشت را فراهم نمی کند.

خشونت و حملات تروریستی در پایتخت افزایش یافته، جرایم جنایی به امری عادی تبدیل شده و تامین غذا و سوخت برای خانواده بسیار دشوار گردیده است.

این خانواده که توانایی تهیه چوب و زغال را ندارد، با صورت های پوشیده میان دود غلیط ناشی از سوزاندن پلاستیک نشسته و دستان خود را به سمت آتشی گرفته اند که در وسط اتاق کوچک شان روشن است.

میلیون ها نفر با سوزاندن چوب، زغال سنگ یا حتی پلاستیک و تایرهای موتر خانه های شان را گرم می کنند. حتی هوای بیرون پایتخت افغانستان نیز به شدت آلوده و کشنده شده است. شهری که توسط کوه هایی بلند احاطه شده و به کاسه ای پر از گازهای سمی تبدیل شده است.

این خانواده هلمندی امیدوارند که بتوانند به خانه شان در هلمند بازگردند. اما داوود خان، همسایه شان که بیش از یک دهه است در این اردوگاه زندگی می کند، گفت اکثر کسانی که به این منطقه آمده اند، دیگر بازنگشته اند. وی گفت: «من ۱۴ سال پیش از جنگ در هلمند فرار کردم و هنوز هم اینجا هستم. این شهر برای همه مردم آماده نیست، اما این کشور در حال جنگ است. مردمی که از جنگ فرار می کنند، دیگر به مناطق جنگی برنمی گردند.»

rsh/af (Reuters, Infomigrants)