آیا کوماندوهای سابق افغانستان به جبهه مقاومت پیوسته اند؟
۱۴۰۱ فروردین ۱۶, سهشنبهاداره بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارش سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ خود از پیوستن شماری از پرسونل نیروهای امنیتی حکومت پیشین به جبهه مقاومت ملی افغانستان خبر داده است.
در این گزارش آمده است که «براساس معلومات آژانس استخبارات دفاعی، پرسونل نیروهای امنیتی سابق افغانستان به شمول سربازان فرماندهی عملیاتهای ویژه اردو، 'تقریباً به صورت یقینی' به جبهه مقاومت افغانستان پیوسته اند یا برای فرار از اعدام یا زندانی شدن توسط رژیم طالبان مخفی شده اند.»
بیشتر بخوانید: دیده بان حقوق بشر: بیش از ۱۰۰ نیروی امنیتی افغانستان «کشته و یا ناپدید شده اند»
واحد کوماندو، نیروی مجرب و نخبه دولت پیشین افغانستان بود که اکثراً توسط نیروهای خارجی آموزش دیده و در عملیاتهای خود علیه طالبان عمدتاً موفق بود و همواره از یک جا به جای دیگری به عملیات میرفت. به همین دلیل هم تصور بر این است که این نیروها بیشتر از دیگران در معرض انتقامگیری طالبان قرار دارند.
در هنگام سقوط شهر کابل به دست طالبان، امرالله صالح معاون اول رئیس جمهور پیشین افغانستان به ولایت پنجشیر رفت و همراه با احمد مسعود اعلام مقاومت کرد. گزارشهایی وجود داشت که شماری از اعضای نیروهای دولتی نیز با صالح به پنجشیر رفته و در کنار این جبهه میجنگند، اما این مقاومت زیاد دوام نیاورد و پنجشیر به دست طالبان افتاد.
به دنبال سقوط حکومت، نیروهای امنیتی این کشور نیز فروپاشیدند و پراکنده شدند. بسیاری آنها یا از کشور خارج شده و یا در خفا زندگی میکنند.
بیشتر بخوانید: یک عضو نیروهای حکومت پیشین: عفو عمومی دروغ است
شماری از سربازان کوماندوی حکومت پیشین که با دویچه وله به شرط فاش نشدن هویت شان صحبت کردند، تائید نمودند که از دست طالبان به تنگ آمده اند و مهاجرت یا پیوستن به جبهه مقاومت چیزی است که اغلب آنها در مورد آن فکر میکنند.
یکی از این کوماندوهای سابق که حالا در افغانستان مخفیانه زندگی میکند، گفت: «طالبان بعد از حاکمیت شان نیروهای کماندو و قطعات خاص حکومت پیشین را تحت نامهای مختلف اختطاف و شکنجه کردند و یا به قتل رساندند که این عملکرد طالبان باعث شد تا شمار زیادی از این نیروها یا به کشورهای همسایه مهاجر شوند و یا به گروه جبهه مقاومت بپیوندند.»
این سرباز سابق کوماندو گفت که طالبان به عفو عمومی که اعلام کرده بودند پابند نیستند و به این خاطر «ناچار شده است» تا به جبهه مقاومت بپیوندد.
در ماههای اخیر گزارشهای زیادی از اختلاف و قتل سربازان دولت سابق به نشر رسیده است، اما طالبان دست داشتن در این قتلها را رد کرده و آنها را به دشمنیهای شخصی نسبت میدهند. در تازهترین مورد یک داکتر اردوی ملی سابق در هرات پس از اختطاف، کشته و جسدش سوزانده شده است.
ملل متحد در ماه جنوری امسال گزارش داد که اتهامهای موثقی در مورد کشتن ۱۰۰ تن از کارمندان و نیروهای حکومت پیشین توسط طالبان وجود دارد.
یک تن دیگر از سرباز سابق کوماندو به دویچه وله گفت که در پی خشونتهای طالبان، شماری از سربازان کماندوی سابق «ناچار شدند تحت قالب گروههای کوچک به مناطق کوهستانی ولایتهای تخار، تالقان و پنجشیر» جا به جا شوند.
این سرباز سابق که حالا در کنار جاده دستفروشی میکند و میخواهد هویتاش مخفی بماند، افزود: «ما احتیاط میکنیم که مورد تهدید این افراد قرار نگیریم. هیچ احساس امنیت وجود ندارد و طالبان شرایطی را آماده نساختند که ما مشکل خود را و یا درد خود را با آنها شریک نماییم. این باعث شد تا شماری از ما به کشورهای ایران و ترکیه مهاجر شوند و شماری دیگر به کارهای شاقه و یا مخالفت با آنها روی بیاورند.»
یک فرمانده نیروهای کوماندوی حکومت سابق در شرق افغانستان که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، گفت که «تعداد محدودی» از کوماندوها به جبهه مقاومت پیوسته اند.
او که زمانی رهبری ۷۰ سرباز کوماندو را به عهده داشت و حالا مخفیانه زندگی میکند، به دویچه وله گفت: «روزهای اول تعداد محدودی به آنجا (نزد جبهه مقاومت) رفتند. دو سرباز من هم ابتدا به مقاومت پیوستند، اما بعد راه شان را جدا کردند و به ایران رفتند. همه رفقای ما یا کشور را ترک میکنند یا مخفیانه زندگی میکنند.»
یک سرباز سابق دیگر کوماندی که در یک ولایت مرزی زندگی میکند، به دویچه وله گفت که چندین بار از او دعوت شده است تا به جبهه مقاومت بپیوندد، اما او نپذیرفته است: «بارها از من خواسته شده است که مقاومت کنم، اما زندگی راحت را انتخاب کرده ام. کسانی که جانشان در خطر جدی است، در اثر فشارهای طالبان یا فرار کرده اند یا به مقاومت پیوسته اند.»
صبغتالله احمدی، سخنگوی جبهه مقاومت مدعی شد که اکثریت نیروهای امنیتی و قطعات خاص کماندوی حکومت سابق با این جبهه مدغم شده و در حال نبرد با گروه طالبان میباشند.
او به دویچه وله گفت: «طالبان برخلاف تعهدات شان اکثریت نیروهای امنیتی را مورد بازداشت، شکنجه و آزار و اذیت قرار داده و یا به نحوی به قتل رساندند و مبارزه ما تا آزادی کشور از تسلط این گروه ادامه دارد.»
اما وزارت داخله طالبان در کنار رد گزارش اداره بازرس ویژه امریکا، جبهه مقاومت را به نشر «گزارشهای بی اساس» متهم کرد.
عبدالنافع تکور، سخنگوی وزارت داخله طالبان گفت: «جبهه مقاومت تنها در فیسبوک حضور دارد و به تبلیغات فیسبوکی میپردازد. در عمل این گروه برای طالبان خطری ایجاد کرده نمیتواند.»
بیشتر بخوانید: جبهه ملی: افغانستان آزمایشگاه نظامهای استبدادی است
هرچند طالبان مدعی اند که جبهه مقاومت «وجود فزیکی» ندارد، اما این جبهه همه روزه از درگیریهایی با طالبان در برخی ولایتهای شمالی خبر میدهد. به دلیل عدم حضور خبرنگاران و محدودیتهای وضع شده از سوی طالبان بر فعالیت رسانهها، این خبرها از سوی منابع مستقل قابل تائید نیستند.
گفته میشود که رهبران جبهه مقاومت در خارج از افغانستان زندگی میکنند و مشخص نیست که تا چه اندازه از نظر سیاسی و نظامی منسجم و ساختارمند شده است. نشانههایی از گردهم آمدن سیاستمداران ضد طالبان زیر یک چتر سیاسی نیز دیده نمیشود.
برخی تحلیلگران نیز به همین نکته اشاره میکنند که جبهه مقاومت تا به حال نتوانسته به شکلی خود را سر و سامان بدهد که شمار زیاد نیروهای امنیتی حکومت پیشین را جذب نماید.
اسدالله ندیم، کارشناس امور نظامی در افغانستان گفت: «جبهه مقاومت تا هنوز ظرفیت جذب تمام کماندوها را که در نظام سابق فعالیت داشتند ندارد، چون این سربازان بیکار هستند و معاش نیاز دارند؛ اما در صورتی که این ظرفیت را پیدا کند، جبهه مقاومت میتواند یک جبهه قوی را بسازد و تمامی حملات طالبان را دفع کند، چون کماندوها افراد با تجربه و مسلکی هستند.»