بانک مرکزی: ثبات ارزش افغانی را با توزیع دالر حفظ میکنیم
۱۳۹۴ آذر ۲, دوشنبهسال گذشته یک دالر در برابر 58 افغانی تبادله میشد اما امسال هر دالر با 68 افغانی تبادله میشود. هم عمده فروشان و هم پرچون فروشان در افغانستان با کاهش ارزش افغانی، قیمت اجناس را بلند میبرند و استدلال میکنند که اجناس را به دالر میخرند.
این در حالی است که ماموران دولت و کارگران معاش و درامد ثابت به افغانی دارند. به این ترتیب، این مردم اند که فشار کاهش ارزش افغانی را تحمل میکنند، آن هم در آستانه سرمای زمستان و اوج بیکاری.
سیر نزولی ارزش افغانی
مقامها در بانک مرکزی افغانستان میگویند کاهش ارزش افغانی در برابر دالر از دو سال پیش آغاز شده بود. زمانی که کشورهای عضو ناتو روند خروج سربازانشان را از افغانستان آغاز کردند.
خلیل صدیق، رئیس بانک مرکزی افغانستان روز دوشنبه (2 قوس/ 11 نوامبر) در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: «حدود 120 هزار قوای خارجی از این کشور برآمدند. اینها همه مصارف داشتند، دالر میآوردند و این دالر در جریان قرار میگرفت. ما حالا در جنگ هستیم. جنگی که تولید، اقتصاد و انسان را از ما میگیرد.»
آقای صدیق گفت رشد ناخالص داخلی افغانستان در دوسال اخیر به دلیل شدت جنگها به شدت ضربه دیده است. او افزود که افغانستان تولیدات داخلی ندارد و بیشتر مواد خود را از کشورهای همسایه وارد می کند که در چنین حالتی ممکن نیست ارزش پول افغانی ثابت نگهداشته شود.
سیاست پولی افغانستان
در سیزده سال گذشته بانک مرکزی افغانستان از سیاست توزیع پول در بازار استفاده کرده و ارزش افغانی را ثابت نگهداشته بود اما به نظر میرسد حالا این بانک توانایی توزیع دالر کافی برای ثابت نگهداشتن ارزش پول افغانی را ندارد.
آقای صدیق گفت: «ارزش دالر در برابر سایر اجناس در مارکیت نظر به عرضه و تقاضا تعیین میشود. اما هرگاه این تحولات به حدی باشد که مستهلکین و اقتصاد را ضربه بزند، بانک با در نظرداشت اوضاع موجود خود در مارکیت مداخله میکند.»
رئیس بانک مرکزی افزود که در 12 سال اخیر بانک مرکزی همیشه پول دالر را در بازار لیلام کرده تا ارزش پول افغانی را ثابت نگهدارد. آقای صدیق گفت بورد صندوق جهانی پول هفته گذشته وضعیت پولی افغانستان را مورد ارزیابی قرار داد و سیاست پولی این کشور را تایید کرد.
آینده پول افغانی
با خروج نیروهای خارجی و کاهش کمکهای جهانی به افغانستان، این نگرانی وجود دارد که کاهش ارزش افغانی، اقتصاد مردم را تضعیف خواهد کرد. اما مسئولان بانک مرکزی گفتند حکومت برنامههایی را روی دست دارد تا جلو تنزیل ارزش افغانی را بگیرد.
بانک مرکزی میگوید در صورتی که برنامههای اقتصادی حکومت تطبیق شود، مردم افغانستان در سال 1395 سال بهتری خواهند داشت و ثبات نسبی پول افغانی حفظ خواهد شد. آقای صدیق گفت لیلام پول برای ثبات ارزش افغانی نیز ادامه خواهد یافت: «بانک مرکزی با پالیسی که تاکنون برای لیلام اسعار داشته، با درنظرداشت شرایط مارکیت و امکانات و تحلیل از وضع، به لیلام اسعار دوام خواهد داد.»
رییس بانک مرکزی تصویر روشنی از آینده پول افغانی نداد. او گفت که ارزش پول افغانی وابسته به شرایط، و وضعیت اقتصادی است و مشخص نیست که سیر نزولی ارزش افغانی ادامه خواهد یافت یا خیر.
براساس اظهارات مسئولان بانک مرکزی، شایعاتی که در مورد کاهش ارزش افغانی در بازارها به راه میافتند، بر ثبات پولی تاثیر دارد. برخی از نمایندگان پارلمان گفتهاند که بانک مرکزی دالر را نه در بازار بلکه برای حلقه خاصی توزیع میکند و به همین دلیل توزیع دالر در بازار منجر به ثبات پولی نمیشود.
اما آقای صدیق این شایعات را رد کرد و افزود که لیلام دالر برای تمام افراد و صرافانی صورت میگیرد که توانایی خرید آن را دارند.