تخلیه ناتمام؛ زندگی زنان ورزشکار در سایه ترس و تحقیر
۱۴۰۳ مرداد ۲۶, جمعهندا «نام مستعار» زنی است که ۱۶ سال زندگی اش را وقف یک رشته ورزشی کرد و امیدهایش به ورزش گره خورده بود. او بیش از ده سال عضویت تیم ملی را داشت و می خواست به نمایندگی از زنان افغانستان در میادین بین المللی حضور یابد.
اما امروز با محدودیت های روز افزون طالبان تلاش می کند نامرعی بماند و به دلیل زن بودن حتی از حضور در اجتماع افغانستان منع شده است.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
از ندا پرسیدم که زندگی تحت حاکمیت طالبان چگونه می گذرد؟ او پس از یک سکوت طولانی گفت که «با این سوال گلویم را بغض گرفت، به خدا می سپاریم.»
علاوه بر مشکلات امنیتی، ندا از چالش های روانی سخن گفت و افزود: «همه روحیه، روش و احساساتم در گلویم خفه شده است. آدم به یک روانی مبدل می شود وقتی می بیند که من چی بودم و چی شدم؟»
آمنه نیز ورزشکاری دیگری است که بیش از یک دهه برای تیم های ملی افغانستان خدمت کرده است. او قبل از حاکمیت طالبان در سال ۲۰۲۱، به عنوان معلم برای دانش آموزان دختر نیز ورزش را آموزش می داد. از آنجا که او همزمان با فرصت های حرفوی امکان کار را نیز از دست داده است از وضعیت ناگوار اقتصادی شاکی است.
آمنه می گوید: «تلاش کردم از افغانستان بیرون شوم، یکبار تا پاکستان هم رفتم اما بنابر مشکلات اقتصادی مجبور شدم برگردم.»
به گفته او، بنابر جنسیت اش از ورزش، کار و حضور در اجتماع محروم شده است. بنابر این در حین محدودیت ها با چالش های اقتصادی برای زنده ماندن مبارزه می کند.
روایت سحر نیز جنبه های دیگر زندگی زنان ملی پوش افغان را در سایه حاکمیت طالبان بیان می کند. سحر زنی است که در اولین روزهای سقوط دوره اول طالبان آغاز به ورزش کرده است.
او بنیانگذار اولین تیم ورزشی مکتب اش در یکی از ناامن ترین مناطق افغانستان بود، جایی که ورزش برای زنان یک تابو پنداشته می شد و ورزشکاران مجبور بودند فعالیت شان را به گونه پنهانی ادامه دهند.
سحر به تیم ملی راه یافته بود و تلاش می کرد نقطه ارتباطی میان دختران ورزشکار منطقه اش و دنیای بیرون باشد. اما دوره اوج ورزش زنان در میادین بین المللی با آمدن طالبان بر سر قدرت پایان یافت و سحر همانند ندا و آمنه نگران جان خود است.
سحر می گوید «بعد از آمدن رژیم سیاه طالبان حتی فکر آدم اجازه نمی دهد به ورزش بیاندیشیم. برای اینها زنی که ورزش می کند، حتی مسلمان نیست».
به گفته سحر، پس از آمدن طالبان تاکنون سه بار مورد حمله فیزیکی مردم محل و افراد ناشناس قرار گرفته است. او به دویچه وله تصاویری را فرستاد که بدنش ضربه فیزیکی دیده و کبود شده است. سحر می افزاید: «در یک حمله با وسیله ای برنده به سورین ام زدند و زخمی شدم.»
به گفته سحر افراد مخالف ورزش زنان با قدرت گیری یک گروه تندرو جرات بیشتری گرفته اند و ورزشکاران شناخته شده را مورد حمله قرار می دهند. او همچنان فکر می کند که برخی مردم در مناطق قبلا ناامن با طالبان ارتباط داشتند و در شناسایی افراد به طالبان کمک می کنند.
سحر و خانواده اش تاکنون بارها از یک جا به جای دیگر کوچ کرده اند و تلاش می کنند از دید حاکمان فعلی افغانستان دور باشند. با این حال سحر از فشارهای اجتماعی نیز سخن می گوید: «فامیل هم برایم می گویند که اگر اینکارها را نمی کردی چرا ما امروز مورد آزار و اذیت قرار می گرفتیم؟ حال هیچ دلیلی برای گفتن ندارم، مجبور هستم بشنوم و خاموش بمانم».
چرا این قهرمانان فراموش شده از تخلیه بازماندند؟
ندا می گوید که کشور کانادا به آنان پیشنهاد تخلیه و همکاری را داده بود اما او و نوزادش به دلیل نداشتن پاسپورت نتوانستند از افغانستان بیرون شوند. آمنه و سحر نیز به همین دلیل از روند تخلیه بازمانده اند.
به گفته آمنه در نخست به آنان وعده داده شد که بدون پاسپورت هم می توانند از افغانستان بیرون شوند. اما با گذشت زمان تیم های دخیل در روند تخلیه تنها ورزشکاران دارای پاسپورت را کمک کردند. حالا این زنان همزمان با بحران های اقتصادی و بشری ناشی از محدودیت های طالبان با ده ها چالش مواجه اند.
علاوه بر امیدهای شکسته و تخلیه نافرجام وضعیت فعلی افغانستان نیز سنگینی چالش های روانی را برای این زنان ورزشکار افزایش داده است.
سحر می گوید «حالا که درست تغذیه نمی توانم، ناتوانی ها در وجودم روز به روز زیاد می شود. پوکی استخوان پیدا کردم.»
سحر از مشکلات جدی روانی شکایت دارد و می گوید که «اینقدر حالت روحی و روانی ام خوب نیست که نمی توانم حرف هایم را منسجم کنم. حافظه ام روز به روز از دستم می رود.»
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
در بحبوحه المپیک تابستانی در پاریس، ده ها ورزشکار زن در افغانستان به دور از میادین ورزشی رویاهای شان را دفن می کنند. سه دختر افغان از تیم های مهاجرین در رقابت های المپیک اشتراک کردند. اداره طالبان گفته است سه زن ورزشکار را که به نمایندگی از افغانستان در المپیک پاریس شرکت میکنند به رسمیت نمیشناسد.
نوت: بنابر دلایل امنیتی در این گزارش از نام های مستعار استفاده شده است.