جنگ ده ساله؛ هزینه فراوان و دستاوردی شکننده

بارک اوباما، رییس جمهور امریکا روز جمعه، 7 اکتبر / 15 میزان، یاد کسانی را که در جنگ ده ساله در افغانستان کشته شدند، گرامی داشت و گفت: "ده سال پیش از امروز، در واکنش به حملات تروریستی یازدهم سپتمبر، کشور ما به جنگ علیه القاعده و حامیانش یعنی طالبان در افغانستان رفت".

رییس جمهور امریکا، جنگ ده ساله در افغانستان را "دهه فداکاری" نامید و افزود: "بیش از نیم میلیون نفر از زنان و مردان [امریکا] شجاعانه در افغانستان به خدمت پرداختند تا کشورمان را امن نگه دارند".

بارک اوباما همچنان گفت: "ما یاد تقریبا 1800 امریکایی وطندوست و بسیاری از نیروهای ائتلاف و افغان را گرامی می داریم که برای امنیت و آزادی مشترک ما، نهایت فداکاری را در افغانستان انجام دادند".

روز 7 اکتبر سال 2001، هواپیماهای امریکایی ده ها راکت کروز و بمب های هدایت شونده به اهداف استراتیژیک طالبان در کابل و دیگر شهرهای افغانستان شلیک کردند. که در نتیجه آن، در طی چند هفته، رژیم طالبان در یورشی به نام "عملیات آزادسازی" سقوط کرد. جنگجویان طالبان گریختند و مردم افغانستان که تحت سرکوب شدید آن رژیم قرار داشتند، به شادی و پایکوبی پرداختند.

وزارت دفاع امریکا، پنتاگون هزینه جنگ ده ساله را حدود 323.2 میلیارد یورو برآورد کرده است. علاوه بر این، پژوهشگران دانشگاه براون شمار کشته شدگان این جنگ را به شمول نیروهای خارجی و افغان، افراد ملکی، شورشیان و دیگر افراد، حداقل 33877 تن تخمین زده اند. بر اساس اطلاعات پنتاگون، از این شمار 1788 تن از نیروهای امریکایی کشته و 14342 تن زخمی شده اند.

در همین حال، مقامات امریکایی در تلاش هستند تا از طریق سیاسی به این جنگ طولانی خاتمه دهند.

جنرال مک کریستال، فرمانده سابق نیروهای امریکایی در افغانستان، در سالگرد آغاز جنگ به آگاهی اندک نیروهای خارجی از افغانستان اشاره کرد و گفت: "ما به اندازه کافی نمی دانستیم و هنوز هم به اندازه کافی نمی دانیم". او افزود که ایالات متحده و متحدانش "به طور وحشت آوری نگاه سهل انگارانه" به تاریخ معاصر داشته اند.

مک کریستال یاد آور شد: "وقتی ما [به افغانستان] رسیدیم، به طور تاسفباری بی اطلاع بودیم. ما همچنان وسایل دستیابی به اطلاعات را نداشتیم، [مثلا] ما به زبان آنان سخن گفته نمی توانستیم".

او در سخنان خود همچنان اشاره کرد که اشغال عراق سبب شد تا مسائل "دشوارتر شوند، چرا که نگاه دنیای اسلام را به تلاش های امریکا تغییر داد".

این جنرال بازنشسته امریکایی توضیح داد که اعزام ده ها هزار نیرو به عراق و هزینه میلیاردها دالر برای سرنگونی صدام حسین، این فرصت را به طالبان داد تا از حالت پراگنده به جنگجویان سازمان یافته تبدیل شوند.

اوباما در مراسم ده سالگی آغاز جنگ افغانستان گفت که ایالات متحده "جنگ امروز را با مسوولیت و از یک موضع قدرت پایان می دهد"؛ اما او همچنان هشدار داد که "چالش های بیشماری" هنوز باقی است.

در همین حال، حامد کرزی گفته است که دولت او و نیروهای ناتو تحت رهبری امریکا "در تامین امنیت برای مردم افغانستان بسیار بد عمل کرده اند و این بزرگترین کمبود دولت ما و شرکای بین المللی ما می باشد".

حدود 140 هزار نیروی خارجی اکنون در افغانستان حضور دارند. قرار است این نیروها تا پایان سال 2014 افغانستان را ترک کنند. اما هنوز برخی کارشناسان در مورد توانایی نیروهای افغان در تامین امنیت شک دارند و نگرانند که مبادا افغانستان بار دیگر به ورطه جنگ داخلی بیفتد.

فرانس پرس / عاصف حسینی
ویراستار: پروانه علیزاده