آیا جنگجویان طالبان با بی‌هدفی مواجه اند؟
۱۴۰۰ مهر ۲۰, سه‌شنبه
در نیمه ماه آگست جنگجویان طالبان نیروهای پیشین حکومت را که از حمایت بین المللی برخوردار بودند، به صورت برق آسا سرنگون کردند. به این ترتیب جنگجویان طالبان که سال‌های طولانی را در جنگ‌های چریکی و غالباً در مناطق روستایی سپری کرده بودند، به شهرها و پایگاه‌های منظم به جا مانده از اردوی پیشین کشاند.
به گفته یکی از فرماندهان طالبان حالا این گروه شبه نظامی می‌خواهد «نیروهای امنیتی قوی» تشکیل دهد. با این حال، او و دیگر رهبران این گروه در تقلای مشخص کردن اهداف خود هستند، زیرا دشمنان اصلی آنها میدان جنگ را ترک کرده اند.
عثمان جوهری، فرمانده با سابقه نیروهای ویژه طالبان در ولایت دورافتاده شرقی نورستان در شرق افغانستان به دویچه وله گفت: «واحدهای نیروهای ویژه طالبان نه تنها برای مقابله با حکومت قبلی بلکه برای مقابله هر گروهی که خطر محسوب می‌شود مانند داعش، ساخته شده اند.»
طالبان بعد از این با کی می‌جنگند؟
در حالی که گروه داعش از سال ۲۰۱۵ تاکنون در افغانستان فعال است، ولی فعالیت این گروه بیشتر در ولایات کابل، ننگرهار و کنر محدود است.
طالبان در گذشته در این این ولایات عملیات هایی را بر ضد داعش راه اندازی کرده و از زمانی که این گروه قدرت را تصرف کرده نیز به این عملیات ها ادامه می‌دهد.
با این حال این عملیات ها به اندازه ای نیستند که همه نیروهای طالبان را مصروف نگهدارند. گروه داعش در ولایت نورستان تا حالا حمله‌ای را انجام نداده است.
جنت، عضو نیروهای ویژه طالبان در ولایت نورستان گفت: «در نورستان هیچ داعشی وجود ندارد. در حال حاضر هیچ مخالفی در این ولایت وجود ندارد.»
جوهری هم گفت که تهدیدها «نسبت به گذشته حالا کاهش یافته و این تهدیدها کمتر از یک درصد است.»
با این حال او افزود که افغانستان «مانند کشورهای دیگر به یک ارتش قوی نیاز دارد» تا از خود در برابر هر کسی که تهدید تلقی شود، دفاع کند.
جوهری در پاسخ به سوالی در مورد تهدیدهای مشخص در برابر طالبان و یا حکومت خود خوانده امارت اسلامی گفت: «زمان پاسخ خواهد داد.» با این حال او افزود با خروج امریکا بزرگترین دشمن خارجی طالبان از بین رفت.
مانند سایر مقامات طالبان، جوهری گفت که این گروه هیچ تهدیدی را متوجه کشورهای دیگر نمی‌کند و پلان این گروه صرف در افغانستان محدود می‌شود.
پلان طالبان چیست؟
نبود وضاحت در باره اهداف جنگجویات طالبان بعد از شکست حکومت قبلی افغانستان تنها به نورستان محدود نمی‌شود.
به عنوان مثال، پس از آنکه طالبان واحدهای جدید نیروهای «استشهادی» را در ولایت‌های شمال شرقی بدخشان، تخار و کندز برای حفاظت از افغانستان در برابر «دشمنان» اعلام کردند، منابع محلی در بدخشان به دویچه وله گفتند که طالبان مشخص نکرده اند که این دشمنان چه کسانی هستند و هنوز مشخص نیست که این واحدها دقیقاً چه می‌کنند.
به گفته یکی از اعضای طالبان، در نبود یک دشمن و ماموریت مشخص، نیروهای ویژه طالبان در نورستان مشغول آموزش نظامی، آموزش دینی، یادگیری رانندگی وسایط سنگین و تعمیر و نگهداری ساختمان هستند. جوهری گفت که آنها همچنین گشت می‌زنند، اما فقط در نزدیکی محل زندگی خود.
نیروهای آماده طالبان
با وجودی که طالبان فرماندهانی را برای قطعات نظامی جدید خود به تاریخ ۴ اکتوبر اعلام کردند، ولی ساختار این نیروها هنوز مشخص نیست.
جوهری گفت پیش از این طالبان قدرت را از حکومت قبلی بدست گیرد، جنگجویان این گروه از کمیسیون نظامی پیروی می‌کردند و این کمیسیون نظامی برای تمام نظامیان طالبان پاسخگو بود.
جوهری گفت که از اواخر ماه سپتمبر به این سو «ما منتظر هستیم تا مشخص شود که تحت امر وزارت دفاع و یا وزارت داخله فعالیت خواهیم کرد.»
وزارت داخله حکومت سرنگون شده پاسخگوی حفظ نیروهای ویژه پولیس در سراسر افغانستان بود. وزارت دفاع در مجموع بر تمام نیروهای نظامی کنترول نداشت. معلوم نیست که طالبان نیز براساس همین ساختار فعالیت خواهند کرد یا برنامه دیگری دارند.
یک تحلیلگر امنیتی مستقر در افغانستان به شرط ناشناس ماندن به دلایل امنیتی، به دویچه وله گفت: «در حالی که گزارش‌های مربوط به ساختارهای نظامی نامشخص از سراسر کشور فراوان است، این بیشتر در کابل مشهود است، به عنوان مثال، چندین فرمانده ادعا می‌کنند که مسئول یک منطقه یا یک بخش هستند.»
این تحلیلگر می‌گوید: «وقتی این فرماندهان از مناطق مختلف کشور می‌آیند، این معمول است که ادعاهای رقابتی می‌تواند منجر به اختلافات سیاسی، گاهی حتی خشونت‌آمیز شود.»
الیزابت ترلکلد، مدیر برنامه جنوب آسیا در مرکز استیمسون در واشنگتن دی سی، به دویچه وله گفت: «گذار از جنگ به حکومت داری برای گروه‌هایی مانند نیروهای خاص طالبان به ویژه چالش برانگیز است.»
ترکلد افزود: «آنها در تأمین اهداف نظامی طالبان کلیدی بودند، اما مأموریت آینده آنها در حال حاضر که جنگ تا حد زیادی پیروز شده است، چندان مشخص نیست. در حالی که طالبان در حفظ انسجام مهارت خود را ثابت کرده اند، ادامه این کار در آینده مستلزم تعیین نقش آنها خواهد بود.»
فرانس مارتی، کابل/ ح. س.