جوانان: بیکاری مشکل اصلی ماست

سید مخدوم رهین، وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان روز چهارشنبه (30 اسد/ 21 آگست) در مراسمی که به مناسبت روز جهانی جوانان در کابل برگزار شده بود، از جوانان ستایش کرد که با وجود کمبود امکانات، خوب درخشیده اند. او به ویژه از پیشرفت جوانان در بخش های ورزشی، هنری و روزنامه نگاری یاد کرد.

در حال حاضر تنها نهادی که رسماً برای حل مشکل جوانان کار می کند، معینیت جوانان در چوکات وزارت اطلاعات و فرهنگ است. اما انتقادهای زیادی وجود دارد که این ریاست برنامه مشخصی برای بهبود زندگی جوانان ندارد.

روز بین المللی جوانان امسال در افغانستان با شعار «جوانان و مهاجرت» تجلیل شد. صدها جوان افغان برای یک آینده بهتر کشور را ترک می کنند و راه مهاجرت را در پیش می گیرند. برخی از این جوانان، نیروی حرفه یی افغانستان اند.

تیمورشاه اسحاق زی، معین امور جوانان گفت دولت افغانستان تلاش می کند تا جوانان را به مهاجرت های قانونی تشویق کند.

بیکاری، مشکل اصلی

جوانان می گویند در یازده سال گذشته کارهای اساسی و زیربنایی که بتواند وضعیت جوانان را بهبود بخشد، انجام نشده است. انیسه صافی از اشتراک کنندگان مراسم روز بین المللی جوانان گفت: «در ادارات کسی که در راس قرار دارد خویش و قوم خود را جمع می کند و برای شان وظیفه می دهد اما جوانانی که کسی را نمی شناسند، بی کار و بی روزگار هستند. این جوانان هم معتاد می شوند، هم دزدی می کنند و هم قاچاقبر می شوند».

در سال های اخیر ده ها هزار جوان افغان از دانشگاه ها فارغ شده اند. شماری از آن ها بیکارند. شفیع آشنا یکی از این جوانانی است که بعد از فراغت از دانشکده فارمسی، نتوانسته است کاری پیدا کند.

این جوان افغان می گوید حکومت روز جهانی جوانان را با برگزاری یک مراسم و توزیع چند بوتل آب معدنی و چند کتابچه تجلیل می کند، در حالی که مشکل جوانان بسیار وسیع تر از این است.

شفیع با وجود تلاش های زیاد، نتوانسته جوازی برای فعال کردن یک دواخانه را بگیرد: «وقتی جوانان تحصیل می کنند و فارغ می شوند، کسی برای شان اجازه کار را نمی دهد. من امسال از دانشکده فارمسی فارغ شدم، ولی برای من جواز فعالیت نمی دهند. این را همه می دانند که تا من یک لک (صد هزار) افغانی رشوه ندهم، نمی توانم جواز کار به دست آورم».

جوانان و مهاجرت

با ادامه ناامنی ها و گسترش بیکاری، سالانه هزاران جوان افغان ترجیح می دهند که خطر مرگ را قبول کنند و از راه های غیرقانونی و پر خطر به کشورهای اروپایی و آسترالیا مهاجرت کنند. ده ها تن از این جوانان در مسیر راه غرق می شوند.

این موضوع حالا به بزرگترین نگرانی سازمان جهانی مهاجرت، تبدیل شده است. شهرزاد دانشمند، سرپرست اداره بین المللی مهاجرت (آی او ام) در افغانستان در این مراسم گفت: «ما مهاجرت قانونی و راه بدیل مثبت را در بین جوانان از راه آگاهی دهی در باره خطرهای مهاجرت های غیرقانونی، ترویج می کنیم».

خانم دانشمند گفت که همه ساله نیم میلیون جوان افغان وارد بازار کار می شوند و بسیاری آن ها برای پیدا کردن کار تلاش می کنند که به کشورهای دیگر مهاجر شوند.