"خروج نیروهای امریکایی، پایان کمک ها"

امروز مردم افغانستان به تناسب دوران حاکمیت طالبان به طور متوسط 20 سال طولانی تر زندگی می کنند، 7 میلیون طفل بیشتر به مکتب می روند و مرگ و میر زنان در هنگام ولادت نیز 80 درصد کمتر شده است.

چشم انداز خروج ناگهانی همه سربازان ایالات متحده امریکا و ناتو در پایان سال آینده ، این دست آورد ها را به مخاطره انداخته است. حکومت ایالات متحده امریکا تقریباً به طور یقینی می خواهد میزان کمک هایش را به افغانستان به مراتب کاهش دهد، مگر اینکه حکومت اوباما بتواند حکومت حامد کرزی رئیس جمهور افغانستان را ترغیب نماید که موافقتنامه امنیتی را امضا کند که حضور شمار معتدل نیروهای امریکایی را برای بعد از سال 2014 اجازه بدهد.

خروج همه نیروهای امریکایی از افغانستان، سازمان های کمکی را مجبور خواهد ساخت تا در زیر شرایط بسیار خطرناک امنیتی کار کنند و برای مبالغ محدود دالر مبارزه نمایند.

از نظر اندریو ویلدر، مدیر برنامه افغانستان و پاکستان در بنیاد صلح ایالات متحده امریکا که برای سال ها در منطقه کار کرده است، خروج تمام نیروهای امریکایی از افغانستان در سال آینده، «یک فاجعه کامل» خواهد بود.

جیمز دوبینز، نماینده ایاالات متحده امریکا برای افغانستان و پاکستان در ماه روان به کانگرس گفت: «قضاوت من این است که با نبود سربازان (در افغانستان) کمکی وجود نخواهد داشت، یا تقریباً وجود نخواهد داشت». او افزود: «حمایت سیاسی از کمک ها از حضور نظامی نشأت می کند».

سال گذشته ایالات متحده امریکا و کشورهای پول دهنده به افغانستان وعده کردند که 16 میلیارد دالر به افغانستان بعد از سال 2015 کمک می کنند که دست کم نصف آن از طریق حکومت افغانستان کارسازی خواهد شد.

از سرنگون شدن حکومت طالبان در سال 2001 به این سو ایالات متحده امریکا حداقل 88 میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده است. این کمک ها شامل هزینه نظامی نمی باشند.

«چالش های باورنکردنی»

لاری سمپلر، یک عضو ارشد اداره انکشاف بین المللی ایالات متحده امریکا در ماه جاری در یک نشست استماعیه مجلس نمایندگان ایالات متحده گفت که حتا اگر به نیروهای امریکایی مجوز حضور در افغانستان را به دست بیاورند، فعالیت های امدادی به دست آوردهای دفاعی سال های اخیر متمرکز خواهد بود و اهداف بلندپروازانه دیگر مطرح نخواهند بود.

این در حالی است که ایالات متحده امریکا و کشورهای ناتو قبلاً برنامه ریزی کرده اند که همه گروه های بازسازی ولایتی را در پایان سال 2014 ببندند.

به فرض اگر کانگرس امریکا تا حدی به تمویل پروژه های کمکی افغانستان ادامه بدهد، این کار را از طریق گروه های کمکی، سازمان های چند جانبه و یا احتمالاً از طریق یک کشور همسایه انجام خواهد داد. چنانکه قبلاً در جریان جنگ های افغانستان چنین کرده بود.

اداره کمک های انکشافی بین المللی ایالات متحده امریکا (یو اس ای آی دی) که عمدتاً از طریق سازمان های غیرحکومتی کوچک و قراردادی های بزرگ عمل می کند، شاید پس از خروج همه نیروها نیز کمک کند و واشنگتن به حمایت اش از اداره های انکشافی ملل متحد و سایر شرکا ادامه بدهد.

با اینهم به نظر سمپلر، اگر قرار بر این باشد که توافقنامه امنیتی میان کابل و واشنگتن به امضا نرسد، تداوم برنامه های امدادی ملکی با چالش های باورنکردنی مواجه خواهد بد.

حداقل بنگله دیش، اگر نه سویدن

ویلدر می گوید در سال 2010، هنگامی که اداره کمک های انکشافی بین المللی ایالات متحده امریکا تصمیم به «افزایش کمک های ملکی» در حد سالانه 3.5 میلیارد دالر می گرفت، او خواهان کاهش کمک های ملکی ایالات متحده امریکا تا یک سطح «واقع بینانه و قابل دوام» بوده است.

او می گوید: «وقتی که شما یک پوقانه کمک و یک اقتصاد جنگی به وجود می آورید، راه حل ترکاندن این پوقانه نیست. شما باید هوای آن را به تدریج تخلیه کنید. چالش این است که به سرعت از (کمک های) بسیار زیاد به بسیار کم نرویم».

هنوز هم نیاز حاد به کمک در افغانستان احساس می شود که یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. صرف یک چهارم افغان ها به آب آشامیدنی پاک دسترسی دارند و حکومت مرکزی ضعیف قادر به تمویل مخارج خودش نیست. امید به این که استخراج معادن و نفت و گاز رونق یابد، تحقق نیافته است، در حالی که تجارت کوکنار در حال پیشرفت است.

سمپلر گفت: «قرار نیست افغانستان در ده سال سویدن شود، [بلکه] ما امیدواریم بنگله دیش شود».

خروج کامل نیروها به عین ترتیب ایالات متحده امریکا را مجبور می سازد که بلند پروازی ها و حضور دیپلوماتیک اش را نیز کاهش دهد. در سال 2012 ایالات متحده امریکا برنامه ایجاد قونسلگری اش را در مزارشریف به حال خود رها کرد. این سرنوشت دامنگیر برنامه های دیگر برای ایجاد تسهیلات دیپلوماتیک در سایر نقاط افغانستان نیز شده می تواند.

دوبینز هشدار داده است که شاید ایالات متحده امریکا حتی سفارت اش را در کابل ببندد. چنانکه چنین کاری را در سال های 1990 انجام داد. این امر منجر به کاهش بسیار شدید کمک های ایالات متحده امریکا از حکومت مرکزی ضعیف افغانستان و حفظ نفوذش برای کنترول کشورهای همسایه افغانستان مانند پاکستان و ایران خواهد شد.

سِت جانز، یک کارشناس افغانستان در بنیاد پژوهشی "رند" گفته است که هرگاه ترتیبات مشترکی با رهبران آینده افغانستان به وجود آیند، برخی عناصر حکومتی ایالات متحده امریکا احتمالاً در افغانستان باقی خواهند ماند؛ مهم نیست که اینها عناصر دیپلوماتیک اند یا مقام های کمکی و یا این که عناصر استخباراتی و یا ضد تروریستی.

جانز گفت که چنین امری «از لحاظ تخنیکی ممکن است، اما این مسأله هم به میان می آید که آیا حکومت آن قدر خسته شده است که فقط می خواهد بجهد و نیروهایش را بیرون بکشد، چنان که در عراق چنین کرد».