حمله بر تلویزیون ننگرهار و نگرانی از آینده رسانهها
۱۳۹۶ اردیبهشت ۲۸, پنجشنبهدر پانزده سال گذشته این یکی از شدیدترین حملات بر رسانهها بود. مهاجمان روز چهارشنبه ۱۷ می ۲۰۱۷ بر ساختمان رادیو تلویزیون ملی در شهر جلال آباد حمله کردند و کارمندان آن را هدف قرار دادند. در پانزده سال گذشته با وجودی که خبرنگاران زیادی کشته شده و هدف قرار گرفتهاند، اما این نخستین بار است که ساختمان یک رسانه به صورت مستقیم هدف قرار میگیرد.
حمله مستقیم بر دفتر یک رادیو تلویزیون این نگرانی را افزایش داده که ممکن است پس از این گروههای مخالف مسلح دولت به خصوص داعش با خشونت بیشتری علیه رسانهها و خبرنگاران عمل کند.
مجیب خلوتگر رئیس موسسه «نی، حمایت کننده رسانههای آزاد» به این باور است که رسانهها عملکردهای «زشت» گروههای تروریستی از جمله داعش را برملا میکنند، به همین دلیل این گروهها تلاش میکنند تا جلو فعالیت رسانهها و خبرنگاران را بگیرند: «رسانهها با عملکرد حرفهای، میتوانند چهرههای واقعی تروریستان را چه در قالب داعش و چه در قالب طالب، برای مردم افغانستان روشن میکنند. به همین دلیل تروریستان تلاش میکنند تا رسانهها را خفه کنند.»
فعالان رسانهای در افغانستان به این باورند که گروه داعش با این حمله، در برابر تخریب رادیوی این گروه در ننگرهار واکنش نشان داده است.
در دوسال اخیر رادیوی مربوط به داعش در ولایت ننگرهار به صورت مقطعی فعالیت میکرد. این رادیو برنامههایی را علیه دولت افغانستان نشر میکرد و جوانان را به پیوستن به گروه داعش و جنگ علیه دولت تشویق مینمود. پس از انتقادهای شدید از فعالیت این رادیو، نیروهای امنیتی در یک حمله هوایی آن را هدف قرار دادند و تخریب کردند.
حمله به اهداف نرم
حمله بر رسانهها میتواند سروصدای بیشتری ایجاد کند و در برجستهسازی گروههای تروریستی موثر واقع شود. رسیدن تروریستان به مراکز نظامی و غیرنظامی دولتی به دلیل تدابیری که گرفته شده، دشوارتر است در حالی که رسانهها از چنین تدابیری برخوردار نیستند.
آقای خلوتگر در این مورد گفت: «رسانهها اهداف نرم هستند و حمله بر آنها سادهتر است.»
نهادهای مدافع رسانهها گفتهاند که در این حمله غیرنظامیان هدف قرار گرفته و باید به عنوان جنایت جنگی ثبت شود. این نهادها از حکومت نیز خواستهاند تا در حفاظت از خبرنگاران و رسانهها تدابیر جدی را اتخاذ نماید.
عزیز احمد تسل، رئیس کابل پرس کلب میگوید حکومت باید امنیت رسانهها را جدی بگیرد: «بارها ما از ریاست جمهوری و شورای امنیت خواستهایم تا برای حفاظت از خبرنگاران و رسانهها اقدامات عملی را انجام دهند.»
آقای تسل افزود که پس از حمله بر تلویزیون ملی ننگرهار تصمیم گرفته شده برای حفاظت خبرنگاران و تامین امنیت رسانهها اقدامات جدیتری روی دست گرفته شود.
هرچند نهادهای رسانهای گفتهاند که چنین حملاتی جلو آزادی بیان در افغانستان را نخواهد گرفت اما خبرنگاران به این باورند که اگر حکومت جلو چنین حملاتی را نگیرد، خبرنگاران به دلیل ترس و هراس از گروهها تروریستی محدودتر عمل خواهند کرد.
خیرالله رسولی یک تن از خبرنگاران گفت: «این حمله سبب میشود تا آزادی بیان محدود شود و بین خبرنگاران در ولایات ترس و هراس خلق خواهد شد. با ادامه این وضع خبرنگاران نمیتوانند واقعیتها را به گوش مردم برسانند.»
هرچند پس از سال ۲۰۰۱ فضای باز برای فعالیت رسانهها و خبرنگاران به وجود آمد و حکومت آزادی بیان را از بزرگترین دستآوردش عنوان میکند ولی این دستآورد قربانیهای زیادی نیز داشته است. فعالیت خبرنگاران در افغانستان همچنان خطرناک است و همه سالهنهادهای مدافع خبرنگاران آمار درشتی از انواع خشونت علیه خبرنگاران نشر میکنند.
خبرنگاران و رسانههای افغانستان نه تنها از سوی گروههای تروریستی بلکه توسط زورمندان، گروههای مخالف مسلح دولت، مافیای مواد مخدر و برخی از نهادهای دولتی نیز مورد تهدید، لت و کوب و انواع دیگر خشونت قرار گرفتهاند.