'حکم اعدام 280 زندانی افغان در ایران صادر شده است'

مقامهای وزارت خارجه افغانستان می‌گویند ایران دو موافقتنامه استرداد مجرمین و محکومین افغان را امضا نکرده است، به این دلیل وزارت خارجه نمیتواند به برگرداندن زندانیان افغان از ایران اقدام کند.

جاوید لودین، معین سیاسی وزارت خارجه که روز یک‌شبنه برای وضاحت در رابطه به سرنوشت زندانیان افغان در ایران به مجلس عمومی مجلس سنا فراخوانده شده بود، گفت که بی‌سرنوشتی پنج هزار زندانی افغان در ایران غیرقابل تحمل است.

لودین گفت: «پنج هزار افغان وقتی در زندان یک مملکت دیگر به سر می‌برند و آن‌هم در یک حالتی که اصلا برای ما به عنوان کسی که مسوولیت داریم در مقابل اتباع خود واضح نباشد در ‌آن مورد، این یک نوع وضعیت غیرقابل تحمل است».

معین سیاسی وزارت خارجه میگوید در حال حاضر حدود پنج هزار زندانی افغان در زندان‌های ایران به سر میبرند و از این میان حکم قطعی اعدام 280 تن از آنها صادر شده است: «تلاشهای ما این است که در قدم اول 280 نفری که حکم اعدام بالای آنها صادر شده، جلو آن را بگیریم».

لودین میگوید از جمله پنج هزار زندانی افغان در ایران 80 درصد آنها یعنی چهار هزار زندانی، به اتهام قاچاق مواد مخدر در زندان به سر میبرند.

موضوعی حساسیت برانگیز

به گفته آقای لودین موضوع مهاجرین افغان در ایران و پاکستان یکی از مسایل حساسیت برانگیز در وزارت خارجه است: «همیشه وقتی مساله مهاجرین در دو کشور همسایه ما مطرح میشود، همیشه یک حساسیت را ایجاد میکند و شما متوجه هستید که چه حساسیتهایی را به وجود میآورد».

لودین در رابطه به این حساسیتها جزییاتی ارایه نکرد، اما پیش از این برخورد خشونت آمیز نیروهای ایرانی با مهاجرین افغان به عنوان یک مشکل اساسی مطرح بوده است. همچنان ایران سال گذشته برای دو ماه مانع عبور تانکرهای مواد سوختی افغانها از مرزش شده بود.

معین سیاسی وزارت خارجه گفت موافقتنامه استرداد مجرمین و متهمین از سوی دولت افغانستان نهایی شده ولی این توافقنامهها هنوز از سوی دولت ایران نهایی نشده است.

آقای لودین افزود که وزارت خارجه پیش از این چندین بار از مقامهای ایرانی خواستار تجدید نظر و تقلیل مجازات اعدام شده اما هنوز هم این وزارت منتظر پاسخ این تقاضاها از سوی مقامهای ایرانی است.

برخی سناتوران برعلاوه مشکل مهاجرین، از عملکرد نیروهای ایرانی در مرز افغانستان و ایران به شدت انتقاد کردند.

صالحه میرزاد، سناتور ولایت نیمروز گفت که مرزبانان ایرانی در نقاط مرزی بر افغانها شلیک میکنند.

خانم میرزاد گفت که افغانها در زندانهای ایران بعضا به جای مجرمین ایرانی اعدام میشوند: «کسانی را که آن‌ها به نام قاچاقبر مواد مخدر دستگیر می‌کنند، شما باور بکنید که در زندان‌ها و محبس‌های آن‌ها افغان‌های ما به عوض ایرانی‌ها کشته می‌شوند و به دارآویخته می‌شوند».

سال گذشته نیز اعدام چند تن از زندانیان افغانستان در ایران واکنشهایی را در افغانستان به همراه داشت. افغانها در چند شهر دست به تظاهرات زدند. ایران به دلیل اعدام شهروندان خودش نیز تحت انتقاد نهادهای حقوق بشری قرار دارد.

گزارشگر: حسین سیرت، کابل

ویراستار: عارف فرهمند