حکومت: به تعهدات خود برای حمایت از رسانهها پابند هستیم
۱۳۹۶ دی ۳, یکشنبهافزایش تهدیدها و سانسور رسانهای در افغانستان سبب شده که افغانستان در رده بندی سازمان گزارشگران بدون مرز، چهارمین کشور خطرناک برای خبرنگاران معرفی شود.
با گسترش نفوذ گروههای مخالف مسلح دولت، رسانهها در دو سال اخیر با چالشهای بیشتری مواجه شدهاند. خبرنگاران و کارمندان رسانهها در ولایات و حتی کابل با تهدیدهایی از سوی این گروهها مواجه هستند و در برخی موارد، کارمندان رسانهها پس از تهدید گروههای تروریستی مستقیما هدف قرار گرفتهاند.
رسانهها در افغانستان از یک سو با محدودیتها از سوی دولت روبرو هستند و از سوی دیگر گروههای مخالف دولت تلاش میکنند تا با تهدید، ارعاب و هدف قرار دادن خبرنگاران، آزادی بیان را محدود سازند. سرور دانش معاون رییس جمهور افغانستان روز یک شنبه در مراسم یک سالگی تاسیس کمیته مشترک رسانهها از تعهد حکومت برای حمایت از رسانهها و خبرنگاران سخن گفت: «دولت افغانستان براساس قانون اساسی خودرا مکلف به حفاظت از آزادی بیان و تامین مصئونیت و امنیت ژورنالیستان میداند.»
این در حالیست که براساس آمار اتحادیههای خبرنگاری، بیش از ۷۰۰ دوسیه خشونت علیه خبرنگاران در ۱۵ سال گذشته وجود داشته و به این دوسیهها رسیدگی نشده است. آقای دشتی گفت که از این تعداد دوسیه، تنها به ۹ قضیه خشونت با خبرنگاران رسیدگی شده است.
آقای دانش، گروههای افراطی مسلح و غیرمسلح، افراد مسلح غیرمسئول و زورمندان محلی را نیز بخشی دیگری از عوامل تحمیل خشونت بر رسانهها خواند. معاون رییس جمهور افغانستان در این مراسم گفت با وجود مشکلاتی که وجود دارد، وضعیت آزادی بیان نسبت به کشورهای همسایه و منطقه بهتر است و هیچ نوع سانسور رسمی در این کشور وجود ندارد.
این اعتراف حکومت افغانستان در حالی است که بر اساس گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، افغانستان در جملۀ چهار کشور خطرناک برای خبرنگاران پنداشته شده است. بر بنیاد این گزارش، در سال روان میلادی، دو خبرنگار و هفت کارمند رسانهیی در چهار حملۀ تروریستی کشته شده اند.
لوی سارنوالی افغانستان گفت همواره با خبرنگاران احترامانه برخورد کرده و تلاش کرده است تا زمینه حمایت از آزادی بیان را فراهم سازد. فرید حمیدی لوی سارنوالی افغانستان گفت: «آزادی بیان از ارزشهای قانون اساسی است. دولت افغانستان متعهد به حمایت از آزادی بیان است. ما به جامعه بین المللی نیز در این زمینه پاسخگو هستیم و به این حمایت خود ادامه می دهیم.»
مقامات حکومتی در این کنفرانس وعده دادند که با استفاده از تمام میکانیزمها برای امنیت و مصئونیت رسانهها و خبرنگاران تلاش خواهد کرد. سید حسین فاضل سانچارکی معین وزارت اطلاعات و فرهنگ گفت در حال حاضر نمایندگان رسانهها در تصمیمگیریها حضور دارند و از حقوق رسانهها و خبرنگاران دفاع میکنند: «از جامعه مدنی، رسانهها و خبرنگاران در کمیسیونها وزارت حضور دارند. ما معتقد هستیم که حکومت داری خوب زمانی به وجود میآید که حکومت رسانهها و سکتور خصوصی در کنار هم کار کنند.»
حمایت اتحادیه اروپا
سفیر اتحادیه اروپا در این مراسم بر حمایت از رسانهها در برابر حملات تروریستی سخن گفت و تاکید کرد که باید این موضوع در قوانین گنجانده شود تا رسانهها و کارمندان آن از این حملات مصئون بمانند. وی تاکید کرد که خبرنگاران باید قراردادهای مناسب کاری در رسانهها داشته باشند.
میادون پیر، سفیر اتحادیه اروپا در افغانستان بر حفظ و حراست از رسانهها تاکید کرد و گفت که نهادینه کردن حقوق بشر بدون فعالیت آزاد رسانهها ممکن نیست: «ما باور داریم که رسانهها ما را در تطبیق اجندای حقوق بشر کمک میکنند به خصوص رسانهها نقش مهمی در آگاهیدهی از حقوق بشری زنان و کودکان دارند.»
فهیم دشتی عضو کمیته رسانه ها و حکومت گفت که تلاش میشود تا به تمام قضایای خشونت علیه خبرنگاران رسیدگی شود. این در حالیست که خشونت با خبرنگاران در ادارات دولتی همچنان ادامه دارد و مسئولان دولتی از ارائه معلومات به خبرنگاران خودداری میکنند.
در حال حاضر، بر اساس آمار وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان، ۳۶۶ شبکه رادیویی، ۲۰۳ شبکه تلویزیونی، ۷۲ روزنامه، ۳۵۴ هفته نامه، ۳۴۴ مجله و ۷۳ آژانس خبری در این کشور جواز فعالیت گرفته اند؛ اما این رسانهها با مشکلاتی نیز مواجه اند، چنانچه از نظر مالی و بودجه رسانههای افغانستان تحت فشار قرار دارند.