وزارت دفاع: جای خالی نیروهای دولتی را اردوی محل پر میکند
۱۳۹۷ مرداد ۹, سهشنبهبراساس آمارهای ارایه شده در حال حاضر حدود چهل درصد از جغرافیای افغانستان ناامن است و حکومت بر این مناطق تسلط کامل ندارد. ترک مناطق روستایی این نگرانی را در افغانستان به بار آورد که با عقب نشینی نیروهای دولتی از روستاها، جای اردو و پولیس را طالبان خواهند گرفت و به این ترتیب ساحه نفوذ طالبان و سایر گروههای تروریستی بیشتر خواهد شد.
هرچند این نخستینبار نیست که تصمیم گرفته میشود تا نیروهای اردو و پولیس مناطق کم جمعیت را ترک کنند. چنانچه حکومت افغانستان در سال ۲۰۱۵ نیز چنین تصمیمی را به منظور جلوگیری از سقوط پوستههای ضعیف اتخاذ کرده بود. دلیل اصلی این تصمیم کاهش تلفات نیروهای امنیتی افغانستان و استفاده از این نیروها در مناطق مهمتر خوانده شده است.
محمد رادمنش، سخنگوی وزارت دفاع افغانستان در رابطه به این تصمیم ایالات متحده امریکا گفت: «ما در جایی خواهیم بود که به بسیار خوبی بتوانیم گروههای تروریستی را مورد حمله قرار دهیم. ما این مناطق را توسط پولیس محلی و اردوی محلی به طور همیش حمایت خواهیم کرد.»
در همین حال وزارت دفاع میگوید قرار است جای خالی نیروهای امنیتی افغان را اردوی محلی پر کند. اردوی محلی تشکیلی است که وزارت دفاع به تازگی آن را ایجاد کرده و قرار است جنرالان و سربازانی که قبلا در اردو خدمت کردهاند در اردوی محلی جذب شوند.
یکی از استدلالها این است که با ترک مناطق دورافتاده توسط اردو، این نیروها در مناطق شهری و پرجمعیت جابجا خواهند شد تا از شهرها به خوبی حفاظت کنند اما آگاهان میگویند شهرهای افغانستان زمانی امن میشوند که روستاها امن باشند و به مراکز فعالیت گروههای تروریستی تبدیل نشوند.
جغرافیای بیشتر به طالبان
تحلیلگران مسایل نظامی میگویند نوعیت جنگ افغانستان چریکی است و در چنین جنگی نباید به گروههای تروریستی «فرصت و مکان» برای فعالیت داده شود، در غیرآن صورت توازن جنگ به نفع گروههای شورشی تغییر خواهد کرد. باورها بر این است که دادن جغرافیای بیشتر به طالبان زمینه را برای تقویت این گروهها فراهم میکند و آنان میتوانند قویتر از پیش در برابر نیروهای افغان بجنگند.
جنرال عتیق الله امرخیل، کارشناس مسایل نظامی گفت: «هر کسی که این مفکوره را داده درست نیست. مخالفین هیچ جبههای ندارند، نه تابع زمان هستند و نه هم تابع منطقه خاص. آنها در همه افغانستان حضور دارند.»
در سال ۲۰۱۵ زمانی که مسئولیت تامین امنیت افغانستان به نیروهای افغان واگذار شد، طالبان بدون هراس از بمباران قوای هوایی امریکا، در دستههای چند صد نفری بر پوستهها و پایگاههای اردوی ملی و پولیس حمله میکردند، این مراکز را سقوط میدادند و سلاح مهمات زیادی به دست میآوردند.
با وجودی که حکومت افغانستان پوستههای کوچک را از روستاها جمعآوری کرد ولی حملات طالبان حتا بر پایگاههای بزرگتر اردو نیز ادامه یافت و در سال جاری نیز چندین پوسته اردو و پولیس همراه با سلاح و مهماتش به دست طالبان افتاده است. تجربه ثابت کرده است کرده که طالبان با دستههای بزرگتر حتا بر پایگاه ها و مراکز کلان اردو و پولیس نیز عملیات میکنند و تلفات سنگینی به این نیروها وارد مینمایند.
ارتباط با صلح؟
این تصمیم پس از آن گرفته شد که معاون وزارت خارجه امریکا در امور کشورهای آسیای جنوبی با نمایندگان طالبان در قطر گفتگو کرد. هرچند جزییات این گفتگو هنوز مشخص نشده اما برخی از تحلیلگران میگویند ممکن است واگذاری برخی از مناطق افغانستان به طالبان نیز بخشی از توافق بین امریکا و طالبان باشد.
آقای امرخیل به این باور است که حتا در برابر تشویق طالبان به صلح نیز واگذاری جغرافیای بیشتر به طالبان درست نیست: «تشویق به صلح به معنای دادن زمین به طالبان نیست. راه حل اصلی این است که باید راههایی در نظر گرفته شود که طالبان قانع شوند.»
آگاهان میگویند ممکن است امریکا مناطق بیشتری در اختیار طالبان قرار دهد تا این گروه با داعش بجنگد ولی هیچ ضمانتی وجود ندارد که زمانی داعش و طالبان باهم تفاهم کرده و خطر بیشتری را علیه دولت و نیروهای خارجی در افغانستان خلق نمایند.
آقای امرخیل میگوید داعش و طالبان «بادار» مشترک دارند بنابراین این خطر نیز وجود دارد که تفاهم این دو گروه سبب تضعیف حکومت و دستاوردهای بیشتری برای گروههای تروریستی شود.
در همین حال امان الله هوتکی، رئیس پیشین شورای ولایتی ارزگان میگوید واگذاری مناطق دوردست به طالبان عملا افغانستان را دارای دو حکومت میکند: «به نظر من با تطبیق این پلان در شهر یک قانون و در اطراف قانون دیگری تطبیق خواهد شد و این جنگ بیشتر از این دوام خواهد کرد.»
به باور آقای هوتکی واگذاری مناطق بیشتر به طالبان راه حل نیست و بهترین راه حل گفتگو با طالبان و تلاش برای صلح دایمی در این کشور است.
ح. همراز