خشونت در جنوب شرق ترکیه؛ شکست گفتگوهای سیاسی؟

افزایش حملات "حزب کارگران کردستان" در روزهای اخیر در ترکیه، موج جدیدی از خشونت را ایجاد کرده است. شمار قربانیان این حملات حالا با تغییر موقعیت از مناطق روستایی به مناطق شهری افزایش یافته است. به نظر می رسد که این منطقه پس از آن که "حزب دموکراتیک خلق" هوادار کردها از سیاست رانده شد، بار دیگر به دامن سیاست سلاح افتاده است.

کارشناسان می گویند که حکومت باید بار دیگر گفتگو با این حزب را از سر بگیرد و گام های مثبت برای بهبود شرایط عبدالله اوجلان، رهبر "کارگران کردستان" روی دست بگیرد، یا تن به خشونت بدهد.

پس از کودتای ناکام در ۱۵ جولای که تنش در ترکیه افزایش یافت، "حزب کارگران کردستان" حملات خود را بر مراکز شهری متمرکز کرده است. در ادامه حملات هفته گذشته در "مردین" و "دیاربکر"، دیگر شهرهای شرقی از جمله "وان"، "ایلازیگ" و "بیتلیس" نیز هدف بمبگذاری قرار گرفتند. سه نفر به شمول یک افسر پولیس در مقر پولیس در شهر وان کشته شدند. حمله دیگری نیز در مقر فرماندهی پولیس ایلازیگ سه کشته و ۱۴۶ زخمی برجای گذاشت. همان روز، پنج سرباز و یک محافظ روستا نیز در شهرک "هیزلان" در بیتلیس کشته شدند. در کل، طی ۲۴ ساعت خشونت ۱۲ تن کشته و ۳۸۷ نفر زخم برداشتند.

تغییر استراتژی جنگ "کارگران کردستان"

پرسش این است که موج جدید خشونت در این منطقه برای حکومت ترکیه چه معنایی دارد؟

جمیل بایک، مدیر شورای "اتحادیه اجتماعات کردستان" در بیانیه اخیر خود گفته است که جنگ ممکن است به مراکز شهری کشیده شود. بایک گفته است که استراتژی نو "حزب کارگران کردستان" به عنوان پاسخی به تاکتیک "کثیف" حکومت در تخریب شهرها، اتخاذ شده است.

به گفته محمد کیا، رئیس "مرکز تحقیقاتی دیکل" در دیاربکر، افزایش خشونت دور از انتظار نبود. او می گوید که گفتگوهای صلح پس از انتخابات هفتم جون سال گذشته، کنار گذاشته شد و پس از آن بیدرنگ جنگ شروع گردید. این مسئله سبب تخریب گسترده در منطقه گردید. کیا می گوید: «در این دوره زمانی، حکومت سیاست امنیتی خود در شهرها را تغییر داد و به تبع آن، "حزب کارگران کردستان" نیز در مودل جنگ خود بازنگری کرد».

خطر افزایش بحران مسلحانه بین گروه های کرد و ترک

کیا همچنان نسبت به افزایش حملات تروریستی "گروه کارگران کردستان" در مراکز شهری و هدف قراردادن افراد ملکی، نیروهای اردو و پولیس هشدار داد. این پژوهشگر می گوید: «حملات در شهرهایی مانند ایلازیگ، جایی که ترک ها و کردها با هم زندگی می کنند، می تواند اساس روبرویی احتمالی کردها و ترک ها را بگذارد». او می افزاید: «حکومت باید گام هایی را برای خنثا سازی این وضعیت خطرناک و پایان بحران بردارد». کیا توضیح می دهد: «بیرون ساختن "حزب دموکراتیک خلق" (HDP) از صحنه سیاسی و همچنان دستگیر بسیاری از اعضای "حزب دموکراتیک مناطق"(DBP) در کنار انتصاب افرادی در ادارات محلی سبب شده است تا سلاح بر روند سیاسی پیشی بگیرد».

کیا می گوید که بیرون ساختن "حزب دموکراتیک خلق" برای کردها ناامید کننده است و حکومت باید میکانیزم جدید گفتگو را برای جلوگیری از حملات در زودترین فرصت ایجاد کند. او همچنان می گوید که حکومت باید معلوماتی را از سرنوشت و وضعیت اوجالان، رهبر "کارگران کردستان" که در زندان به سر می برد، ارائه کند.

"کارگران کردستان" از آسیب پذیری نیروهای امنیتی استفاده می کند

دکتر نیهت علی اوزکان، کارشناس استراتژی در "بنیاد تحقیقات سیاست اقتصادی ترکیه" می گوید که نارسایی بالقوه امنیتی پس از کودتای ناکام به چشم می خورد. خیزش بخشی از نیروهای امنیتی ترکیه رهبری حکومت را تکان داد. او توضیح می دهد که تغییرات اخیر در ساختار نیروهای امنیتی به طور بالقوه مشکل ساز است، به ویژه در رابطه با اعتماد بین اردو، پولیس و ژاندارم.

اوزکان می گوید: «بدتر شدن روحیه و انگیزه در نیروهای امنیتی دیده می شود. حزب کارگران کردستان از این وضعیت سود می برد و حملاتی را انجام می دهد تا دست بالا داشته باشد». او می گوید که تشدید خشونت در مراکز شهرها می تواند پیامی باشد به مردم محل که از "پولیس و ژاندارم ها" دوری بجویند.