دو سال پس از قیام؛ چگونگی فعالیت آلمان در لیبیا

گروه های شورشی پیشین برای به دست آوردن قدرت تلاش می ورزند. در شرق کشور، جایی که قیام از آنجا آغاز شد، خشم مردم بالای حکومت مرکزی روز به روز افزایش می یابد و گرایش ها برای تفرقه وجود دارد. وزارت خارجۀ آلمان هنوز هم از سفر به لیبیا هشدار می دهد. همین چندی پیش این وزارت از شهروندان آلمان خواست تا منطقۀ بنغازی در لیبیا را ترک کنند. در جنوب این کشور هم هرج و مرج حکمفرماست، زیرا این کشور مرزهای خود در آنجا را تحت کنترول ندارد. گیونتر مایر، پروفیسور جغرافیای اقتصادی و آمر مرکز تحقیقات روی جهان عرب در شهر ماینس آلمان می گوید ترس از آن است که شورشیان متواری شده از کشور مالی از مرز بدون کنترول وارد لیبیا شوند.

حمایت از دموکراسی در مرکز توجه

از این رو حکومت آلمان در چارچوب پروژه های اتحادیۀ اروپا لیبیا را در مصون ساختن مرزهایش کمک می کند. قرار است نیروهای لیبیایی آموزش داده شوند تا وظایف امنیتی را خود به دوش بگیرند. هرچند انتخابات مجلس ملی در جولای 2012 و تشکیل حکومت در اکتوبر همان سال گام های ارزشمندی به سوی دموکراسی بودند، اما روند باثبات سازی و دموکراتیزه سازی لیبیا به دلیل وضعیت متشنج امنیتی شدیداً با خطر مواجه است. مایر، کارشناس امور لیبیا در صحبتی با دویچه وله گفت: "بنابراین آلمان در پروژه های حمایت از دموکراسی در لیبیا، به ویژه در همکاری با اتحادیۀ اروپا، سهیم است".

در حال حاضر در لیبیا یک کمیسیون روی قانون اساسی جدید کار می کند. آلمان، در پهلوی کمک های مالی، از پروژه های مشورتی قانون اساسی حمایت می کند. قرار است بر مبنای قانون اساسی جدید در اواسط سال 2013 میلادی یک پارلمان و رییس جمهور انتخاب گردد.

اما هنوز هم مقادیر زیاد اسلحه کوچک در لیبیا در گردش است. برای خاموش ساختن آتش خشونت در لیبیا، وزارت خارجۀ آلمان این کشور را در ساختن یک مقام برای حفاظت از اسلحه، مرمی ها، ماین ها و مهمات باقیماندۀ جنگ کمک مالی می کند. حکومت آلمان در همان آغاز جنگ ها در فبروری 2011 با کمک های بشری معادل با هشت میلیون یورو تلاش کرد نیازهای فوری مردم را تا حدی مرفوع سازد.

همکاری اقتصادی با لیبیا

لیبیا نباید تنها نظام سیاسی خود را از نو بسازد، بلکه بازسازی همه عرصه ها را به پیش ببرد. با وجود برطرف شدن اکثر تعزیرات، زندگی اقتصادی در این کشور تاهنوز هم به صورت کامل به حالت معمولی در نیامده است. شتیفن بیهم، آمر بخش افریقا در اتاق تجارت آلمان می گوید: "هرچند ما می بینیم که تجارت با لیبیا ممکن است، با آنهم شرکت های آلمانی در سرمایه گذاری خود در این کشور از خویشتن داری کار می گیرند، زیرا آنها در آنجا یک مصونیت حقوقی برای خود نمی بینند".

به قول وی افزون بر آن قردادهای سابقه با لیبیا وجود دارند که متوقف گردیده اند و پول آنها تا هنوز به صورت کامل پرداخت نشده است. ادارۀ اتاق های تجارت آلمان می گوید که صادرات کالاهای آلمانی به لیبیا در سال 2012 معادل 650 میلیون یورو بود، در حالی که پیش از آغاز قیام این رقم به تقریباً یک میلیارد یورو می رسید. این کاهش تعجب برانگیز نیست، چه لیبیا در قدم نخست علاقمند خریداری دستگاه های ساختمانی از آلمان است، و عرصه ساختمانی، به خاطر مبارزۀ روزافزون قدرت میان ملیشه های مختلف و حکومت موقت، کاملاً متوقف گردیده است.

نفت برای آلمان

با این همه لیبیا موفق گردیده است مهمترین بخش صادراتی خود، یعنی استخراج نفت را به صورت کامل دوباره فعال سازد، و این به سود آلمان نیز است. شتیفن بیهم می گوید: "لیبیا پیش از جنگ یکی از صادرکنندگان مهم نفت به آلمان بود. در سال 2012، صادرات نفت این کشور نسبت به سال 2010، که قذافی هنوز حاکمیت داشت، به مراتب بیشتر بود. در سال 2010 آلمان معادل 3 میلیارد یورو نفت را از لیبیا وارد کرد، در حالی که این رقم در سال 2012 به بیشتر از 5 میلیارد یورو بلند رفت".

شتیفن بیهم می افزاید: "این تأییدی برای آن است که لیبیا یک شریک مهم وارداتی برای آلمان به شمار می آید". آمر بخش افریقا در اتاق تجارت آلمان این را تأیید کرده نمی تواند که آلمان به خاطر عدم مشارکت در مأموریت ناتو در سال 2011 در لیبیا از لحاظ اقتصادی بی امتیاز بماند.