۷۰ سالگی دویچه وله و افزایش اهمیت آن در زمان بحران‌های جهانی
۱۴۰۲ اردیبهشت ۲۰, چهارشنبه
رِشتو یوری، رئيس دفتر دویچه وله در مسکو، در اوایل ماه مارچ ۲۰۲۲ مجبو شد روسیه را ترک کند. او آن زمان گفته بود: «مهر سرخ‌رنگ در پاسپورت من راه را برای خروج از فدراسیون روسیه و ورود به اتحادیه اروپا باز کرد. من اندکی قبل از نیمه‌های شب اجازه دارم خاک روسیه را ترک کنم.»
رِشتو ۱۴ ماه پیش در یک شب سرد زمستانی از یک پل طولانی بر روی دریاچه مرزی میان ایوانگرود روسیه و شهر ناروا در استونیا عبور کرد. او آخرین کارمند آلمانی دویچه وله بود که در روسیه باقی مانده بود. او به این دلیل روسیه را ترک کرد که این کشور فعالیت او و دویچه وله را ممنوع کرده است. کرملین دویچه وله را «عامل خارجی» درجه بندی کرده و نشرات‌اش را ممنوع کرده است.
«فشارها بسیار زیاد است»
حالا دویچه وله ۷۰ ساله شده است. آنچه را که خبرنگاران دویچه وله در روسیه تجربه کردند، به گونه نمونه نشان می‌دهد که در سطح جهان رسانه‌ها به شمول کارمندان دویچه وله تحت چه فشارهایی قرار دارند. پیتر لیمبورگ، رئیس عمومی دویچه وله می‌گوید: «فشار بر آزادی مطبوعات بسیار زیاد است و به این دلیل وظایف ما مانند گذشته بسیار مهم است.»
بخش امنیت سفر و موارد اضطراری دویچه وله در این اواخر درخواست‌های بیشتری را نسبت به هر زمان دیگر ثبت کرده است. برخی از این درخواست‌ها پیرامون مشکلات تظاهرات راستگرایان افراطی در آلمان است، اما بخش عمده نگرانی‌ها در رابطه به همکاران در سایر بخش‌های جهان مانند روسیه، افغانستان، بعضی از کشورهای افریقایی و امریکای جنوبی است. به گفته همکاران بخش موارد اضطراری دویچه وله، گاهی کسی موقتاً بازداشت شده و بعضی اوقات حملات مرموز وجود دارد. زنگ هشدار همواره به صدا درمی‌آید.
به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید
در اوایل ماه فبروری جعفر عبدالکریم، مشهورترین مجری برنامه‌های عربی دویچه وله و تیم‌اش مجبور شدند تولید یک برنامه از قبل پلان شده در بغداد را به دلیل تهدیدها لغو و عراق را به سرعت ترک کنند. به گفته عبدالکریم آنها از سوی مسئولین بلندرتبه عراقی تحت فشار فزاینده قرار گرفتند.
این بخشی از دورنمای رسانه‌ای در سال ۲۰۲۳ است که دویچه وله خود را در آن می‌یابد. فعالیت این رسانه ۷۰ سال پیش با سخنان رهبری سیاسی آلمان آغاز شد. تئودور هویس، رئيس جمهور آلمان در سوم ماه می ۱۹۵۳ با جمله «شنوندگان عزیز و محترم در کشورهای دور...» نشرات دویچه وله را افتتاح کرد.
در ابتدای این برنامه گفته شد که هدف این رسانه، «ارائه تصویر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از آلمان به شنوندگان در خارج از کشور است.»
دویچه وله به عنوان فرستنده موج کوتاه رادیویی در شهر کلن آلمان شروع به کار کرد و در ابتدا در بسیاری از نقاط جهان به زبان آلمانی نشرات داشت. در سال ۱۹۵۴ اولین زبان‌های خارجی به آن اضافه شد. در سال ۱۹۹۲ نشرات تلویزیونی و اندکی بعد نشرات آنلاین نیز شروع شد.
دوره موج کوتاه رادیویی مدت‌هاست که گذشته است. پیتر لیمبورگ، رئیس عمومی دویچه وله گفت: «ما به دیجیتالیزه شدن روی آوردیم، ما یک استراتژی واضح ترسیم کرده ایم و به یک شرکت رسانه‌ای بین‌المللی با تمرکز واضح بر کاربران تبدیل شده ایم.» امروزه این رسانه تمرکز بر اینترنت، رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های همکار را تقویت کرده است. لیمبورگ از مدت نه سال در راس این رسانه بین‌المللی بوده و در این مدت توانسته است که جایگاه بین‌المللی آن را هرچه بیشتر تقویت کند.
از شنونده تا دنبال‌کننده
اصطلاح «فرستنده» شامل مجموعه‌ای از تولیدات و پیشکش‌های متنوع می‌شود: نشرات تلویزیونی، مطالب متنوع صوتی و همچنان خبرها و گزارش‌های آنلاین به ۳۲ زبان و رسانه‌های اجتماعی متعدد. تلفون‌های همراه هوشمند به طور فزاینده‌ای اهمیت پیدا می‌کند. مخاطبان در گذشته معمولاً شنونده‌ها بودند، اما حالا عمدتاَ دنبال‌کنندگان جوان هستند.
آنچه که فقط تعداد کمی در داخل آلمان می‌دانند این است که اکادمی دویچه وله یک سازمان پیشرو آلمانی برای آموزش و توسعه رسانه‌های بین المللی است. این بخش از سال ۱۹۶۵ هزاران روزنامه نگار را آموزش داده است. سیاستمداران آلمانی نیز در خارج گاهی با کسانی رو به رو می‌شوند که به آنها می‌گویند چگونه تحت تاثیر برنامه‌های دویچه وله قرار گرفته اند.
در هفتادمین سالگرد دویچه وله، برخی دشواری‌های سیاسی جهانی مشابه چالش‌های زمان تاسیس این رسانه است. باز هم سخن از جنگ سرد است، و آزادی بیان و مطبوعات در سراسر جهان در معرض خطر قرار دارد.
رئیس عمومی دویچه وله گفته است: «ژورنالیسم بین‌المللی با چالش‌های بزرگی مواجه است، که باید در دسترس باقی بماند، چرا که در سراسر جهان مستبدان تلاش دارند ما را مسدود کنند، حتی بعضی اوقات نشرات ما را سانسور می‌کنند و من فکر می‌کنم این همان چیزی است که روزنامه نگاری بین‌المللی را تهدید می‌کند.»
لیمبورگ افزوده است: «در اینجا همه ما که به ارزش‌های دموکراتیک باور داریم و از کثرتگرایی در جهان دفاع می‌کنیم، باید با یکدیگر مشترکا کار کنیم تا بتوانیم برای کاربران خود، انسان‌هایی که به ما ضرورت دارند، در واقع در دسترس باشیم.» به گفته لیمبورگ این «مهمترین چالشی است که باید با آن مواجه شویم.»
در اواخر سال ۲۰۲۱ اتهام‌های مرتبط با یهودستیزی به دویچه وله رسید که مربوط به اظهارات برخی کارمندان بخش عربی در رسانه‌های اجتماعی و همچنین فرستنده‌های همکار بود. در مورد اشتباهات در گزارش‌دهی در مورد اسرائیل نیز در هیئت تحریریه بحث شد.
لیمبورگ گفته است که دویچه وله با قاطعیت و فوریت به این اتهام‌ها واکنش نشان داد و توسط کارشناسان بیرون از سازمان مورد ارزیابی قرار داد. در نتیجه، دویچه وله همکاری با چند تن از همکاران‌اش را پایان داد. لیمبورگ گفته است: «چنین ذهنیت‌هایی در دویچه وله جای ندارد. در این میان، تحقیقات مستقل تائید کرد که پیشکش‌های ژورنالیستی دویچه وله از این نظر بی‌عیب اند.»
یوتیوب دویچه وله دری را ببینید
در بیانیه ماموریت دویچه وله آمده است که «کارمندان دویچه وله کلید موفقیت آن هستند.» فعلا در هر دو دفتر مرکزی بن و برلین دویچه وله حدود ۳۷۰۰ نفر کار می‌کنند که از ۶۰ ملیت مختلف اند. این امر دویچه وله را به یکی از چندفرهنگی‌ترین سازمان‌ها در آلمان تبدیل می‌کند. تعداد خبرنگاران این رسانه در افریقا، آسیا و امریکای جنوبی در سال‌های گذشته افزایش یافته است.
لیمبورگ با تاملی بر دوران رهبری خود در دویچه وله گفته است: «ما توانستیم بودجه را به میزان قابل توجهی افزایش دهیم.» با این حال فعلاَ شماری از کارمندان دویچه وله در بن و برلین با از دست دادن موقعیت شغلی خود مواجه اند. به گفته او، هر زمانی که فشار جهانی بر دموکراسی و آزادی رسانه‌ها افزایش یابد، چالش‌ها و هزینه‌ها نیز افزایش می یابد.