رهایی مبارک شکست نهایی نیروی انقلابی مصر است؟
۱۳۹۳ دی ۸, دوشنبه
علی، شهروند مصر همراه با یک خبرنگار مصری در یک قهوه خانه در نزدیکی "میدان تحریر" نشسته و سوال می کند: «می دانی که ما مصری ها برای چه انقلاب کردیم؟» بدون آن که منتظر جواب باشد، ادامه میدهد: «تا نام ایستگاه میترو یا قطارهای زیرزمینی شهری را که قبلاً "مبارک" بود، به ایستگاه "شهدا" تغییر دهیم.»
علی با این اظهارات خود به پیروزی دیکتاتور پیشین مصر در محکمه اشاره دارد. در بهار سال 2011 که انقلاب مصر به نقطه اوج اش رسید، علی نیز با صدها هزار مصری در سرک ها و جاده های قاهره دست به تظاهرات زدند و جان شان را برای آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی به خطر انداختند.
این مرد جوان با چشمان خود شاهد بود که چگونه انسان ها در میدان تحریر جان باختند. او خود در سال 2012 دوبار زندانی شد. حالا نیز شمار زیادی از دوستان او در زندان به سر می برند. علی می گوید: «وضعیت حالا به مراتب بدتر از زمان مبارک است.»
علی احساس می کند که حالا دست های او و دوستانش بسته اند. آنها قدرتی را که هنگام تظاهرات در جاده ها نشان داده بودند، از دست داده اند. امروز این نیروهای امنیتی دولتی هستند که بر سرک ها و جاده های مصر حاکمیت دارند و بر هر تظاهرات بزرگ حمله می کنند و یا اصلاً مانع برگزاری آنها می شوند. مانند 29 نوامبر، زمانی که حسنی مبارک تبرئه شد، چند هزار تن به صورت ناگهانی در نزدیکی میدان تحریر جمع شدند تا علیه این حکم اعتراض کنند.
این نخستین بار بعد از سقوط محمد مرسی رئیس جمهور پیشین مصر در پایان جون 2013 بود که انسان ها به صورت وسیع به سرک ها برآمدند. نیروهای امنیتی دولتی به صورت فوری علیه آن ها واکنش دادند؛ ماموران پولیس بدون هشدار و بدون تامین امنیت راه های فرار، بر جمعیت تظاهرکنندگان گاز اشک آور شلیک کردند. در بعضی از جاها نیز از سلاح کار گرفتند. شماری از تظاهرکنندگان از اثر گازهای اشک آور، بیهوش به زمین افتادند. براساس اظهارات خود مقامات، در این تظاهرات دو تن کشته و دست کم 15 تن دیگر زخمی شدند.
افزایش و کاربرد خشونت هایی از این نوع را ادارات مسئول مصر مورد بررسی قرار نداده اند و مسئولین این خشونت ها نیز مورد بازجویی قرار نگرفته اند. برای جامعه مدنی جای شکی نیست که دولت به کاربرد خشونت و سرکوب اعتراض کنندگان دست می زند.
علی که حقوقدان است و در یک سازمان غیردولتی کار می کند، بارها نقض حقوق بشر در کشورش را برملا کرده است و از بسیاری منتقدان رژیم در محکمه دفاع کرده است. اما علی به زودی شغل اش را از دست خواهد داد، زیرا سازمان دولتی ای که او در آن کار می کند، مانند بسیاری از سازمان های غیردولتی دیگر مجبور شده که فعالیت خود را متوقف کند.
علی می گوید که کار در جامعه مدنی نتیجه انقلاب 2011 بود. این نهادها در راستای ارزش های دموکراسی، حقوق بشر و علیه کنترول مبارزه می کرد. مانند علی بسیاری از فعالان دیگر نیز در این گونه سازمان های غیردولتی کار یافتند. اما او می گوید که حالا این کار به پایان رسیده است و دولت می خواهد که بر همه چیز اِعمال کنترول کند.
این جوان وکیل مدافع می گوید، چون بسیاری از سازمان های غیردولتی در مصر از خارج تمویل می شوند، به این دلیل قدرتمندان مصر فعالیت آنها را به عنوان مداخله در امور داخلی مصر می بیند.