اعطای یک جایزه بین المللی به 8 صبح

سنجر سهیل، صاحب امتیاز 8 صبح این جایزه را سه شنبه شب (28 قوس 1391/ 18 دسمبر 2012) در پاریس دریافت کرد. او گفت که اعطای این جایزه به 8 صبح افتخار بزرگی برای رسانه ها و مطبوعات آزاد افغانستان است. این روزنامه رسانه همکار دویچه وله در نشر سلسله درامه های «بشنو و بیاموز» نیز است.

آغاز دیگر

پنج سال پیش، در ماه می سال 2007 وقتی مردم شهر کابل با روزنامه ای با عنوان «8 صبح» آشنا شدند، بسیاری فکر می کردند این روزنامه نیز مانند بسیاری نشریه های دیگر، با تمام شدن «فند» تعطیل می شود. اما حالا 8 صبح با 30 هزار تیراژ در 18 ولایت افغانستان به زبان های دری و پشتو نشر می شود.

روزنامه 8 صبح در ابتدا با مدیریت مسوولی قسیم اخگر، با لحن جدی به نشرات آغاز کرد. این روزنامه سرمقاله نخستین شماره اش را با این جملات شروع کرد: «گرچند هنوز شب است. جنگل تاریک است و از اعمال ناپیدای آن، جز آوای وحش و صدای گفتار شغال به گوش نمی‌رسد، هر چند افسون و شعبده بازان مار افسا و دجالان جادوباز که دود و آتش می‌پراکنند تا چشم‌ها را از دیدن و پاها را از رفتن باز دارند، هنوز هم جریان دارد...».

این روزنامه در شروع نشرات اش، برای بیداری فراخوان داد و از تاریکی شکوه کرد: « 8صبح فراخوان است برای رفتن به سوی صبح، دعوتی‌است برای آغاز دیگر. 8صبح زنگ بیداری است زیرا با بیداری است که می‌شود صبح را استقبال کرد و برای آن که در خواب است، صبح معنایی ندارد».

مسایل حقوق بشری و تهدید

روزنامه 8 صبح از شروع، صفحه های مشخصی برای نشر مسایل حقوق بشری داشت. در یک صفحه همواره مطلب هایی از کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و در نیم صفحه، برای چند سالی خاطرات قربانیان جنگ ها تحت عنوان «از ورای دود و آتش» به نشر می رسید.

بازتاب مسایل حقوق بشری در کشوری که بیشتر از سه دهه شاهد نقض گسترده آن بوده و عاملان آن هنوز هم در دستگاه های قدرت شامل اند، کار بی خطری نیست. از همین رو، 8 صبح نیز با دشواری های زیادی مواجه شد.

سنجر سهیل، صاحب امتیازاین روزنامه می گوید: «ما در موارد متعددی تهدید شده ایم و تلاش صورت گرفته که صدای ما خفه شود، اما خوشبختانه مهمترین چیزی که باعث شده است روزنامه 8صبح بتواند از تمام این ماجراها سالم بیرون شود، استقلال نشراتی ما بوده است».

تنها شورشیان و جنگ سالاران 8 صبح را تهدید نکرده اند، بلکه زبان تند انتقادی این روزنامه خشم برخی نهادهای حکومتی را نیز برانگیخته است. سهیل می افزاید: ««علیه ما در مواردی متاسفانه در برخی از نهادهای حکومتی مثل سارنوالی دوسیه سازی صورت گرفته است. در کمیسیون بررسی از تخطی های رسانه ای، مواردی وجود داشته که برای ما مشکلاتی ایجاد کرده اند».

دشواری مالی

اکثر روزنامه های افغانستان با دشواری مالی رو به رو هستند. 8صبح نیز مستثنا نبوده است. زمانی هم بوده که به دلیل نبود امکانات، 8 صبح بعد از 9 صبح به دست خواننده رسیده و در ابتدا، این روزنامه به دلایل مادی، دفتری مشترک با یک نهاد غیردولتی دیگر داشت.

8 صبح مانند بسیاری رسانه های دیگر در افغانستان، فعالیت هایش را با کمک های پولی برخی سازمان ها شروع کرد. به گفته سهیل، «فعالیت اصلی روزنامه با حمایت مالی یک تعداد از سازمان های حقوق بشری آغاز شد و در واقع تا یک مدتی ادامه پیدا کرد که طبیعتاً یک مقدار هم سرمایه گذاری شخصی وجود داشت، اما خوشبختانه حالا در مرحله ای هستیم که یک بخشی از مصارف خود را تامین کنیم».

حامی اصلی مالی 8 صبح در آغاز نشرات این روزنامه، کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان بود که به گفته مسوولان 8 صبح، در بدل اختصاص یک صفحه ویژه برای مسایل حقوق بشری، به این روزنامه کمک مالی می کرد. سهیل می گوید که شماری از سازمان های حقوق بشری بین المللی نیز به این رونامه کمک مالی کرده اند.

روزنامه 8 صبح هرچند حالا به گفته سهیل، 30 تا 40 درصد مصارف خود را از طریق اشتراک و اعلانات تکمیل می کند، اما نگران قطع کمک های مالی است. سنجر سهیل می گوید: «اگر روزی برسد که اینها (کمک دهندگان) توانایی پرداخت کمک به ما را نداشته باشند، در آن صورت امکان تداوم فعالیت روزنامه دشوار خواهد بود».

8 صبح یکی از رسانه های افغانستان است که گروه مخاطبان خود را یافته است. اما مسوولان آن تاکید می کنند که در تلاش اند در وضعیت آشفته سیاسی، از مسیر اطلاع رسانی متوازن خارج نشوند. سهیل می گوید: «ما در سیاست گذاری های نشراتی خود، جانبدار مردم، اطلاع رسانی متوازن، آزاد و مستقیم هستیم. ما تابع هیچ گونه سیاست روزمره و ایدیولوژیک نیستیم».