ناامیدی زنان افغان از ممنوعیت کار در سازمان‌های غیردولتی
۱۴۰۱ دی ۸, پنجشنبه
حتا قبل از این که طالبان زنان افغان را از کار در موسسات غیردولتی منع کنند، نیروهای این گروه چندین بار از دفتر یک سازمان محلی در کابل پایتخت بازدید کردند تا بررسی کنند که کارمندان زن از قوانین مربوط به لباس و تفکیک جنسیتی پیروی می کنند.
زنانی که در این موسسات کار می کردند، پیش از این نیز بسیار مراقب بودند و امیدوار بودند که طالبان [با کار آن‌ها] مشکلی نداشته باشند. یک کارمند زن از یک سازمان غیردولتی به اسوشیتید پرس گفت که آن ها لباس های دراز، ماسک و چادر اسلامی می‌پوشیدند و محل کار و غذاخوری شان از همکاران مرد جدا بود. او گفت: «ما حتا زمان ورود و خروج خود از محل کار را تغییر دادیم زیرا نمی‌خواستیم از سوی طالبان تعقیب شویم.» او به شرطی که از نام، عنوان شغلی و نام سازمانش به دلیل ترس از انتقام‌جویی استفاده نشود گفت: «این کافی نبود. روز سه شنبه مقامات طالبان اعلام کردند که زنان را از کار در سازمان‌های غیردولتی، ظاهراً به دلیل عدم استفاده درست است از چادری یا حجاب، منع کرده اند.»
مرتبط: سرپرست یوناما در دیدار با طالبان خواستار لغو ممنوعیت کار زنان شد
این اقدام طالبان شماری از سازمان های امدادرسان بین‌المللی را وادار کرد تا فعالیت‌های خود در افغانستان را متوقف کنند و این احتمال را نیز افزایش داد که میلیون‌ها نفر در طول ماه‌های سخت زمستان بدون غذا، آموزش، مراقبت‌های صحی و دیگر خدمات حیاتی باقی بمانند.
سازمان هماهنگ کننده توسعه و امور کمک‌رسانی ACBAR تخمین می زند که بسیاری ۱۸۳ عضو ملی و بین‌المللی این سازمان، فعالیت‌ها و خدمات بشردوستانه خود را از زمان اجرایی‌شدن این فرمان، تعلیق، متوقف و یا کاهش داده اند.
این سازمان‌ها بیش از ۵۵ هزار افغان را استخدام کرده اند که حدود یک سوم آن‌ها زنان هستند. این سازمان می‌گوید کارمندان زن نقش اساسی در فعالیت‌های سازمان‌های غیردولتی ایفا می‌کنند و خدمات بشردوستانه را ارائه می‌دهند و در عین زمان به آداب، رسوم و سنت‌های مذهبی نیز احترام می گذارند. با این حال، زنان در برخی از سازمان‌های محلی تلاش می کنند تا جایی که امکان دارد تحت نظارت فعالیت خود را ادامه دهند و حقوق این کارمندان تا زمانی که بودجه برای آن وجود دارد، پرداخت خواهد شد.
این کارمند موسسه غیردولتی که مدرک ماستری دارد و سه دهه تجربه مسلکی در بخش آموزش در افغانستان دارد، می‌خواست برای آخرین بار به دفتر برود تا لپ‌تاپ خود را جمع کند، اما رئیس او به دلیل حضور طالبان مسلح در بیرون ساختمان به او هشدار داد که این کار را نکند. او مصمم است تا به کمک به دیگران ادامه دهد، حتا حالا که از خانه کار می‌کند. او گفت: «این مسئولیت من است که دست زنان و دختران را بگیرم و برای آن‌ها خدمات ارائه کنم.» او افزود: «تا آخر عمر کار خواهم کرد. به همین دلیل است که من افغانستان را ترک نمی‌کنم. من می توانستم بروم، اما زنان دیگر به کمک من چشم دوخته اند. اگر ما شکست بخوریم، همه زنان شکست می‌خورند.»
مرتبط: مصاحبه با نماینده سازمان امدادی "کاریتاس" درباره وضع افغانستان
سازمان که او در آن فعالیت می‌کند، در زمینه‌های کارآفرینی، مراقبت‌های صحی، مسایل اجتماعی و آموزش مشوره می‌دهد. فعالیت‌های این سازمان در کابل پایتخت و یکی از ولایت‌های دیگر انجام می‌شود. این سازمان در شش ماه گذشته به ۲۵ هزار زن کمک کرده و امیدوار است که در ماه‌های آینده به ۵۰ هزار زن دیگر کمک کند، اگرچه نحوه انجام این کار با توجه به این که اکثر کارمندان دائمی و موقت آن زن هستند، مشخص نیست.
باوجودی که طالبان در ابتدا و عده حکومت معتدل‌تری را داده بودند، این گروه قوانین اسلامی یا شریعت را براساس تفسیر خود، اجرا می‌کنند.
این گروه دختران را از تحصیل در دوره های متوسطه و لیسه و همچنین دانشگاه‌ها منع کرده، به زنان اجازه کار در اکثر شغل‌ها نمی‌دهد و به آن‌ها دستور داده تا در مکان‌های عمومی لباس‌های سر تا پا بپوشند. حضور زنان در پارک‌ها، سالن‌های ورزشی و سایر مکان‌های عمومی نیز ممنوع است.
این کارمند سازمان غیردولتی گفت که بسیاری از زنان تحصیل‌کرده پس از تسلط طالبان در آگست ۲۰۲۱ این کشور را ترک کردند و این به قیمت تمام شدن ظرفیت‌ها و تخصص جامعه مدنی افغانستان تمام شد.
مرتبط: وزرای دوازده کشور با نشر بیانیه مشترک فشار بر طالبان را افزایش داده اند
این کارمند گفت: «آن‌ها از ابتدا زنان را هدف قرار دادند. چرا با زنان دشمنی می کنند؟ آیا آن‌ها زن، خواهر و مادر دارند؟» او افزود: «زنانی که ما به آن‌ها کمک می‌کنیم کمپیوتر ندارند و برنامه زوم (به منظور ارتباط و گفتگوی آنلاین) نیز ندارند. این کار باید حضوری انجام شود در غیرآن سخت است. اما امیدوارم بتوانیم در هفته‌های آینده کارمان را شروع کنیم.»
یکی دیگر از کارمندان سازمان غیردولتی پیش‌بینی می‌کند که کمک‌های مالی کمک‌کنندگان به دلیل کاهش مشارکت زنان متوقف شود. او همچنین به شرط معرفی نشدن خود، همکاران و سازمان‌های همکار، به دلیل حساسیت‌های امنیتی صحبت کرد.
این کارمند هرچند از دستور طالبان ناامید شده ولی شوکه نشده است. عملگرایی او سبب می‌شود که به اهمیت تعامل با طالبان به عنوان حاکم واقعی کشور باور داشته باشد. او گفت: «ما قبض برق خود را به طالبان می‌پردازیم، تذکره خود را از آن‌ها می‌گیریم. افغان‌های بیشتری باید راه‌هایی برای گفتگو با آن‌ها پیدا کنند. ما باید به آن‌ها بگوییم که این مسائل توسط خارجی‌ها رهبری نمی‌شود.»
مرتبط: کمیساریای عالی سازمان ملل: ممنوعیت اشتغال زنان ثبات افغانستان را به خطر می اندازد
اما دیگران می‌دانند که محدودیت‌هایی برای گفتگو با شورشیان سابق وجود دارد. یک زن ساکن کابل که یک سازمان غیردولتی را رهبری می‌کند گفت: «آن‌ها به حقوقی که اسلام برای زنان قائل است، اهمیتی نمی‌دهند.» او افزود: «من اهمیت کار زنان و تاثیر آن بر زنانی را که از این خدمات مستفید می‌شوند، می‌دانم.»
او از ترس شناسایی شدن نخواست اطلاعات شخصی خود را ارائه کند و پدرش در پی وضع محدویت‌ها از سوی طالبان، از او محافظت می‌کند.
این زن ریاست سازمانی را به عهده دارد که ده‌ها سال است در افغانستان کار می‌کند. در این سازمان ۲۴۲ نفر مشغول کار هستند که ۱۱۹ تن آنان زنان هستند.
چالش‌های فوری او غیرعادی است، با تنها چند ساعت برق در روز، کار از خانه دشوار است. او به اندازه کافی خوش‌شانس است که در نزدیکی دفترش زندگی می‌کند و در صورت نیاز می‌تواند به سرعت و با احتیاط به آنجا برسد، اگرچه کارمندان زن او که دورتر هستند، قادر به این کار نیستند. او دلتنگ کار در یک اداره و همراه با سایر همکارانش است.
مرتبط: توقف کار سازمان های غیر دولتی به دلیل ممنوعیت اشتغال زنان در افغانستان
این کارمند و کارمندان دیگر گفتند که ممنوعیت کار زنان جهانی نیست. این دستور سخت‌گیرانه‌ترین قانون برای زنان در ادارات در شهرها است، اما برخی از زنان در مناطق روستایی، به ویژه آنانی که در محلات مراقبت‌های صحی و کمک‌های حیاتی بشردوستانه را انجام می دهند، توانسته اند به کار شان ادامه دهند. او گفت ولایات خارج از کابل و قندهار، نسبت به کار موسسات به دید مثبت می‌نگرند و این امیدوار کننده است.
نهادهای کمک‌کننده در حال درک این وضعیت و تامین هزینه های عملیاتی سازمان‌های غیردولتی هستند. او گفت انتظار می‌کشد تا ببیند که سازمان ملل و بقیه جامعه بین‌المللی چگونه به این دستور طالبان واکنش نشان می‌دهند. او آهی کشید و گفت: «فقط باید در وضعیت کنونی زنده بمانیم.»
hs/si (AP)